П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р

I бөлт. Педагогиканың жалпы негіздері
11
білдіреді. Адамдар атқаратын педагогикалық әрекетке байланысты объективті 
өмір сүретін, түрақты, түпкілікті байланыстар, яғни заңдылықтар туралы 
айтуымыз орынды ма? Бүнымыз соңғы уақытта әлеуметтік үрдісті әлеумет- 
танудағы “жүмсақ” мәдениеттанулық тәсілдің дамуы арқылы бейнелеуге 
қайшы келмес пе екен?
Қайшылықтар бүл жерде жоқ. Қатаң әлеуметтік әдіснамаға “дүрыс емес” 
өмірдің “дүрыс” жобасының нормативтік ережесі 
м ү н д а й
әдіснаманыд 
қолданылу шегін сезінуге әкеледі, бірақ ол қоғам өміріне қатысушы 
субъектілер арасындағы объективті байланыстар мен қатынастарды “жоюға” 
жол бермейді. Осы қатынастардың нақты жағдайдағы жеке ерекшеліктеріне 
қарамастан, олар жеке тожірибеден тыс жатқан жағдайлармен анықталады. 
Айталық, ауызша және жазбаша сойлеу стилі тек шешенге немесе жазушыға 
ғана тән қасиеттермен ерекшеленуі мүмкін, бірақ олар қолданатын сөздер мен 
грамматикалық қүрылымдар сол тілде сойлейтіндердің борінікі емес, тек 
солардікі ғана деп есептелінеді.
Біз, адам белгілі бір затты, мысалы темекі сатып алғанда, таңдау жағдайын 
елестетейік, ол оны істемеуіне де болады. Егер темекіні сатып аламын деп 
шешсе, өзінің еркінен тыс, объективті өмір сүретін жоне оның еркіне де, 
ынтасына да бағынбайтын товар-ақша жүйесіне енуіне тура келеді. Ол аз 
толегісі, сатушы - көп алғысы келгенмен де өз бағасын талап стетін нарық 
заңына бағынады. Егер олар сатып алу мен сатуды іске асырмаса, бүл заң олар 
үшін қызмет жасай алмайтыны түсінікті. Дегенмен, басқа сату-сатып алуға 
қатысушылар үшін бүл заңдар қажетті болып, емір сүре береді.
Мүғалім мектегіке келмеуінс болады, онда оган педагог икалық зандылық- 
тардың қатысы жоқ. Егер олар сабаққа келсе жоне сабақтарға кіріссе, міндегті 
түрде педагогикалық заңдылықтар жүйесіне еггеді, сондықтан оларға қарсы 
түру - пайдасыз нәрсе.
Заңдылықтарды анықтай отырып, біз педагогикалық әсердің ор жеке 
актісінің мақсаттары мегг шарттарынан, ггақты педагогикалық жагдаяттагг, 
педагогикалық әрекетке араласушылардың үміттерінен аулақтаймыз. Үрдістің 
жалпы өзгермейтін, түрақты обі>екгивті өмір сүретін сапалары ашылады.
Кез келген байланыстың зандылыгының корсеткіші - оның 

жүктеу/скачать 13,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: