Бірінші бӛлім Кӛркем мінез туралы


Турашылдардың кӛмекшісі Аллаһ



Pdf көрінісі
бет36/82
Дата26.12.2023
өлшемі0,96 Mb.
#199359
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   82
Байланысты:
Көркем Мінез

Турашылдардың кӛмекшісі Аллаһ 
Турашылдық − басқалардың пайдасын ойлай отырып, оларға тура мәлімет жеткізу 
деген сӛз. Турашыл болу әрі шын сӛйлеу, әрі ойлау, әрі дұрыс әрекет таныту дегенді 
білдіреді. Адам барлық істе де туралықты кӛрсетуі керек, ӛзінің зиянына немесе 
жақындарына қарсы болса да шын сӛзді айта білуі керек. Шын сӛзді бола білуден 
туындайтын сенім сезімі қоғамның мүшелері арасындағы байланыстардың үзілуін, 
араларындағы ынтымақтастықтың жойылуын болдырмайды. Қысқасы, ӛтірікшіліктен 
туындайтын барлық психо−әлеуметтік мәселелердің алды алынады. Шыншылдық 
адамдардың ішкі дүниесіне тыныштық орнатады. Әсіресе, мүміндердің кӛңілінде. Ӛйткені, 
Аллаһ шыншылдардың кӛмекшісі.
Осы ақиқатты кӛрсететін бір мысал келтірейік: 
Хасан Басри ӛмір сүрген қалада зұлым бір әкім бар болатын. Осы әкім бір күні 
адамдарын жіберіп, ӛзінің мазасын алды деп санайтын Хасан Басриді ұстап әкелуге 
бұйырады. Ал, ол бір кездері ӛзі сабақ берген Хабиб Ажемидің үйіне барып тығылады. 
Әкімнің адамдары келіп: 

Хасан Басриді (радиаллаһу анх) кӛрдің бе? – деп сұрайды. Ол саспастан: 

Иә, − дейді.

Қайда? 


57 

Міне, мына үйшікте. 
Адамдар ішке кіреді, бірақ Хасан Басриді іздеп таба алмайды. Олар шыққан (соң 
қорқытып): 

Неге ӛтірік айтасың? – дейді. 

Мен ӛтірік айтпадым. Сендер кӛре алмасаңдар, менің жазығым не? 
Олар қайтадан кіріп іздейді. Бірақ, тағы да таба алмай, кері қайтып кетеді. Олар 
кеткен соң Хасан Басри: 

Ей, Хабиб! Білемін, Раббым сенің құрметіңе мені оларға кӛрсетпеді. Бірақ, менің бар екенімді 
неге айттың? 
Хаз.Хабиб мынадай ғибратты сӛздер айтады: 

Ей, ұстазым! Сізді таба алмауы менің құрметімнен емес, шындықты айтқанымнан. Ӛйткені, 
білесіз, шыншылдардың кӛмекшісі − Аллаһ. Ӛтірік айтқанымда олар сізді де, мені де алып 
кетер еді. 
Мүмін адам берген сӛзінде тұрады, аманатқа қиянат жасамайды, ісін нақты жасайды, 
ӛтіріктен аулақ тұрады, алған міндетін атқарады. Аллаһқа жасаған ғибадатында толық бір 
туралықтың үлгісі болады. Раббысына жүрегімен беріледі. Оның құзырында Оны алдауға, 
басқаға табынуға, ғибадатында айла жасауға бармайды. Зия Паша былай дейді: 
«Адамға қиянат кӛрсе де турашылдық жарасады 
Ӛйткені, турашылдардың кӛмекшісі− Аллаһ». 
Бір жас жігіт Қағбада әрдайым «Ей, турашылдардың кӛмекшісі болған Аллаһым! Ей, 
харамнан сақтанғандардың кӛмекшісі болған Аллаһым, саған мадақ пен алғыс айтамын» 
деп дұға етеді. Бұл басқалардың назар аударып, біреуі «Неге үнемі осылай дұға етесің? 
Басқа нәрсе білмейсің бе?» деп сұрайды. Сонда ол: 
«Жеті−сегіз жыл бұрын Қағбада жүргенде іші алтынға толы бір дорба тауып алдым. 
Ішінде мың алтын бар екен. Ішімнен бір дауыс «Бұл алтынға мынаны, мынаны жасайсың» 
деп тұрды. «Жоқ» дедім мен. «Бұл менікі емес, біреудің заты, маған харам болады» дедім. 
Сол кезде біреу «Бір дорба кӛрмедіңіздер ме?» деп айқайлады. Оны шақырдым да, қандай 
дорба екенін, ішінде не бар екенін сұрадым. Ол суреттеп берген соң дорбаны ӛзіне 
қайтардым. Ол адам дорбаны алып, ішінен отыз алтын шығарып, маған берді.
Ақшаны алып, базарға бардым. Біреу жүзі жылы бір құл жігітті мақтап сатып тұр 
екен. Жігіттің тазалығы менің назарымды аударды. Қастарына барып, бұл құлға қанша 


58 
сұрайтынын сұрадым. Ол «Отыз алтын» деді. Әлгі отыз алтынды беріп, жігітті сатып 
алдым. Жігіт ӛте еңбекқор, әдепті екен. Оны алғаныма қуандым. Бір−екі жыл ӛтті. Бір күні 
ол екеуміз келе жатыр едік, алдымыздан екі−үш адамның бізге қарай келе жатқанын кӛрдік. 
Жігіт маған айтты: «Қожайын, мен Фас әкімінің баласымын. Мына келе жатқандар әкемнің 
адамдары. Мені тапты. Сенен мені сатып алмақ болады. Сен жақсы адамсың, оларға мені 
отыз мың алтыннан тӛменге сатпа» деді.
Әлгі адамдар жаныма келіп:

Мына құлды сатасың ба? – деп сұрады.

Сатамын.

Алпыс алтын береміз. 

Болмайды. 

Сен мұны отыз алтынға алған жоқсың ба? Біз саған екі есесін беріп тұрмыз ғой. 

Олай болса, барыңдар, базардан алыңдар. 
Олар қоса−қоса жиырма мың алтынға шығарды. Мен отыз мыңнан тӛменге 
бермейтінімді айттым. Олар амалсыздан қабылдады. Алтынды беріп, жігітті алып кетті. 
Мен ол отыз мың алтынға жұмыс орнын ашып, сауда жасадым, ӛте бай адамға айналдым. 
Бір күні маған жолдастарым ӛте бай әулеттің бір қызы бар. Әкесі қайтыс болды. Сені соған 
үйлендірейік деді. Мен келістім. Неке қиылды. Түйемен жасау жүктерін әкелді. Жасаудың 
ішінен бір дорба кӛзіме түсті. Қыздан оның не екенін сұрадым. «Ішінде 970 алтын бар, әкем 
мұны Қағбада жоғалтып алыпты, тауып берген жігітке 30 алтынын беріпті, қалғанын менің 
жасауыма қосты» деді. Демек, тапқан алтындарым менің несібем екен, мен оны бермегенде 
табысым харам болар еді, қазір болса адал жолмен маған қайтып келді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет