С. В. Кожанова Жалпы иммунология
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| Эози-
нофиядерге хемоаттракт ретінде гистамин, І§Е қатысуымен тузілген иммундық кеиіендер және Тх2 бөлетін эозинофилдердің хемотаксис факторы әсер етеді. Серпіліс ошағында ИЛ-3, ИЛ-5, тромбоциттерді белсендіретін фак- тор, ЕМ-К.СФ, лейкотриендер және тағы баска заттардың әсерлерінен эозинофилдердің белсендірілуі жүреді. Эозинофилдер бетінде І§Е-ге арналған Ғс-рецепторлары бар. І§Е молекуласының эозинофилдермен байланысы жасушаның белсенуіне, яғни дегрануляциясына әкеледі. Кез келген аллергиялык серпіліс ошағында ең алғашкы кезеңдерінен бастап аяғына дейін эозинофилдердің шоғырлануы байкалады. Әсіресе, бұл жасушалар айкын экссудациялык кабынумен көрінетін аллергиялык серпілістерде көп болады. Бұл кантамырдын өткізгіштігі жоғарылауы гистаминге және т.б. биологиялык белсенді заттарға (ББЗ) байланысты. Эозинофилдер осы ББЗ-дың өндірілуі мен қызметтерін реттейді. Біріншіден, олар мес жасушалар мен базофилдердін дегрануляция- сын тежейтін бірнеше факторларды өндіреді. Екіншіден, эозинофшідер ББЗ бар гранулаларды қармап алып, ферменттердің, бірінші кезекте ги- 388 IV Бөлім. Иммунды патология және иммунды профилактика стаминаза, көмегімен ыдырата алады. Осының әсерінен эозинофил- дер аллергиялык кабынудың каркындылығын төмендете алады, яғни қорғаныс қызметін аткарды. Эозинофилдер аллергиялық қабынуды кушеите де алады. І§Е-ге арналған Ғс-рецепторлар аркылы белсенген эозинофилдер дегрануля- ция кезінде көп мөлшерде ББЗ бөледі. Солардын ішінде липидтер туындысы, біріншіден, бронх және кантамыр тарылтатын, бронхтарды ісіндіретін, шырыш өндіруді көбейтетін және тромбоциттердін агрегациясына катысатын, мес жасушалары мен эозинофилдердің белсенділігін арттыратын тромбоциттерді белсендіретін факторлар. Липид туындысынын маңызды тобы арахидон кышкылының өнімдері — простагландиндер мен лейкотриендер болып саналады. Эозинофилдер бөлетін лейкотриен С4 бронх және кантамырдын та- рылуымен коса, тамыр өткізгіштігінін жоғарылауын тудырады. Простагландин Е2 шырыштың бөлінуін белсендіреді, кантамыр- ларды кеңейтеді. Простагландин 02 кантамырдын өткізгіштігін жоғарылатады, брон- хоспазм, тромбоциттердің агрегациясын шакырады. Эозинофилдердің түйіршіктеріндегі баска бір манызды медиаторлар тобы нәруыздық қосылыстар болып табылады: • эозинофилдердің негізгі нэруызы, ол ісік жасушаларына және гель- минттерге уытты әсер етеді және мес жасушаларын белсендіреді ; • әсері уқсас эозинофилдердің катионды нәруызы; • жэне кушті нейротоксин болып табылатын эозинофилдік X нэ- руызы. Эозинофилдердін түйіршіктерінде сонымен катар, көнтеген фер- менттер жиынтыгы болады. Жоғарыда аталған гистаминазадан баска, онда коллагеназа, пероксидаза, фосфолипаза, глнжуронидаза бар. Осы және баска ферменттер аллергиялык жауап кезінде мес жасушасынын өнімдерін бейтараптап, жасуша калдыктарын жоюға көмектеседі. Эозинофилдер бірқатар ицтокиндерді (ИЛ-1, ИЛ-2, ИЛ-3, ИЛ-4, ИЛ-5, ИЛ-6, ИЛ-8, ИЛ-10, ИЛ-16, ТЫҒ-а және т.б.) түзетіні және сырткы ортаға бөліп шығаратыны аныкталған. Бұл цитокиндер кабыну ошағында орналаскан жасушаларға алуан түрлі әсер көрсетеді. Олардын ішінен ен маңыздылары: • жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|