Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd



Pdf көрінісі
бет22/288
Дата17.04.2024
өлшемі18,62 Mb.
#200976
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   288
Байланысты:
Дейл Шунт

 
Сипаты
Корреляциялык
Эксперименттiк
Сапалыщ
Зертханалык
©ндiрiстiк
Факторлар арасындагы ^атынасты зерттейдi
Б1р немесе бiрнеше фактор eзгертiлiп, олардыц бас^а факторларга 
8серi багаланады
Жагдайларды сипаттайды жэне магыналарды тYсiндiредi 
Жоба ба^ылана отырып iске асырылады
Жоба табиги ортада (мысалы, мектеп, Yй, жумыс) iске асырылады
Корреляциялык, зерттеу adici.
Корреляциялык зерттеу факторлар арасындагы каты- 
насты зерттейдг Зерттеушi «eзiндiк тш м дш к жетiстiкпен Окелей байланысты, олай 
болса, окушыныц eзiндiк тиiмдiлiгi арткан сайын оныц жетiстiгi де арта туседш деген 
болжам жасайды. Зерттеушi бул катынасты тексерiп керу Yшiн окушыныц матема- 
тикалык есептердi шыгару кезшдеО eзiндiк тиiмдiлiгiн тексередi, содан кеи н гана 
окушыныц есепО каншалыкты дурыс шыгарганын багалайды. Зерттеушi катынас ба- 
гытын (оц, терiс) жэне оныц децгейiн (жогары, орташа, темен) аныктау Yшiн eзiндiк 
тиiмдiлiк пен жеОсОк кeрсеткiшiн статистикалык тургыдан салыстыруы ти с.
28


Оцыту теориясына Kipicne
Корреляциялык зерттеу факторлар арасындагы катынасты аньщтауга кемектесе- 
дг Мундай зерттеулердщ нэтиж еа келес1 61р зерттеуге жол ашуы мумкш. Зерттеуш1 
езшдак т т м д ш к пен жеттсттк арасында жогары, он корреляцияныц болганын каласа, 
онда ол келес1 зерттеу эд1с1 ретшде окушылардын окуга деген езшдак ти м д ш н ш
арттырып, мундай т т м д ш к жогары жетютткке жетшзе ме, жок па дегенд1 аныктай- 
тын эк сп ер и м ен т тандауы керек.
Корреляциялык зерттеу тэсш н щ кем ш ш п - себеп пен салдарды аныктай алмай- 
ды. 0з1нд1к т т м д ш к пен жеттсттк арасындагы он корреляция: 1) ез1нд1к т т м д ш к
жеттстткке эсер етедц 2) жеттсттк езшдак тт м д ш к к е эсер етедц 3) ез1ндш т т м д ш к
пен жеттсттк б1р-б1рше эсер етед1 немесе 4) езшдак т т м д ш к пен жеттстткке белгшз 
баска факторлар (мысалы, ата-аналар, мугал1мдер) эсер етед1 дегенд1 бшд1ру1 мумкш. 
Себеп пен салдарды аныктау ушш экспериментпк зерттеу тэсш не суйенген жен.
Э ксперим ент т к зерттеу zdici.
Бул эдю кез1нде зерттеуш1 б1р немесе б1рнеше (тэуел- 
с1з) факторды езгерте отырып, онын баска (тэуелд1) факторларга эсерш аныктайды. 
Экспериментттк зерттеу журпзш отырган адам ею топ курып, онын б1р1нде гана сту- 
денттердщ ез1нд1к ттм д ш к к е деген с е тм ш жуйел1 турде арттыру аркылы ею топтын 
жеттсттгш багалайды. Б1р1нш1 топ жаксы нэтиже керсетсе, зерттеуш1 ез1нд1к т т м д ш к
жеттстткке эсер етед1 деген корытындыга келедг Зерттеуш1 кейб1р факторлардын нэти- 
жеге эсерш аныктау ушш оларды ауыстырып отырганымен, болашакта нэтижеге эсер 
ету1 мумкш баска факторларды (мысалы, б ш м алу шарттарын) езгертпейдг
Экспериментттк зерттеу эд ш окудын табигатын туануге кемектесетш себеп- 
салдар катынасын аныктап бере алады. Дегенмен экспериментттк эдастщ колданы- 
лу саласы аса аукымды емес. Одетте зерттеушшер б1рнеше факторды гана зерттеп, 
баскалардын эсерш азайтуга тырысады - бул аса курдел1 жэне мумкш емес жагдай. 
Мектеп сиякты, баска оку орындары да б1рнеше фактор катарынан орын алатын кур- 
дел1 кешен болып саналады. Б1р немесе ею фактор нэтижеге жетшзед1 деу - олар- 
дын маныздылыгын асыра багалау болмак. Сондыктан салдарды жаксы тус1ну ушш 
эксп ер и м ен т кайталап, баска да факторларды зерттеу керек.
Сапалык зерттеу эд1с1.
Сапалык зерттеу (дескрипгивттк зерттеу) парадигмасын ин- 
тенсивтт зерттеу, жагдаяттарды сипаттау жэне магынаны тусшд1ру эд ш деп аныктау - 
га да болады. Крлданылып журген теориялар мен эдютердщ сапалык, этнографиялык, 
катысушыларды бакылау, феноменологиялык, конструктивттк жэне тус1нд1рме сияк­
ты турл1 атаулары бар (Erickson, 1986).
Зерттеушшер окига курылымына кызыгушылык бшд1рш, адамга катысты зерт­
теу нэтижелер1 этикага жатпайтын жэне экспериментттк эдю аныктай алмаган 
жана себеп-салдарларды аныктау кажет болтан жагдайда сапалык эдю аса пайда- 
лы. Олар дэстурмен уйлешм таппаган жэне экспериментттк эдю аркылы аныктал- 
маган жана себеп-салдар байланысын 1здеп табу кажетттп туындаган кезде езшщ 
артьщшылыгын керсетед1 (Erickson, 1986). Сапалык зерттеудщ тур1 кеп жэне ол б1р 
гана сабак кез1ндеп вербалды жэне бейвербалды карым-катынаска талдау жасаудан 
бастап, узак уакыт бойы орын алатын сухбаттарды жан-жакты, терен зерттеуд1 де 
камтиды. Онын тэсшдерше бакылауларды, колда бар жазбаларды, сухбаттарды жэне 
вербалды-кершютт ойларды (экспериментке катысушылардын тапсырманы орындау 
барысында дауыстап ойлауы) колдануды жаткызуга болады. Бул эдастщ ерекшелЫ


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   288




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет