С. В. Кожанова Жалпы иммунология
-Тарау АДАПТИВТІ ИММУНДЫҚ
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Адаптивті иммунды жүйенің мүшелік, жасушалык және молекулалық деңгейлері. Лимфоциттер генезі, миграциясы мен рециркуляциясы.
- МҮШЕЛІК ДЕҢГЕЙ
| 11 -Тарау
АДАПТИВТІ ИММУНДЫҚ ЖҮЙЕНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ. ЛИМФОЦИТТЕР ГЕНЕЗІ. ИММУНДЫҚ БАҚЫЛАУ КОНЦЕПЦИЯСЫ. АДАПТИВТІ ИММУНДЫ ЖАУАП Адаптивті иммунды жүйенің мүшелік, жасушалык және молекулалық деңгейлері. Лимфоциттер генезі, миграциясы мен рециркуляциясы. Иммундык бақылау концепциясы және оныц жалпыбиологиялык маңызы. Адаптивті иммундық жауап. Т-, В-лимфоциттердің және антигенді таны- стырушы жасушалардың адаптивті иммундық жауаптағы мацызы. Адаптивті иммундық жуйе — ағза іиікі ортасының антигендік тур- ақтылығын қадағалайтын , миграция жэне реңиркуляңия жолдарымеи байланысатын арнайы лимфоидтық мушелер мен тіндердің біртутас- морфофункңионалдық жиынтығы. Адаптивті иммундык жүйе — жылдам және үздіксіз жанарып оты- ратын жүйе. Сонымен катар, онын кұрамының тұрактылығы ағзаның жеке кұрылымының сакталуына зор ыкпал етеді. Адаптивті иммундык жүйенің кұрылысын үш деңгейге бөлуге бола- ды: мүшелік, жасушалык және молекулалык. МҮШЕЛІК ДЕҢГЕЙ Адаптивті иммундык жүйенің мүшелік деңгейі орталык (біріншілік) және шеткі (екіншілік) мүшелерден тұрады. Адаптивті иммунитеттің орталық мушелері Орталық лимфоидты мүшелер лимфоциттердін жетілуінің негізгі орыны болып табылады. Бұл жерде олар лимфоидтык бағаналы жа- сушалардан түзіліп, көбейеді және функционалдык пісіп-жетілген жасушаларға айналады. 172 III Бөлім. Адаптивті иммунитет Сутқоректшр меп адамдарда екі орталық оргап болады: суйек кемігі жане тимус. Суйек кемігінде В-лимфоциттердің клондары тузіледі, сондықтан суйек кемігі адаптивті гуморалдық иммунитетің орталық орган болып саналады. Ал тимуста Т-лимфоңиттер тузіледі, сондықтан ол адаптивті жасушалық иммунитеттің орталық органы болып табы- лады. Суйек кемігі — иммундык жүйенің қан айналымы мен орталык мүшелердін кызметтерін біріктіретін орган, ол көп кабілетті баға- налы жасушалардын, яғни барлык кан жасушаларынын көзі болып та- былады. Көп кабілетті бағаналы жасушалардан (ККБЖ) барлык кан түзу жолдарының ізашарлары дамиды: эритроидтық — одан эритроцит- тер түзіледі; миелоидтық — одан біркатар бейтарап жасушалардын түрлері дамиды: нейтрофилдер, моноциттер, базофилдер, эозинофил- дер; мегакариоңиттік — тромбоциттер түзіледі; лимфоидтық — екі жа- сушалык тізбекті: Т-лимфоцитті және В-лимфоцитті калыптастырады. Гуморалдык иммунитеттіц орталык органы алғашкыда күстарда — Виг$а ҒаЬгісіш — Фабрициус капшығында табылған. Онда анти- дене түзетін лимфоциттердің дамуы жүреді. Даму орнына байланы- сты осы лимфоңиттер В-лимфоңиттер атына ие болды. Гуморалдық иммунитеттің жуйесі В-жуйесі деп аталды. Кейінірек сутқоректілер мен адамдарда гуморалдық иммунитеттің орталық орган қызметін суйек кемігі атқаратыны белгілі болды. Ағылшынша сүйек кемігі Вопе гпаггом' деп аталады, демек В-жүйесі мен В-лимфоциттердің бұрынғы және казіргі аталуы колайлы.сәйкес келеді. Тимус (айырша без) деп, тимиан өсімдігінін жапырағына және ай- ыршасына ұқсас болғандыктан аталған. Тимус филогенетика бойын- ша ежелгі лимфоидтык орган, онда лимфоидтык жүйенің түзілуі мен қызметінің реттелуі және жасушалык иммунитеттін дамуы жүреді. Тимус алдыңғы көкірекаралыктың жоғарғы бөлімінде, төс сүйегінің артында, жүрек үстінде орналаскан. Ол екі бөліктен тұрады, әр бөлігі капсуламен шектелген, одан тіннің ішіне қарай, бөлікті бөлшектерге бөлетін перделер орналаскан. Әр бөлшектің шетінде субкапсулалык және кыртысты кабаттар, ал ортасында — милы кабат ажыратылады. жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|