Бірінші бӛлім Кӛркем мінез туралы



Pdf көрінісі
бет34/82
Дата26.12.2023
өлшемі0,96 Mb.
#199359
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82
Байланысты:
Көркем Мінез

 
Бесінші бӛлім 
Туралық, шыншылдық және ӛтірік айтпау, сӛзінде тұру 
«Жүрегі тура болмайынша адамның иманы дұрыс болмайды. Тілі шындықты 
айтпайынша жүрегі тура болмайды. Кӛршісінің сенімінен шықпайынша адам жұмаққа кіре 
алмайды» (хадис) 
Адалдық деген не? 
Адалдық турашыл болу, сӛзінде тұру, шыншылдық және сӛзінде тұру деген 
мағыналарды береді. Сонымен қатар, адалдықтың Аллаһ ризалығы үшін бауырына 
жақсылық тілеу және достық, уәдеде тұру, берген сӛзін орындау, аманатқа қиянат жасамау, 
мойнына алған міндеттерін атқару секілді мағыналары да бар. Адалдықтың антонимі – 
сатқындық, арамдық. 
Сатқындық − кемел мұсылманға жараспайтын сипат. Мұсылмандар ӛзара істерінде, 
басқа адамдармен болған әр түрлі қатынастарында адал, турашыл және шыншыл болуы 
керек. Шыншылдықтың антонимі − ӛтірікшілік.
Шыншылдық сӛзде, пікірде және әрекетте жүзеге асады. Мүміндер туралық пен 
шыншылдықтан ешқашан таймайды. Құран Кәрімде шыншылдық пен адалдықтың 
үстемдігі, маңызы анық түрде берілген. Хақ Тағала былай бұйырады: «Ей, иман 
келтіргендер! Аллаһқа қарсы келуден сақтаныңдар және тек шын сӛз айтыңдар»
99
. Бұл аят 
иманды адамның әрқашан да турашыл болуы керектігін кӛрсетеді.
Тура жол деген не? Турашыл адам деген кім? 
Турашылдық моралдық сипаттардың барлығын қамтитын ұғым болып табылады. Бұл 
сипатты түсіну тура жолды түсінуге байланысты. Олай болса тура жол деген не? Біз күн 
сайын намаздарымызда кем дегенде қырық рет оқитын Фатиха сүресі арқылы Раббымызға 
99
Ахзаб, 33\70 


54 
«Бізді тура жолға сала кӛр! Нығметке бӛлендіргендеріңнің жолына! Ашуға 
ұшырағандардың және адасқандардың жолына емес!»
100
деп, Одан тура жолды сұраймыз. 
Аяттан тура жолдың Хақ Тағаланың адамдарға жол кӛрсетуші ретінде жіберген 
пайғамбарларының жолы екендігі байқалады. Сондықтан да біз үшін тура жол 
пайғамбарымыздың жолы, яғни Исламның жолы. Турашыл адам Аллаһтың бұйрықтарына 
бағынатын, Соның ризалығын кӛздеп ӛмір сүретін және адамдардың құқықтарына 
мойынсұнатын адам болып саналады.
Тура жол пайғамбарымыздың жолы болғандықтан ең турашыл адам − әрине 
пайғамбарымыз (саллаллаһу алейһи уәссәлләм). Сол себептен турашыл болғысы 
келгенәрбір мүмін адам пайғамбарымыздың мінезін ӛзіне үлгі етуі керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет