Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

Оцыту теориясына Kipicne
Корреляциялык зерттеу факторлар арасындагы катынасты аньщтауга кемектесе- 
дг Мундай зерттеулердщ нэтиж еа келес1 61р зерттеуге жол ашуы мумкш. Зерттеуш1 
езшдак т т м д ш к пен жеттсттк арасында жогары, он корреляцияныц болганын каласа, 
онда ол келес1 зерттеу эд1с1 ретшде окушылардын окуга деген езшдак ти м д ш н ш
арттырып, мундай т т м д ш к жогары жетютткке жетшзе ме, жок па дегенд1 аныктай- 
тын эк сп ер и м ен т тандауы керек.
Корреляциялык зерттеу тэсш н щ кем ш ш п - себеп пен салдарды аныктай алмай- 
ды. 0з1нд1к т т м д ш к пен жеттсттк арасындагы он корреляция: 1) ез1нд1к т т м д ш к
жеттстткке эсер етедц 2) жеттсттк езшдак тт м д ш к к е эсер етедц 3) ез1ндш т т м д ш к
пен жеттсттк б1р-б1рше эсер етед1 немесе 4) езшдак т т м д ш к пен жеттстткке белгшз 
баска факторлар (мысалы, ата-аналар, мугал1мдер) эсер етед1 дегенд1 бшд1ру1 мумкш. 
Себеп пен салдарды аныктау ушш экспериментпк зерттеу тэсш не суйенген жен.
Э ксперим ент т к зерттеу zdici.
Бул эдю кез1нде зерттеуш1 б1р немесе б1рнеше (тэуел- 
с1з) факторды езгерте отырып, онын баска (тэуелд1) факторларга эсерш аныктайды. 
Экспериментттк зерттеу журпзш отырган адам ею топ курып, онын б1р1нде гана сту- 
денттердщ ез1нд1к ттм д ш к к е деген с е тм ш жуйел1 турде арттыру аркылы ею топтын 
жеттсттгш багалайды. Б1р1нш1 топ жаксы нэтиже керсетсе, зерттеуш1 ез1нд1к т т м д ш к
жеттстткке эсер етед1 деген корытындыга келедг Зерттеуш1 кейб1р факторлардын нэти- 
жеге эсерш аныктау ушш оларды ауыстырып отырганымен, болашакта нэтижеге эсер 
ету1 мумкш баска факторларды (мысалы, б ш м алу шарттарын) езгертпейдг
Экспериментттк зерттеу эд ш окудын табигатын туануге кемектесетш себеп- 
салдар катынасын аныктап бере алады. Дегенмен экспериментттк эдастщ колданы- 
лу саласы аса аукымды емес. Одетте зерттеушшер б1рнеше факторды гана зерттеп, 
баскалардын эсерш азайтуга тырысады - бул аса курдел1 жэне мумкш емес жагдай. 
Мектеп сиякты, баска оку орындары да б1рнеше фактор катарынан орын алатын кур- 
дел1 кешен болып саналады. Б1р немесе ею фактор нэтижеге жетшзед1 деу - олар- 
дын маныздылыгын асыра багалау болмак. Сондыктан салдарды жаксы тус1ну ушш 
эксп ер и м ен т кайталап, баска да факторларды зерттеу керек.
Сапалык зерттеу эд1с1.
Сапалык зерттеу (дескрипгивттк зерттеу) парадигмасын ин- 
тенсивтт зерттеу, жагдаяттарды сипаттау жэне магынаны тусшд1ру эд ш деп аныктау - 
га да болады. Крлданылып журген теориялар мен эдютердщ сапалык, этнографиялык, 
катысушыларды бакылау, феноменологиялык, конструктивттк жэне тус1нд1рме сияк­
ты турл1 атаулары бар (Erickson, 1986).
Зерттеушшер окига курылымына кызыгушылык бшд1рш, адамга катысты зерт­
теу нэтижелер1 этикага жатпайтын жэне экспериментттк эдю аныктай алмаган 
жана себеп-салдарларды аныктау кажет болтан жагдайда сапалык эдю аса пайда- 
лы. Олар дэстурмен уйлешм таппаган жэне экспериментттк эдю аркылы аныктал- 
маган жана себеп-салдар байланысын 1здеп табу кажетттп туындаган кезде езшщ 
артьщшылыгын керсетед1 (Erickson, 1986). Сапалык зерттеудщ тур1 кеп жэне ол б1р 
гана сабак кез1ндеп вербалды жэне бейвербалды карым-катынаска талдау жасаудан 
бастап, узак уакыт бойы орын алатын сухбаттарды жан-жакты, терен зерттеуд1 де 
камтиды. Онын тэсшдерше бакылауларды, колда бар жазбаларды, сухбаттарды жэне 
вербалды-кершютт ойларды (экспериментке катысушылардын тапсырманы орындау 
барысында дауыстап ойлауы) колдануды жаткызуга болады. Бул эдастщ ерекшелЫ

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: