Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы
жүктеу/скачать 11,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Балалар аурулары (МЖОО «Стоматология» факультеті студенттеріне арналған)
| 135 КЕСТЕ
БАЛАЛАРДАҒЫ ГИПОТИРЕОЗДЫҢ КӨП ТАРАЛҒАН КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСТЕРІ Жүйелер Гипотиреоздың белгілері Зат алмасу Семіздік, гипотермия, тоңғыштық, ісіну, бойының өспей қалуы. Жүрек-қантамыр Брадикардия, гипотония. Жүйке Ұйқышылдық, гипорефлексия, психика мен санасының дамуының қалыс қалуы. Ас қорыту Іш қату, тәбетінің төмендеуі, гепатомегалия Тері жамылғысы Терінің құрғауы, сарғыш реңде бозаруы. 4. Қалқанша бездің көлемінің ұлғаюының фонында оның функциясының төмендеуі, созылмалы аутоиммундық тиреоидиттің кеш сатыларында байқалуы ықтимал және жайылмалы уытты жемсауды емдеудің нәтижесі болуы мүмкін. 5. Қалқанша бездің қызметінің бұзылуы тиреоидты гормондардың жасырын тапшылығын көрсететін, тиреоидты гормондардың деңгейінің қалыпты болуымен, бірақ тиреотропты гормонның деңгейінің жоғарлауына қарамастан клиникалық көріністерінің болмауымен сипатталатын субклиникалық гипотиреоз деп аталатын жағдай ерекше орын алады. Субклиникалық гипотиреоз жайылмалы эндемиялық жемсауы бар науқастардың бірқатарында анықталуы мүмкін. Қалқанша бездің осындай дисфункциясында клиникалық симптомдардың болмауына қарамастан, эутиреоидты жағдайдағы балалармен салыстырғанда, бұл балалардың физикалық, жыныс және санасының дамуы тұрғысынан болжамы қолайсыз, сондықтан оларды мамандардың бақылауының қажеттілігі туындайды. 15.2.1.1. ТУА БІТКЕН ГИПОТИРЕОЗ Туа біткен гипотиреоз – балалардағы қалқанша без ауруларының арасында өте жиі кездесетін ауру. Осы аурудың жиілігі 1 науқастың 3,5-4 мың жаңа туылған нәрестелермен 1-нің 6-7 мың нәрестеге шаққандағы аралығында кездеседі. Ауру ер балалармен салыстырғанда қыздарда екі есе жиі кездеседі. Этиологиясы: Туа біткен гипотиреоз 75-90% жағдайда қалқанша бездің даму ақауының – гипо- немесе аплазиясының нәтижесі болып саналады. Жиі гипоплазия, бездің тілдің түбіріне немесе кеңірдекке эктопияланған түрінде кездеседі. Қалқанша бездің даму ақауы құрсақішілік дамудың 4-9 апталарында келесілердің салдарынан қалыптасады: - анасының вирусты ауруларынан; - анасындағы қалқанша бездің аутоиммундық аурулары; - радиация (мысалы, медициналық тексеру кезінде, жүкті әйелге радиоактивті йодты енгізу); - дәрілер мен химиялық заттардың уытты әсері. 561 Туа біткен гипотиреозға 10-25% жағдайда генетикалық детерминизациаланған гормондар синтезінің бұзылыстары, сондай-ақ Т3, Т4 немесе ТТГ-ға кірпікшелердің тұқым қуалайтын ақауы алып келеді. Патогенезі. Туа біткен гипотиреоздың негізіне тиреоидты гормондардың толық немесе жартылай жеткіліксіздігі жатады. Гипотироксинемия бала организімінде дисмета- болизмнің дамуына, тотығу процестерінің өту жылдамдығының, ферменттік жүйенің белсенділігінің төмендеуіне, трансмембраналық жасуша өткізгіштігінің жоғарлауына, тіндерде алмасудың толық тотықпаған өнімдердің жиналуына әкеліп соқтырады. Тиреоидты гормондардың тапшылығы бой өсу процесін, организмнің барлық тіндері мен жүйесінің сұрыпталуын дөрекі бұзады. Басқалардан көбірек тиреоидты гормондардың тапшылығынан балада ОНЖ күйзеліске ұшырайды. Гормондардың деңгейінің төмен болуы, әсіресе өмірінің алғашқы айларында, нерв талшықтарының миелинизациясының тоқтауына, липидтердің, гликопротеидтердің нерв тіндерінде қорлануына соқтырады да, соңында мидың өткізгіш жолдарында, нейрондардың мембраналарында морфофункцио- нальдық бұзылыстар тудырады. Осындай патологиялық процестердің салдарынан баланың санасының жетілмеу қалуы, психофизикалық дамудың тежелуі өрбиді. Анаболикалық процесстердің, қуат түзілуінің әлсіреуі энхондральды сүйектенудің, қанқанның сұрыпталуының бұзылыстарымен, қан өндірілуінің белсенділігінің төмендеуі- мен айқындалады. Сонымен қатар бауырдың, бүйректің АІЖ бірқатар ферменттерінің белсенділігі төмендейді. Организмде ісіктердің пайда болуына әкелетін липолиздің тежелуі, мукополиса-харидтер метаболизмінің бұзылыстары байқалады. Тиреоидты гормондардың биологиялық әсерлерінің жан-жақтылығы (көптігі), организмде Т3 пен Т4 тапшылығынан туындайтын симптомдардың көп болуын сипаттайды. Сонымен бірге, ауруды ерте диагностикалау – баланың физикалық және интеллектуалды дамуының болжамын анықтаушы негізгі фактор болып саналады, өйткені емдеуді кеш бастағанда ағзалар мен тіндердегі өзгерістер қайтымсыз болады. жүктеу/скачать 11,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|