Стоматологтар назарына.
Қызамық байқалатын науқастардың ауыз қуысын
қарағандадоғаның орташа гиперемиясы және жұмсақ таңдайда энантема байқалады.
Әдетте, қызамық ауыр инфекция емес, асқынулар сирек кездеседі. Дегенмен, жүкті
әйелдерде ұрыққа теротогенді әсері болғандықтан каіупті боплып келеді. Қызамықпен
жүктіліктің І-шй үшайлығында жанасу болса әйелді 21 күн бойына бақылап, міндетті
түрде қос сарысуларда серлогиялық зерттеу (РПГА)- инкубациялық кезеңдерге сәйкес
мерзімдерде антиденелердің болуына және оның тиртларына , және қайталап 10 күннен
кейін жүргізеді.
20.5. Ж Е Л Ш Е Ш Е К (VARICELLA)
656
Желшешектің (VARICELLA) –
қоздырғышы құрамында ДНК-сы бар диаметрі
150-200 нм вирус болып саналады. Бұл инфекция – «ұшқыш инфекция» болып саналады,
тұрақсыз, қоршаған ортада тез өледі.
Эпидемиология. Инфекция көзі
– желшешекпен сырқатанатын адам (инкубациялық
кезеңнің соңғы 1-2 күн онтогенезі және соңғы бөртпелер шыққаннан кейін 5 күнге дейін)
болып келеді.
Инфекцияның жұғу жолдары:
ауа-тамшы жолы. Қатынастық индекс өте жоғары,
әсіресе 5-10 жасар балаларда.
Иммунитет
. Тұрақты, өмір бойына.
Патогенез.
Кіру қақпасы жоғары тыныс жолдарының кілегей қабаты. Инкубациялық
кезеңнің соңын ала вирус қанға өтіп, тері мен кілегей қабаттардың эпителиальды клетка-
ларына отырады. Тері эпителийінде қабыну пайда болады. Эпидермис клеткаларының
өліет-тенуі және тін аралық сұйықтықтың жиналу нәтижесінде дерма ішілік көпіршіктер
пайда болады. Нерв жүйесі зақымдалуы мүмкін (омыртқа аралық ганглилер, ми қыртысы,
қыртысасты аймақ, мишық қабығы). Сиректеу ішек-қарын жолы, өкпе, бауыр зақымда-
лады. Алғашқы инфекциядан кейін жасырын жағдайда вирус нервтік ганглияларда
сақталады. Кейінде ол активтелініп, Herpes zoster түрінде көрініс беруі мүмкін.
Жіктелісі.
Типі бойынша –
типті
және
типті емес
(рудиментарлы, пустулезді,
геморрагиялық бөртпелермен),
жайылған
(генеализацияланған),
висцеральды
болып
бөлінеді. Ауырлық дәрежесі бойынша:
жеңіл, орташа ауыр, ауыр
түрлері анықталады.
Ағымы бойынша –
тегіс
және
асқынған
(бактериялық инфекцияның қосарлануы,
созылмалы инфекция көздерінің қозуы, тромбоцитопения, артрит, энцефалит, гломеруло-
нефрит, гепатит) деп бөледі.
Клиникалық көрінісі
. Сырқаттың ағымында
инкубациялық
кезең
(11-21 күн, әдетте 14-
16 күн),
алғашқы
(продормальды)
кезең
(0-1күн),
аурудың даму
және
бөртпелену
(4-7
күн),
сауығу кезеңдерін
бөледі. Сырқаттың клиникалық көрінісі қызбамен, ауырлық
дәрежесін анықтайтын жалпы интоксикациялық синдромымен, 10 күнге созылатын тері-
эпителиальды синдроммен сипатталады. Диагностикада бөртпелердің сипатын анықтау
маңызды болып келеді. Желшешектік элементтер бірден шықпайды, арасына 1-2 күн
салып, толқын тәрізді, теріде бөртпелердің әртүрлі сатыларындағы элементтерді (дақ-
папула, көпіршік, қабық) көруге болады
(129 сурет).
Желшешекте бөртпе дене қызуының жоғарлауымен бірге немесе шамалы уақыт
өткен соң шығады
(129, 130, 131, 132 суреттер)
. Көбіне алғашқы көпіршіктер дене
қызуы қалыпты кезде шыға бастайды. Бөртпеленудің айтарлықтай реті жоқ. Бөртпе бетте,
бастың шашты бөліктерінде, денеде және аяқ-қолда пайда болады.
657
129 сурет
. Желшешек: барлық элементтер бірден көрінеді - қызарған негіздегі
Достарыңызбен бөлісу: |