10-Тарау. Моноциттер/макрофагтар және дендритті жасушалар, олардыңтуа біткен... 161
сол аймактарда МНС нәруыздарымен біріккен антигенді пептидтерді
Т-лимфоциттерге таныстырады.
ПТР көмегімен микробтар мен вирустардан кабылданған белгілер
ДЖ бетінде
В7 костимулдаушы молекуласының
экспрессиясын
жоғарылатады.
Ол антигентанушы «анкау» Т-лимфоциттердің бетіндегі
СӘ 28 молекуласымен әрекеттесу аркылы Т-лимфоциттердін белсенуі
үшін кажетті костимулдаушы белгімен камтамасыз етеді («анкау»
Т-лимфоциттер ДЖ бетіндегі антигенді пептидтерді Т-жасушалаык
антигентанушы рецептордың көмегімен таныған кезде қабылдайтын
арнайы белгі аркылы белсене алмайды).
Сонымен, ДЖ «анкау» Т-лимфоциттердін белсенуін шакыру
кабілеті көптеген факторлардың әсеріне байланысты. МФ мен
В-лимфоциттерде МНС молекулалары мен В7 костимулдаушы мо-
лекуласын жоғары
деңгейде экспрессиялайды, бірак жұкпаның
катысуымен жетілген ДЖ бетінде В7 молекуласынын саны 4 -5 есе
жоғары болады. Онымен коса, олар шеткері лимфоидты мүшелердін
Т-жасушалык аймактарына жылжиды (хоуминг), нәтижесінде олардың
Т-лимфоциттермен әсерелесуі жеңілдейді.
Шеткері лимфоидты
мүшелердегі «аңкау» Т-лимфоциттер жетілген ДЖ бетіндегі «антигенді
пептид-МНС молекуласы» кешенімен байланысады, костимулдашы
белгіні кабылдайды, нәтижесінде Т-лимфоциттердің каркынды көбеюі
мен диференцировкасына әкелетін үдерістер басталады.
Жетілген белсенген ДЖ эффекторлык Т-лимфоциттердін түзі-
луінде маңызды кызмет аткарумен катар
осы жасушалардың белгілі
бір маманданған эффекторлык және миграциялык қасиеттерін қалып-
тастырады.
«Аңқау»
Т-лимфоңиттер екіншілік лимфоидты тіндерге хоу-
минг молекулаларының көмегімен бағытталады.
Олар каннан лимфа
түйіндеріне венулалардың жоғары эндотелиінін (НЕУ) маманданған
эндотелиалды жасушалары аркылы түседі. Бұл үдеріс Ь-селектинмен,
ССК.7
хемокиндік
рецепторымен
және
ЬҒА-1
интегринімен
бақыланады. ЬҒА-1 Т-лимфоциттердің
каннан тіндерге қарай экс-
травазациясына әкелетін тығыз байланыс үшін кажет. Ь-селектин мен
ССК7-ДІН бірге экспрессиялануы рециркуляциядағы Т-лимфоциттерге
тән. Лимфа түйініне түскен «аңкау» Т-лимфоцит Т-жасушалық
аймакка бағытталады және осы жерде ССК7 арқьшы осы аймактарға
быпғытталған ДЖ-мен жанасады. Т-лимфоциттер төменгі аффинді
әрекеттесу көмегімен ДЖ-дың бетін,
Т-лимфоциттердің бетінде
экспрессияланған ІСАМ-3 адгезия молекуласының әрекеттесуін және
162
II Бөлім. Туа біткен иммунитет
ДЖ бетіндегі СЬК-ды, сонымен катар СЭ2 тұкымдастығындағы мо-
лекулаларды сканерлейді (көшірме жасайды). Сканерлеу өте жылдам
жүреді және ол әр түрлі арнайылыктағы 100 000
жуык жасушалардын
ішінде белгілі бір антигенге арнайылығы бар тек бір Т-лимфоциттің
белсенуін камтамасыз ететіндей тиімді болуы кажет.
Достарыңызбен бөлісу: