Тәрбиелеу әрекетінің түрлері мен формалары

1. 
   Сыныптан тыс тәрбие жұмысын ұйымдастырудың маңызы қандай?
   
2. 
   Сыныптан тыс тәрбие жұмысының тәрбиелік ықпалдары қандай?
   
3. 
   Сыныптан тыс тәрбие жұмысының бағыттарын ата?
   
4. 
   Сыныптан тыс тәрбие жұмысының мазмұны?
   
5. 
   Сыныптан тыс тәрбие жұмысының ерекшеліктері?
   
6. 
   Баланың әлеуметтік тәжірибені меңгеруіндегі танымдық әрекеті қандай?
   
7. 
   Баланың әлеуметтік тәжірибені меңгеруіндегі көңіл көтеру әрекетінің мәні?
   
8. 
   Баланың әлеуметтік тәжірибені меңгеруіндегі спорттық-сауықтыру әрекеті?
   
9. 
   Баланың әлеуметтік тәжірибені меңгеруіндегі еңбек әрекетінің мәні?
   
10. 
    Баланың әлеуметтік тәжірибені меңгеруіндегі шығармашылық әрекетінің мәні?
    

4. 
   Тәрбие сағаты және оның атқаратын қызметі, түрлері.
   
5. 
   Тақырыптық тәрбие сағатына арналған үлгі және тәрбие сағатын талдаудың шартты түрде алынған үлгісі
   
6. 
   Тәрбие сағатын ұйымдастыру жолдары
   

1.Мектептегі әрбір мұғалімге оқу процесін ұйымдастырудың негізгі формасы сыныптық-сабақ екені түсініті. Сол секілді, орта мектептегі оқушылармен ұйымдастыратын тәрбие жұмысының негізгі формасы – сынып немесе тәрбие сағаты деп аталады.

Сынып сағаты - оқушылардың адамгершілі қасиетін қалыптастыруда, өнер саландағы талғам-тілектерді тәрбиелеуде, адамдар өмірінде кездесетін жағымды-жағымсыз мінез-құлық нормаларына, олардағы дұрыс көзқарасты қалыптастыруға, елжандылық езімдерін шыңдауда, абақтан тыс кезде өтізілетін тәрбие жұмысын ұйымдасьтырудың негізгі формасы болып саналады.

Сынып сағатының қызметтері:

1. 
   тәрбиелік қызмет;
   
2. 
   ағартушылық қызмет;
   
3. 
   болжамдылық қызмет;
   
4. 
   бағыттаушылық қызмет;
   
5. 
   қалыптастырушылық қызмет.
   

Сынып сағаты аптаның нақты бір күні өтізіледі. Онда сыныптың нақтылы жағдайына және тәрбие жоспарына байланысты оның ұйымдастыру формасы анықталады. Мүмкін сынып жиналысы немесе тақырыптық тәрбие сағаты, болмаса мектептен және сыныптан тыс жұмыс болады.

1. 
   Тәрбие сағатын өткізуде кең көлемде білім, мағлұматтың, өмірлік және педагогикалық тәжірибенің болуы талап етіледі.
   
2. 
   Мұғалімдер мен оқушылардың өзара бірлікте атқарылатын әрекетімен сипатталады. Ондағы негізгі ойды анықтау мұғалімге жүктелсе, оның жолдарын, амал-тәсілдерін құру әрі жүзеге асыру мұғалімнің оқушылармен бірлесіп атқаруымен сипатталады.
   
3. 
   Оқушылардың өзіндік дербес, беленді жұмысымен сипатталады.
   

• 
  Қоғамдық пайдалы еңбекке қатысты сыныпты ұйымдастыру қажет болды. Жұмысқа қажетті құрал-жабдықтар мен материалдар бөлінді. Ең алдымен ол құрал-жабдықтар мен материалдардың тізімін және оқушылардың алған заттарын қай уақытта қайтаруы қажеттігін дәптеріңе белгілеу.
  
• 
  Әр жұмыс орнына жауап беретін оқушыны белгілеу. Олармен істің барысы, атқарылатын жұмыстары туралы есеп беретін он бес минуттік кеңес өтізуді басшылыққа алу.
  
• 
  Екінші дәрежедегі іспен шұғылданбауға тырысу, бар күш-жігерді басты жұмықа жұмылдыру.
  
• 
  Алда істелер іске барлық оқушыларды, соның ішінде белсенділерді тартуға қол жеткізу.
  
• 
  Жоспарланған істі дер кезінде орындалмаған себепті кейінге қалдырудан аулақ болу.
  

1. 
   Тәрбие сағатын ұйымдатырушының аты-жөні.
   
2. 
   Тәрбие сағаты қай сыныпта, қандай мектепте өтті.
   
3. 
   Тәрбие сағатының тақырыбы, масқаты қандай?
   
4. 
   Тәрбие сағатының формасы және әдісі қандай?
   
5. 
   Тәрбие сағатының міндеттері өізіліп отырылған сынып мүддесіне сай келе ме?
   
6. 
   Тәрбие сағатының дайындық және өткізу кезеңдеріндегі оқушылар, сынып белсенділері, және ұйымдастырушысының беленділік деңгейі қандай болды?
   
7. 
   Тәрбие сағатын өтізу барысында қолданылған көрнекіліктер, әдітер, техниалық құралдар қандай дәрежеде болды?
   
8. 
   Тәрбие сағатының мазмұны оның тақырыбы мен мақсатына сай келде ме?
   
9. 
   Тәрбие сағатының жоспарында көрсетілген езеңдердіің жүйелік, бірізділік қағидасы сақталған ба?
   
10. 
    Тәрбие сағатының өту барысында аудиториялық көңіл-үй қандай болды?
    
11. 
    Тәрбие сағаты ынып ұжымына қалай әсер етті.
    
12. 
    Тәрбие сағатын дайындау, өткізу барысында қандай кемшіліктер болды?
    
13. 
    Тәрбие сағатында қолданылған көрнекіліктің тартымдылығы, оқушылар ұжымына ықпалы қандай дәрежеде болды?
    
14. 
    Осы сынып ұжымымен келешекте өткізілетін тәрбиелі шаралардың мазмұны мен бағыты қалай болуы керек деп ойлайсыз?
    

• 
  Пікірталас.
  

Пікірталас – оқушыларда қоғам және адамдар өміріндегі оқиғалар мен күнделікті тыныс-тіршілік жайлы олардың көзқарастары мен сенімдерін, жоғары адамгершілік қасиеттері мен жағымды мінез-құлық нормаларын қалыптастырудың оңтайлы құралы. Пікірталас кезінде оқушылардың көзқарастары кеңейіп, тіпті жай тыңдаушылар қатарында емес, соңынан оларды сөйлей білуге, өз ойларын еркін жеткізіп, дәлелдей білуге, өз жолдастарының ойына салмақтылық пен пайымдауға үйретеді.

Пікірталастың мақсаты – оқушыларды ұжым болып пікір таластыруға, алмасуға, өз ойларын нақтылы жеткізе білуге, ең негізгісі өз беттерінше ойлай білуге үйрету.

Пікірталастың табысты өтуінің негізгі шарты - алдын-ала дайындық жұмыстарының дұрыс ұйымдастыру. Жүргізуші кіріспе сөз сөйлеп, оның мақсатын түсіндіреді, одан әрі қарай пікір алмасу басталады. Пікірталасты өткізу кезінде ескерілетін негізгі мәселе, ол – дәлелді ой пікірдің айтылуы, нақтылы деректермен тұжырымдалуы, оқушылардың белсене қатысуы, адалдықпен сөйлеуі.

• 
  Әңгіме.
  

• 
  Саяси хабарлама
  

Саяси шолуға арналған хабарда бір-екі жұма ішінде біздің еліміз бен шетелдерде болған оқиғалар туралы хабар беріледі.

• 
  Газетпен жұмыс жасай білу
  

Балалар газеттен алған әсерлері мен ой-түйіндерін өз сыныбының жұмысына пайдаланып, басқа балалардың жақы істерін қабылдап, өздері жайлы немесе көкейде жүрген ойларын айтып, газетке үн қосқаны абзал.

• 
  Саяси үйірмелер мен клубтар
  

1. 
   Тәрбие сағатының жоспарына не тән?
   
2. 
   Тәрбие сағатын өткізу құрылымы туралы не айта аласың?
   
3. 
   Тәрбие сағатын өткізу шарттарын ата?
   
4. 
   Тәрбие әдістері мен формаларын таңдауда оқушының жасы, жынысы және жеке ерекшеліктерін ескерудің маңызы қандай?
   
5. 
   Тәрбие сағатының маңызы қандай?
   
6. 
   Тақырыптық тәрбие сағатының ерекшеліктері неде?
   
7. 
   Тақырыптық тәрбие сағатының мақсаты қандай?
   
8. 
   Тәрбие сағатын ұйымдастыру талаптары жөнінде не айта аласың?
   
9. 
   Берілген тәрбие сағатының үлгісін жазбаша талдаңыз.
   
10. 
    Пікірталастың мақсаты қандай?
    
11. 
    Этикалық әңгіменің мәні?
    
12. 
    Әңгіменің қандай негізгі бағыттарын білесің?
    

2. 
   Конференция – тәрбие сағатын ұйымдастыру формасы ретінде
   
3. 
   Жарыс оқушыларды тәрбиелеу формасы ретінде
   

Оқырмандар конференцияы мектеп оқушыларының оқудан тыс кездерінде қызықты әдеби-көркем шығармалары мен ғылыми көпшілік әдебиеттерін оқуға деген ынтасын дамытудың аса маңызды тәрбие формасы.

Конференцияның негізгі мақсаты кітап жайлы оқушылардың қызығушылығы мен көркем-әдеби шығармаларын оқуға және оқи білуге дағдыландыру.

Дайындық барысында оқушылардың өзара пікір алмасуы, жазба жұмыстарының жүргізуінің өзі – конференцияның бастамасы, ал оны өткізу кезеңі – қорытындысы болып табылады. Конференцияны өткізу барысында сынып жетекшісі кіріспе сөз сөйлеп оның жұмысын бастайды. Онда таңдап алынған кітап жайлы, оның мақсаты, маңыздылығын айта келе қатынасып отырған қонақтарды таныстырып өтеді. Оқушылардың назарын нақтылы мәселелерге аударып, оны талқылауға бағыт-бағдар береді.

Конференция соңында сынып жетекшісі қорытынды сөз сөйлеп, оның жұмысына баға береді.

• 
  Тақырыптық конференция
  

Конференцияның тақырыбын таңдаудың маңызы ерекше. Ол оқушылардың тілегімен сәйкес, әрі оларды қызықтыратын болуы керек.

Тақырыптық конференция, оның мақатына сай көкейкесті сұрақтарды әзірлеп, алдын-ала оқушыларға оны ұсынудың да маңызы ерекше. Конференция өтізу қарсаңында арнайы көрме ұйымдастырылады, алдын-ала баяндама әзірленеді, хабарлама ілінеді.

Жүргізуші сөз сөйлеп, мақсатын хабарлайды. Баяндамалар оқылады, кейде пікірталасқа ұласады. Конференция соңында сынып жетекшісі немесе жүргізуші қорытынды сөз сөйлеп, атқарылған жұмыстарға баға береді.

• 
  Қызықты кездеулер
  

Сынып жетекшісі кездесуді дайындау барысында тәрбиелік жағдай туғызады: алдын ала шақырылған қонақпен әңгімелеседі, оған тәрбие сағатының мақсатын, оның идеялық бағытын, сынып ұжымының ерекшеліктерін түсіндіреді, оқушылар алдында сөйлейтін сөзінің мазмұны мен формасы жөнінде кеңес береді.

• 
  Баспасөз конференциясы
  

4. 
   Жарыс оқушыларды тәрбиелеу формасы ретінде
   

Конкурсты шығармашылық сипатта ұйымдастырып өткізуге, әсіресе оныс қызықты, әсерлі, тартымды, әзіл-оспақ араластыра жүргізуге көңіл бөлген жөн.

Конкурстың түрлері әр алуан: конкурс-викторина, конкурс-инсценировка, мәнерлеп оқу, фото-сурет т.б.

Конкурс өткізбес бұрын конкурстың түрі анықталып, оған қатысушыларға қойылатын шарттар белгіленеді және соған сай кімдердің қатынасуы тиіс екендігі жайында алдын ала дайындық жұмыстары жүргізіледі. Соған сәйкес хабарландыру ілініп, әділ қазылар алқасы сайланады.

Конкурсты өткізу барысында жргізуші оның өту шартымен, әділ қазылар алқасы мүшелерімен таныстыру жұмыстарын жүргізеді. Содан кейін конкурсқа тапсырыс берген командалар ортаға шақырылып, таныстырылады. Конкурстың бағыты, формасына қатысты сұрақтар мен тапсырмаларды командалардың орындауы, оның негізгі міндеті болып табылады. Конкурстың өту барысында әділ қазылар алқасы оның белгілі бір кезеңінде жоспарға сай сараптау, бағалау жұмыстарын жүргізеді. Соңында оның нәтижесі қорытындыланып, марапаттау рәсімі атқарылады.

Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар:

1. 
   Конференция мақсаты қандай?
   
2. 
   Конференция міндеттерін көрсет.
   
3. 
   Конференцияны ұйымдастырудың ерекшеліктері жөнінде не айта аласың?
   
4. 
   Мұғалімнің тұлғалық ерекшеліктері мен оған сәйкес келетін тиімді тәрбие жұмысының формаларының тәуелділігін көрсететін кесте толтыр.
   
5. 
   Конкурс-викторина дегеніміз не?
   
6. 
   Конкурс-инсценировканың ерекшеліктері қандай?
   
7. 
   Мәнерлеп оқудың мәні қандай?
   
8. 
   Тәрбие жұмысының мазмұны, формасы мен әдістерінің өзара байланысын талда.
   

3. 
   Оқушылардың сынып жиналысы
   
4. 
   Сынып жетекшісінің ата-аналармен жүргізілетін жұмысының формалары мен әдістері
   

Сынып жиналысы – оқушылар ұжымында өзін-өзі басқарудың жоғары органы болып есептеледі. Оның негізгі міндеті – ұжым өмірін ұйымдастыру барысында оған қатысты негізгі мәселелерді талқылау. Соған орай оның негізгі қызметі – ұйымдастырушылық және ынталандырушылық. Оның жұмысының нәтижелі болуы – ұжымды оң өзгерістерге бағыттайтын нақтылы шешім қабылдау.

Сынып жиналысы тек бір мәселе жөнініде, болмаса бірнеше мәселені талқылауы жайында өткізілуі мүмкін.

Сынып жиналысының тақырыптары ұжымда туындаған мәселелерге сәйкес жоспарланады. Маңыздысы жоспарлау барысында оны талқылауда сынып белсенділері немесе сынып басшылығымен оқушылардың өздері белсенділік танытқан жағдайда ғана нәтижелі болмақ. Ол үшін әрбір ұжым мүшесі өз пікірін ашық айтып, жоспарда көрсетілген мәселелерге байланысты сұрақтарын қойып, ұсыныстарын енгізіп отыруы тиіс. Жиналыс барысында шешуге тиісті мәселелер ұсынылады, талқыланады, соған сәйкес міндеттері анықталады. Сондықтан жиналысқа қатысты мәселелерді анықтау барысында алдын-ала сауалнама жүргізіп, оқушылардан қандай сұрақтарды талдау қажеттілігі сұралуы да мүмкін. Жиналыс шешімі бойынша жауапты адамдар немесе топтар анықталып, атқарылатын шаралардың мерзімі, уақыты белгіленеді.

Сынып жиналысы айына бір мәрте өтізіледі. Соған қарамастан оқу жылына қатысты барлық мәселелерді алдын ала бір жиналыста қарастыру мүмкін емес. Кейде оның тақырыбы күнделікті жұмыс барысында да туындап отырады.

Сынып жиналысының хаттамасы

/Айы, күні, жылы/

Кімдер қатысты ............................................................................................

Тақырыбы......................................................................................................

/Немесе/ Күн тәртібі:

1) ....................................................................................................................

2) ....................................................................................................................

3) ....................................................................................................................

Жарыс сөзге қатысқандар: ..........................................................................

........................................................................................................................

........................................................................................................................

Қабылданған шешім:....................................................................................

Төраға...................................................................../

Хатшы...................................................................../

Бұл міндетті шешуде оқушы жастардың қолы бос уақытын тиімді пайдалану барысында тәрбие жүйесінде клуб жұмыстарын ұйымдастыру қажеттілігі туындайды. Тәрбиедегі осындай көзқарас барлық қоғамдық институттардың оқушы жастарға тәрбиелі ықпалында бірыңғай әрекетінің болуын қамтамасыз етуді де мақсат тұтады. Сондықтан да, оқушы жастармен клуб жұмыстарын ұйымдастыру, оқу орындарының мәдени-ағартушылық жұмыстарының құрамдас бөлігі болып табылады.

Бірінші ереже: Мектеп пен сынып жетекшісінің отбасымен және жұртшылықпен жүргізетін жұмысының негізі ата-аналардың беделін көтеру және нығайтуға бағытталуы тиіс. Сынып жетекшісінің ақыл үйретушілік, көсемдік сөз саптауы, өкпе, реніш, ыңғайсыздыққа негіз болады. ”Міндетті”, ”қажетті” деген үзілді-кесілді сөздерден соң ата-ананың кеңес сұрауға деген ынтасы жоғалады. Ата-аналардың көпшілігі өз міндеттерін жап-жақсы түсінеді, бірақ тәрбие практикасында өз білгенін көңілдегідей қолдана алмауы мүмкін. Сондықтан оларға не істеу керек екендігімен бірге қалай істеу керек екендігін білу де маңызды. Мұғалім мен ата-ананың арасындағы бірден-бір дұрыс норма –ол бірін-бірі құрметтеу. Осындай жағдайда бала тәрбиесін қадағалау, тәжірибе алмасу, ақыл кеңес, бірлесе шешім қабыладау сияқты екі жақты да қанағаттандыратын формаға ауысады. Бұндай қатынастың маңыздылығы сол - мұғалім мен ата-аналарды жеке жауапкершілік, азаматтық парыз, өзіне деген талапшылдық дамып нығаятын болады.

Ата-аналардың жұмыс орнына “Үлгерім экраны”, ”Ашық журнал” сияқты тәрбие құралдарын ілу нәтиже бермейді. ”Қара тізімге”ілінген әкелер мен аналар ондай форманың тиімсіздігін айтады. Өйткені, сол арқылы олардың балаға көңілі толмауы оны жазалауға, мектепке деген теріс көзқарастың қалыптасуына алып барады. Көп жағдайда осы негізде әке мен шешенің ара қатынасы бұзылады. Осының бәрі түптің-түбінде баланың мұғалімді, мектепті жек көруіне ұласады. Мұғалім,сынып жетекшісі осы жағдайды ескеріп, жұмыс әдістері мен түрлерін таңдағанда баланың көз алдында ата-аналардың беделін көтеру және нығайтуды басшылыққа алуы тиіс.

Екінші ереже: Ата-ананың тәрбиелік мүмкіндіктеріне сенім арту, олардың педагогикалық мәдениетінің деңгейін көтеру тәрбиелік белсенділігін арттыру. Ата-аналар психологиялық жағынан мектептің барлық бастамалары мен талаптарын қолдануға дайын. Тіпті педагогикалық дайындығы, жоғарғы білімі жоқ ата-аналардың өзі бала тәрбиесіне терең түсінікпен және жауапкершілікпен қарайды.

Үшінші ереже: Отбасының өміріне орынсыз араласуға жол бермейтін педагогикалық әдеп. Сынып жетекшісі - ресми тұлға. Ол өз қызметі аясында көп жағдайда қаласа да, қаламаса да отбасының өзгелерден “жасыратын” құпия сырларына куә болуы мүмкін. Жақсы сынып жетекшісі отбасы үшін бөтен емес, қайта ата-аналар одан көмек күтіп сенім сыр айтады, ақылдасады. Сондықтан отбасы қандей болса да, ата-аналар қандай тәрбиеші болса да мұғалім барынша әдепті болуы тиіс.Ол отбасы туралы барлық білімін ата-аналардың тәрбие ісіне көмектесуге, ізгі ниетті орнықтыруға жұмсауы керек.

Төртінші ереже: Тәрбие мәселелерін шешуге өмірге құштар, көтеріңкі көңіл күйді басшылыққа алу, жеке тұлғаның табысты дамуына бағыт ұстау, баланың жағымды қасиеттеріне, отбасы тәрбиесінің күшті жақтарына сүйену. Тәрбиеленушінің мінезін қалыптастыру қиындықсыз, қайшылықсыз және оқыс оқиғасыз іске аспайды. Егер осының бәрі даму заңдылығы түрінде қабылданса (бала мінезінің тұрақсыздығы, соқтықпалы сипаты т.б) онда қиындық, қайшылық және күтпеген нәтиже педагогты әбіржітпеуі тиіс. Қалыптасқан педагогикалық міндеттерді шешудің ондаған тәсілдері болғанымен, солардың біреуі ғана нақты жағдайға толық нәтиже беруі мүмкін. Сондықтан педагогика ғылымына дайын рецент беретін анықтама емес, тұлғаға тиімді ықпал жасайтын жалпы заңдылықтар туралы ғылым деп қарау қажет.

Ата-аналармен, оқушы отбасымен байланыс орнату мұғалімнің ең басты міндеті. Ондай байланыс орнатудың бір формасы оқушы отбасында болу. Бұл форма мұғалімдер мен ата-аналарға жақсы таныс болғандықтан оның екі кезеңіне тоқталайық.

Отбасында болу, шақыру арқылы іске асқаны жөн. Статистикалық мәліметтер бойынша балалардың 80 пайыздан астамы әкесі де, шешесі де жұмыс істейтін отбасыларында тәрбиеленеді. Демек, кез-келген уақыт мұғалім үшін қолайлы бола бермейді. Мұғалімнің кенеттен үйге ата-аналарды жұмыстан қалдыруы мүмкін. Шақыру бойынша отбасында болу ата-ананы да, мұғалімді де қолайсыздықтан құтқарады.

Отбасында болуға мұғалім дайындалуы тиіс. Ол дайындық шәкіртінің ең жағымды, қызықты құндылықтарын айқындауы тиіс. Дегенмен, ол құндылықтардың өзі мұғалім санасында қорытылып, психологиялық педагогикалықтұрғыдан сенімді шығуы керек.

Отбасымен, ата-аналармен байланыс орнату отбасы тәрбиесін насихаттауға ықпал жасайды. Бұл мәселелерде ата-аналар мен мұғалімдерге “Семья и школа”, “Воспитание школьников”, “Бастауыш мектеп”, “Ақжелкен” жураналдары мен “Ұлан” газеті сияқты басылымдарда жарияланған материалдар көмек жасайды. Дей тұрғанмен сынып жетекшісінің жанды сөзін ата-аналар құлақ қойып тыңдайды. Оның өз атына айтылған мақтау сөздерімен бірге тәрбие міндеттерін шешу туралы ақыл-кеңестерін тыңдау ата-аналарға қуаныш сыйлайды.

Ата-аналар мен сынып жетекшісінің байланыс жасауының бір түрі ата-аналардың педагогикалық тапсырмаларды орындауы болмақ. Ондай педагогикалық тапсырмалардың бірнеше түрін атауға болады.

Тапсырманың бірінші түрі – белсенді тәрбиелік позиция, балалармен тікелей жұмыс жасаудан туындайды. Олар: қызығушылықтар бойынша құрылған үйірмелерге жетекшілік жасау, дербес қамқорлыққа алу, тәлімгерлік және т.б.

Тапсырманың келесі түрі – мұғалімге, тәрбиешіге ұйымдастырушылық көмек көрсетуден туындайды. Олар: саяхат ұйымдастыруға ықпал жасау, қызықты адамдармен кездесулер ұйымдастыру, сынып кітапханасын жабдықтау, кітапқұмар клубын ұйымдастыру.

Ендігі тапсырмалар мектептің материалдық базасын дамыту және нығайтуға қатысудан туындайды. Олар – кабинетті безендіру, құралдар, приборлар дайындау, мектепті көгалдандыру, жөндеу жұмыстарын қатысу.

Бұл аталғандар қоғамдық жұмыстар мен тапсырмалардың бір бөлігі ғана. Қоғамдық жұмысқа тартуда ата-аналардың немен айналысқысы келетіндігін анықтау үшін сынып жиналысында олардың өз ұсыныстарын жазбаша беруін өтінуден бастаған дұрыс.

Мектеп шағын ауданда отбасылық және қоғамдық тәрбиені ұйымдастыруда жетекші роль атқарады. Мектептің, отбасының және жұртшылықтың балаларды тәрбиелеудегі іс-әрекетін үйлестіру мынадай ұйымдастырушылық формада жүзеге асады:

• 
  мектептің педагогикалық ұжымының, ата-аналар комитетінің, тұрғын орны бойынша қоғамдық кеңестің, клубтардың, кітапханалардың, стадиондардың, полиция және денсаулық сақтау ұйымдарының тәрбиелік жұмыстарының жоспарын үйлестіру және тәрбиелік процеске қатысушылардың әрбіреуінің функ-цияларының анық болуы.
  
• 
  мектептің күшімен ата-аналарды және жұртшылықты педагогикалық біліммен қаруландыру.
  
• 
  тәрбиелік жұмыстың барысын және нәтижесін мұқият зерттеу және бірлесіп талқылау.
  

1. 
   Сынып ұжымын тәрбиелеудегі сынып жетекшісінің беделінің рөлі қандай?
   
2. 
   Сынып ұжымының даму ерекшеліктерін көрсет?
   
3. 
   Үйірме жұмысының мәні қандай?
   
4. 
   Клубтар жұмысының қалыптасу тарихы жөнінде не білесің?
   
5. 
   Сынып жиналысының хаттамасы құрылымы қандай болады?