Сабақ жоспары (Өңделген оқулық бойынша жасалған) Әліппе Сабақтың тақырыбы : Елбасы. Еліміздің рәміздері
жүктеу/скачать 13,57 Mb.
|
г) Суретпен жұмыс: 1.Тұстарды бағдарлау; 2. Жел қай бағыттан соғып тұр?
Тұстарды бағдарлау. VII. Сергіту сәті. Оң қолым шығысқа Сол қолым батысқа Солтүстікке бір қадам Оңтүстікке бір қадам Басайық... Тұстарды , кәне табайық. Жарайсың –деп, мадақтап Алақанды соғайық.
Тұстарды белгілеу. IХ. Жаңа білімді бекіту. - Мына белгілерге қарап ауа райын ауызша айт. - Айналадағғы дүниеде неше тұс бар? -Олар қалай аталады? Тұстарды көрсет. Х.Үйге тапсырма:Тұстарды ажырата білу. ХІ. Бағалау.Жұлдызша арқылы мадақтау. Дүниетану пәні. Сабақтың тақырыбы: Жыл мезгілдері.Күз және қыс. Көктем және жаз. Сабақтың мақсаты: 1. Жыл мезгілдерімен таныстыру. 2.Әр мезгілге тән негізгі өзгеріс белгілері,бұл өзгеріс-белгілердің жыл сайын қайталанып отыратынытуралы түсінік-ұғым қалыптастыру.. 3. Табиғатқа қамқорлықпен қарау қатынастарын тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: «Жыл мезгілі» суреттері. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. 1. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық ахуал. Амансың ба, Жарқын күн?! Амансың ба ,Көк аспан?! Амансың ба, Достарым?! Сендерді көрсем қуанам.
-Айналадағы дүниеде неше тұс бар? - Оларды ата. -Тұстарды тал түсте қалай бағдарлайды? -Ауа райы шартты белгілерін еске түсіріп пысықтау.
Оң қолым шығысқа. Сол қолым батысқа. Солтүстікке бір қадам. Оңтүстікке бір қадам. Басайық... Тұстарды , кәне табайық. Жарайсың –деп, мадақтап Алақанды соғайық.!!!
Жыл мезгілдерін айыра білу, ретін білу. VI. Жаңа сабақ түсіндіру. - Бір жылда неше мезгіл бар? - Олар қалай аталады? -Жыл мезгілдерінің басты ерекшеліктері қандай? a) Төрт мезгілде өлі табиғатта болатын өзгерістер туралы айту б) Шартты белгілері бойынша әр жыл мезгілінің ауа райына тоқталу VII. Суретпен жұмыс. Сурет бойынша сөйлемдер құрату,жыл мезгілдеріне байланысты. VIII.Оқулықпен жұмыс. -жылдың 4 мезгілінің атаулары(күз,қыс,көктем,жаз).Күздің басы жылы,аяғы суытып, қыс басталады. -көктемде қар ериді; өсімдіктер көктеп өседі. -жазда шуақты күндер басталып, жидек-жемістер пісіп жетіледі. ІХ. Сергіту сәті. Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз.
- Бір жылда неше мезгіл бар? -Күз,қыс, көктем, жаз мезгілдерінің ерекшеліктері туралы айт. -Ауа райы қалай өзгереді? - Көктем көрінісі мен жаз көрінісін салыстыр. - Жаздың табиғаты жайында әңгімеле. ХІ.Жұмбақ шешу: Бұл қай кезде болады? Жердің беті, ақ көрпеге оранған кез. –Қыс. Қарлар еріп, сай-салаға су толған кез. –Көктем. Өзен-көлге шомылған кез. –Жаз. Жеміс-жидек жинар кез. –Күз. ХІІ. Сабақты қорытындылау: -Балалар, бүгін біз не туралы білдік? ХІІІ.Бағалау. Жұлдызша бойынша. ХІV. Үйге тапсырма: Жыл мезгілдеріне арналған өлеңдер жаттау. Дүниетану. 19.01.2013 ж. САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі. САБАҚТЫҢ МАҚСАТТАРЫ: Білімділік: Оқушыларды мәтінді дұрыс әрі түсініп оқуға үйрете отырып, оларды балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігімен таныстыру. Дамытушылық: Білімді жаңа жағдайда қолдана білуге дағдыландыру арқылы танымдық ізденістерін, шығармашылық қабілеттерін кеңейту, ауызекі сөйлеу тілін, ойын дамыту. Тәрбиелік:Айналадағы дүниені қорғауға үйрете отырып, табиғаттың әсемдігін, сұлулығын түсіне білуге, жануарлар түрлерін қорғай білуге тәрбиелеу. Әдіс-тәсілдері: көрнекілік, сұрақ-жауап, баяндау, талдау-жинақтау, әңгімелеу, түсіндіру, өз бетімен жұмыс, оқулықпен жұмыс, ойын. Көрнекіліктері: интерактивті тақта, суреттер, слайдтар, бейнефильмдер, тест тапсырмалары, оқулық, музыка әуені, жануарлар түрлері, жұмыртқа, уылдырық, балықтар. Түрі: ашық сабақ, жаңа сабақты меңгерту, аралас сабақ. Қолдану технологиясы: дамыта оқыту, деңгейлеп оқыту. Пәнаралық байланыс: ана тілі, музыка, бейнелеу. Күтілетін нәтиже: балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі туралы білім қалыптастыру. Оқушылардың алған білімдерін өмірде қолдана білуі, танымдық қабылдауын арттыруға дағдылануы. САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ: I. Ұйымдастыру бөлімі. ІІ. Психологиялық дайындық. Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр! - Балалар қазір бізде дүниетану сабағы. IIІ Үй тапсырмасын тексеру. - Балалар, үйге қандай тапсырма берілді? - Үй құстарын көктемде бағып-күту. (2 оқушыдан мазмұнын сұрау) Үй тапсырмасын қорыту. Топтастыру стратегиясы IV. Жаңа сабақ. «Ой қозғау» стратегиясы. - Балалар, алдымен жануарлардың топтарын еске түсіріп алайық. Ол үшін «Күн шұғыласы» топтастыруына назар аударайық. - Олай болса, мен сіздерге жұмбақтар жасырайын. (жауаптарының суреттері көрсетіледі) 1. Терісі бар, жүні жоқ, Жүрісі бар, ізі жоқ. Қанаты бар, ұшпайды, Су астында қыстайды. (Балық) 2. Таңдайлары тақылдап Шулайтын не шалшықта Бірін-бірі мақұлдап. (Бақа) 3. Иір-иір ізі бар, Құлағы жоқ, көзі бар. Түсі суық ызғарлы, Ауызында айыр бізі бар. (Жылан) 4. Ши түбінде шұбар кездік. (Кесіртке) - Енді балалар, мына сұраққа жауап берейікші. Бүршік шашып, жапырақ ашып, Жер гүл-шашақ тағады. Бөбектерім айтыңдаршы Бұл қай кезде болады? /Көктемде/ - Олай болса, дәптерімізді ашып, бүгінгі күннің жадын, жаңа тақырыпты жазайық. - Бүгін қаңтардың жиырма бесі. Тақырып: Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі. Мұғалім түсіндірмесі. (Суреттерін көрсету арқылы) Көктемде су бетінің мұзы ериді. Балық, бақа, кесіртке, жыландар жұмыртқалау арқылы көбейеді. (Көктемнің суреті) - Бақа: Балам суда, өзім құрғақта тұрамыз. Итшабақтарым суда немен, қалай қоректенуді балықтан үйренді. /Бақаларды көрсету/ Балық пен бақа жұмыртқасын «уылдырық» дейді. Олар уылдырығын суда шашады. /Уылдырық көрсету/ Кесіртке мен жылан жұмыртқасын күн көзі жақсы қыздыратын жерге салады. /Кесіртке, жылан көрсету/ V. Оқулықпен жұмыс. a. (Суретпен жұмыс) /3 оқушыға оқыту/ в. Деңгейлік тапсырмалар беру. (3 балаға) 2. Сұрақтарға жауап алу. А) Кесіртке мен жыланның қалай көбейетінін әңгімеле. Олар немен қоректенеді? Ә) Балық пен бақа тіршілігінде қандай ұқсастық бар? Б) Балық пен бақаның жұмыртқасын не деп атайды? VI. Сергіту сәті: «Бақа» әнін орындау. Бақа, бақа, балпақ, Басың неге жалпақ Темір телпек көп киіп, Басым содан жалпақ. Бақа, бақа, балпақ, Көзің неге тостақ Көрінгенге көп қарап, Көзім содан тостақ. Бақа, бақа, балпақ, Аяғың неге талтақ Су ішінде көп жүзіп Аяғым содан талтақ. Есіңде сақта! Бақа өсімдікке зиян келтіретін бунақденелілермен қоректену арқылы пайда келтіреді. Сондықтан оларды қорғау керек. VII. Дәптермен жұмыс: Балық, бақа, кесіртке, жылан сөздерін әдемілеп жазу. - Балалар енді назарымызды «Қосымша деректер» айдарына берейік. Балықтардың 20 000 түрі бар. Олардың атаулары: бекіре, шортан, сазан, алабұға, жайын, қарабалық, майқап, торта балық. Балықтардың айырмашылығы, олар тек суда жузеді. Ең үлкен балық кит акуласы. Оның ұзындығы 18 м. Қосмекенділерге бақалар жатады. Олардың 4000 түрі бар. Айырмашылығы құрлықта да, суда да тіршілік етеді. Кейбір бақалар жер астында тіршілік етіп, жаңбыр жауғанда ғана шығады. Бақашабақтар ересектерінен 3 есе үлкен болады. Олар есейген сайын, кішірейеді. Жорғалаушыларға кесіртке мен жылан жатады дедік. Одан басқа оларға қолтырауын, тасбақа, шаяндар да кіреді. Олардың 8000 түрі бар. Айырмашылығы бауырымен жорғалайды. Ең үлкен қолтырауынның салмағы 450 кг, 100 жылдан астам өмір сүреді. Ал, жыландардың саңырау екенін білеміз бе? Жылан уынан ғажайып дәрілер жасалады. Олар аяқтары қысқа, не аяқтары болмағандықтан бауырын жерге тигізіп жорғалап жүреді. - Олай болса, енді осылар туралы бейнефильмге назар аударайық. VІІІ. Қорытынды бөлім. Деңгейлік тапсырмалар орындау. ІХ. Тест тапсырмалары. 1. Көктем мезгіліндегі ауа райының шартты белгілерін көрсет. А) Ә) 2. Уылдырық – нелердің жұмыртқасы? А) Кесіртке мен жыланның; Ә) Балық пен бақаның. 3. Жұмбақты оқып, шешуін тап. Асты тас, үсті тас, Ортасында шақар бас. А) Тасбақа; Ә) Қолтырауын. 4. Тасбақа мен қолтырауын қай жануарлар тобына жатады? А) Жорғалаушылар; Ә) Қосмекенділер. 5. Қайсысы дұрыс? А)Есіңде болсын! Бақа, кесіртке, жылан өсімдікке зиян келтіретін бунақденелілерді құртып, пайда келтіреді. Оларды қорғау керек; Ә) Көктемде уылдырық шашқанда балықтарды көптеп аулау керек. Х. Ойын. «Ойланып, жауап берейік!» 1 – Балықтар 2 – Қосмекенділер 3 – Жорғалаушылар КЕСІРТКЕ БАҚА ҚОЛТЫРАУЫН ТАСБАҚА БАЛЫҚ ЖЫЛАН (Шаршы ішіне рет нөмірлерін салу) ХI. Бағалау. ХІІ. Үйге тапсырма.Мәтіннің мазмұнын айтып келу, қалаған жануар тобына сурет салу. 12. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Өсімдік топтары Сабақтың мақсаты: Өсімдік тобы туралы түсінік беру. 2 .Өсімдіктерді қорғауға баулу. 3 .Өсімдік туралы білім-білік дағдыларынқалыптастыру. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың мазмұны. І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Бір жылда қанша мезгіл бар? - Олар қалай аталады? Жыл мезгілдеріне байланысты жұмбақ жаттап келгендеріміз бар ма? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ: а) Түсіндіру. -Табиғатты нелер құрайды? -Аспан,ай, күн,жұлдыз, тау, тас, көл ағаш бұта, аң, құс. -Табиғат нешеге бөлінеді? -Тірі табиғатты ата. -Өсімдік ,жануар, адам. -Өлі табиғатты ата -Жер, су, ай, күн, жұлдыз, ауа, күннің жылуы, жарығы. Ендеше өсімдік табиғаттың бір бөлігі екен. Өсімдіктерді үш топқа бөлеміз. 1.Ағаш 2.Бұта 3. ШөпӨсімдіктер орманда, далада, тауда да, суда да өседі.
Жұмбақ шешу. Үйі де жоқ Ыстықта да, Күйі де жоқ Суыққа да Бірақ Шын шыдайды Жауыннан да, Шешуін айта ғой, Дауылдан да Балалар білсін жайды. (Өсімдіктер! Қымсынбайды. ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Балалар ,бүгін біз не жайында білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырма.БағалаУ Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Өсімдік мүшелері және олардың қызметі.Шөптекті өсімдіктердің мүшелері. Сабақтың мақсаты: 1. Өсімдік мүшелерімен шөптекті өсімдік мүшелерімен таныстыру. 2. Өсімдік туралы білімін дамыту.Өсімдіктің негізгі мүшелерін ажырата білудіжәне жапырақ,сабақ,гүлі мен жемісіне қарап тануды үйрету. 3. Өсімдіктердің пайдасын және оны қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: өсімдік мүшелері туралы суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық ахуал. Амансың ба, Жарқын күн?! Амансың ба ,Көк аспан?! Амансың ба, Достарым?! Сендерді көрсем қуанам.
-Өсімдік қайда өседі? -Өсімдік қандай топтарға бөлінеді?
Үйде де жоқ, Күйде де жоқ, Бірақ
Жауыннан да, Дауылдан да, Қымсынбайды. Ыстықта да, Суыққа да, Шын шыдайды, Шешуін айта ғой, Балалар білсін жайды. (Өсімдіктер) ә) Тақырыпты оқи отырып түсіндіру,көрсету. Кез келген өсімдіктің мүшелері болады. Өсімдік топырақтың, тамырдың, сабақтың көмегімен қоректенеді.Өсімдіктердің негізгі мүшелері-сабақ,жапырақ,бүршік,гүл,жеміс,тамыр деп аталады. Ағаштың сабағын «дің» дейді. «Дің»-ағашта біреу ғана, жуан,қатты,бұтада сабақ бірнешеу,жіңішкелеу,кішірек,шөпте-сабақ,өте жіңішке, майысқақ,жұмсақ. VII. Сергіту сәті. Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз.
1. Дауылға нық күші Ағаштың мықтысы.(емен)
Қыста жайрайды. (жапырақ) 3.Шөлде гүлдейді, құлпырады Суда өмірі қырқылады. (сексеуіл) ІХ .Тәжірибе . Мақсаты:оқушыны ұқыптылыққа,жауапкершілікке,іскерлікке тәрбилеу. Дымқыл дәкені табақшаға жайып,оның үстіне бидай дәнінің бірнешеуін салу.Күн сайын қажетінше дымқылдап және дәндердің өнуін бақылауды оқушыларға тапсыру.Әр 3 күннен кейін тағы да бірнеше дән салып келесі табақшаны қою. Сөйтіп4 табақша бірінен соң бірі қойылуға тиіс.Ондағы мақсат:ең алғашқы қойылған бидай дәнінен 10-12 күнде тамыр,сабақ,жапырақ көрінсе, келесісінде тамыр, сабақ, үшіншісінде тамыр,төртіншісінде тек ісіне бастайды.Сөйтіп,оқушылар басынан бастап,өсімдіктің қалай өніп-өсетінін, мүшелерінің пайда болу сатысын бақылайды. Х. Сергіту сәті. Оң қолым шығысқа. Сол қолым батысқа. Солтүстікке бір қадам. Оңтүстікке бір қадам. Басайық... Тұстарды , кәне табайық. Жарайсың –деп, мадақтап Алақанды соғайық.!!!
-Өсімдік мүшелеріне нелер жатады? -Өсімдік қалай қоректенеді? -Өсімдік тіршілігіне не қажет? -Өсімдіктің қандай пайдасы бар? -Ағаштың, бұтаның, шөптің мүшелері туралы айт? -Өсімдіктің топырақ арасындағы мүшесін ата? - Өсімдікті қалай танып білетінімізді әңгімеле. ХІІ. Сабақты қорытындылау: -Біз не жайында білдік? ХІІІ. Бағалау.Мадақтау. ХІV.Үйге :35-39-беттерді оқып,мазмұндау. Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Жеміс. Сабақтың мақсаты: 1. Жеміс- өсімдіктің негізгі көбею мүшесі туралы түсінік беру.Әр түрлі жолмен көбеюі. 2. Жемістің кейбір түрлерімен(дән,бүр,жидек,жеміс) таныстыру және олардың айырмашылығын ажырата білуге үйрету.Өсімдік тобы, мүшелері туралы алған білімдерін дамыту. 3.Байқағыштыққа,зерттеушілікке тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: өсімдік жемісі туралы суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық ахуал. Амансың ба, Жарқын күн?! Амансың ба ,Көк аспан?! Амансың ба, Достарым?! Сендерді көрсем қуанам.
-Өсімдік қайда өседі? -Өсімдік мүшелеріне нелер жатады? -Өсімдік қалай қоректенеді? -Өсімдік тіршілігіне не қажет? -Өсімдіктің қандай пайдасы бар? -Ағаштың, бұтаның, шөптің мүшелері туралы айт? -Өсімдіктің топырақ арасындағы мүшесін ата? - Өсімдікті қалай танып білетінімізді әңгімеле.
-Өсімдік жемістері алуан түрлі болады. Бидай жемісі масақта орналасады. Оны « дән» деп атайды. Жүгері жемісі собағына орналасады.Жүгері жемісі де «дән». Ал қарағайдың жемісі -бүр. Еменнің жемісі –жаңғақ. Таңқурайдың,бүлдіргеннің жемісі-жидек. Алма ағашының жемісі-алма. Жеміс гүлден пайда болады.Көптеген өсімдіктердің жемісі тәтті шырынды болады. б)Оқулықпен жұмыс.40-41-бет. V.Сергіту сәті. Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз. VI.Білімді тексеру. -Өсімдік жемістері қандай? -Ол қайдан пайда болады?
- Танымайтын өсімдіктерді жеуге болмайды. Кейбір жемістер улы болады. -Жемістің суретін салу. -Тәжірибе жасау. VIIІ. Сабақты қорытындылау: -Біз не жайында білдік? ІХ.Бағалау. Мадақтау. Х. Үйге тапсырма:тәжірибе. Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Тұқым. Сабақтың мақсаты: 1. Тұқым-көбеюді жүзеге асыратын өсімдіктің аса маңызды мүшесі екені жайлы оқушыларға мағлұмат беру.Тұқымның ерекшелігі жайлы түсіндіру. 2. Тұқымның өсімдікте пайда болуын,өніп-өсуінің алғашқы кезеңін қарапайым тәжірибелер арқылы көрсету,өсімдіктерді бақылай білуге дағдыландыру. 3.Оқушыларды табиғатты көркейтіп қорғауға , аялауға, күтуге тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: өсімдік тұқымы туралы суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық ахуал. Амансың ба, Жарқын күн?! Амансың ба ,Көк аспан?! Амансың ба, Достарым?! Сендерді көрсем қуанам.
-Өсімдік қайда өседі? -Өсімдік мүшелеріне нелер жатады? -Өсімдік қалай қоректенеді? -Өсімдік тіршілігіне не қажет? -Өсімдіктің қандай пайдасы бар? -Ағаштың, бұтаның, шөптің мүшелері туралы айт? -Өсімдіктің топырақ арасындағы мүшесін ата? - Бидай жемісі неде орналасады? Оны « не» деп атайды? -Жүгері жемісі несінде орналасады? -Жүгері жемісі де «не»? -Ал қарағайдың жемісі ше? -Еменнің жемісі –не? -Таңқурайдың,бүлдіргеннің жемісі-не? -Алма ағашының жемісі-не? -Жеміс неден пайда болады? -Көптеген өсімдіктердің жемісі қандай болады?
Өсімдік тұқымнан көбейеді.Оның тұқымдары құстар,аңдар,адам,жел арқылы алыс жерлерге таралады. Үлпілдек жеңіл талшықтары,желпуіш «қанаттары»бар тұқымдар да кездеседі.
Айдаршөптің қалай таралатыны туралы оқып беру. V.Сергіту сәті. Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз.
-Өсімдік тұқымын қай мезгілде жинайды -Қалай дайындап, сақтайды?
-Біз не жайында білдік? ІХ.Бағалау. Мадақтау. Х. Үйге тапсырма:42,43-бет. Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Көкөніс. Сабақтың мақсаты: 1 Көкөністер және олардың пайдасы жайлы түсінік беру. Танымдық қабілеттерін дамыту. Көкөністерді күтіп баптауға үйрету. Сабақтың көрнекілігі: көкөністер туралы суреттер,электронды оқулық. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру. оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Тұқым деген не? -Тұқым алыс жерлерге қалай таралады? -Өсімдік жемістарі қандай болады? -Біздің жерде өсетін өсімдіктерді ата.
А)Жұмбақ шешу. 1. Дауылға нық күші Ағаштың мықтысы.(емен) 2. Жазда жинайды, Қыста жайрайды. (жапырақ) 3.Шөлде гүлдейді, құлпырады Суда өмірі қырқылады. (сексеуіл) ІV. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау.Көкөніс. V. Жаңа сабақ:а) Тақырыпты оқи отырып түсіндіру,көрсету.Көкөніс тағамға пайдаланатын өсімдік.тағамға олардың әр түрлі мүшелерін пайдаланады.Түйнек-топырақ арасындағы сабақтың жуандаған бөлігі.Орамжапырақ-тығыз оралып өскен жапырақЖемтамыры-қоректік заттың жиналуынан жуандаған өсімдік тамыры.Қияр, қызанақ-жемістері гүлден пайда болады. Көкөністің кейбір түрлерін жерге тұқым себу арқылы өсірсе, кейбірін көшет түріндеотырғызады.Көкөністерді қыс айларында да өсіріп пайдаланады.оның қыста өсіретін жерін жылыжай деп атайды.Базарда көкөністер қысы жазы болда. ә) Оқушыдарға тізбектей оқыту,(оқи алатын оқушыға)
Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз.
- Шикілей жеуге болатын көкөністерді ата? -Қыс айларында көкөністерді қайда өсіреді?
-Көкөністердің қандай пайдасы бар? - Өлардан аналарың не жасайды?
1 . Өсімдіктердің көбеюі ,көбею жолдары туралы алғашқы түсінік-ұғым беріп,жемістердің табиғатта таралуына желдің,аңдар мен құстардың тигізетін пайдасын түсіндіру. 2.Бөлме өсімдіктерін күтіп-өсірудің білік-дағдыларын қалыптастыру.Өсімдіктердің көбеюі, өсу жолдарын бақылауға меңзеу. 3.Өсімдіктерді қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық ахуал. Амансың ба, Жарқын күн?! Амансың ба ,Көк аспан?! Амансың ба, Достарым?! Сендерді көрсем қуанам.
-Көкөністерді ата? -Қыс айларында көкөністерді қайда өсіреді? -Шикілей жеуге болатын көкөністерді ата? -Көкөністерді кім күтіп өсіреді?
тұқым
түйнек тамырсабақ 1. Түсіндіру . Өсімдіктер өледі,қурайды,гүлдерді үзіп алып,жақындарымызға сыйлаймыз,малдар үшін шөптерді шауып аламыз,жемістер мен көкөністерді піскен кезде жинап аламыз,ал неге өсімдіктер жер бетінен жойылып кетпейді? Өсімдіктер тұқым,түйнек,тамырсабақ және мұртша арқылы көбейеді. 2. Өсімдік өсу үшін не керек?(су, топырақ, ауа,жылуы, жарық) -Неліктен алдымен тамыр пайда болады? -Өсімдік қоректі тамыры арқылы алады. 3. Бұтақ арқылы көбеюі туралы әңгімелеу. 4. Өсімдік топырақтан да көбейеді. 5 Пиязшықтан да көбейеді. 6.Кейбір өсімдіктер жуашық арқылы да көбейеді.(Гүлдер ,қызғалдақ, сарғалдақ.) 7.Өсімдік түйнектен көбейеді. 8 Өсімдіктер жапырағынан да, діңінен де өсетінін көруге болады. VI.Сергіту сәті. Біз күздегі жапырақпыз Сары алтындай жайқалған. Жел соқты да ұшып кеттік Жерге баяу қонақтадық. Тағы соқты жел келіп, Жапырақтар көкке ұшты, Ауада сәл тербеліп. Тағы қондық жерге біз.
-Өсімдіктер жақсы өсу үшін қандай жағдай керек? -Өсімдік не арқылы көбейеді? -Тұқыммен көбейетін өсімдіктерді ата. -Бұршақ тұқымды қандай жеміс бар? -Тұқымнан қандай мүше пайда болады? -Бұтақта пайда болған өсімдік мүшелерін ата. -Тұқым көптеп өсу үшін қандай ерекше жағдайлар керек? VIІІ. Сабақты қорытындылау: -Біз не жайында білдік? Өсімдіктер тұқымнан,бұтақтан,жапырақтан, түйнектен,сабақтан,тамырдан көбейеді.
1 Күз мезгілі жайлы мағлұмат беру. 2. Оқу дағдысын қалыптастыра отырып, білімін тереңдету. 3. Бақылауға үйрету. Сабақтың көрнекілігі: күзгі баққа серуен. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушыларды топсаяхатқа әзірлеу. ІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Өсімдік не арқылы көбейеді? -Тұқыммен көбейетін өсімдіктерді ата. -Бұршақ тұқымында қанша жеміс бар? -Тұқым көптеп өсу үшін қандай ерекше жағдайлар керек ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІV. Жаңа сабақ. а) Күз мезгілі кіріспе әңгіме. ә) Өлі табиғаттағы өзгерістер туралы әңгімелеу. б) Күз туралы тізбектей оқыту. VСергіту сәті.
1.Күз мезгілінде ағаш жапырақтарына көңіл бөліп,әңгімелеу. .2.Өсімдіктерді суреттеріне қарап салыстыру.
Күнімен де түнімен Аралап жүр тоғайды. Сумаңдаған суық жел, Ағаштарды тонайды. Жел гуледі, боздады Ешкімге бас имейді. Ағаш басы қозғалып, Ақырындап билейді. Күтіп тұр-ау қыс та алда, Сарғайыпты гүл, дала. Ұшып өткен құстарға, Сапар тілеп тұр бала... ІХ. Сабақты қорытындылау: -Біз не жайында білдік? Х. Бағалау.Мадақтау. ХІ. Үйге тапсырма. Сынып: 1 Пән : дүниетану. Тақырыбы : Аңдар қалай қыстайды? Мақсаты :Аңдардың қысқы тіршілігі туралы түсінік беру. Айналадағы дүниені бақылап үйрену, тілдерін, ойла- рын дамыту. Жануарларды күтуге, қорғауға тәрбиелеу. Көрнекілігі: суреттер, жұмбақтар,биологиялық диктант, тест тапсырмалары, «Қазақстанның қорықтары» слайдтар,қыс мезгіліне кластер, «Қыс»өлеңі –Абай. Cабақ барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық сәт. -Сәлем саған Жер ана! -Сәлем саған Алтын күн! Аман-есен болайық, Бейбітшілік қалайық! -Балалар,бүгін сабақта біз «Аңдар қалай қыстайды?» екенін танысып,білеміз.Мұғалім сабақтың мақсатымен таныстыра- ды. ІІ.Өткенді пысықтау. -Ал жаңа сабақты бастамас бұрын,өткен сабақтарда алған білімдерімізді қорытындылайық.Казір сендерге тест тапсыр малары таратылады.Әр бала жеке жұмыс орындайды. ІІІ.Тест тапсырмалары. Балалар тест тапсырмаларын компьютерден тексереді. Жануарлар-тірі табиғаттың маңызды бір бөлігі.Жануар- лардың бір тобы-жабайы аңдар,екінші тобы үй жануарлары, оларды мал деп атайды. -Казір кәнеке көрейік,сендер жабайы аңдармен,үй жануарла рын ажырата аласыңдар ма? Осында үй жануарлардың,жа- байы аңдардың суреттері бар.Сендер оларды екі топқа бөліңдер. Үй жануарлары Жабайы жануарлар 1 қатар 2 қатар 3.Сергіту сәті. 4.Кіріспе. -Казір қандай жыл мезгілі ? -Қыс.»Қыс»Абай өлеңі. -Қыс мезгілінде табиғатта қандай өзгерістер болады,қыс мезгілі қандай екен,бұл құрылған кластерге назар аударың- дар.Дұрыс па бәрі?Қыс мезгіліне тән емес табиғат құбылыстарын сызып тастап,дәлелдендер. Кластер «Қыс». ІV.Биологиялық диктант. -Ал казір балалар,биологиялық диктант деген тапсырманы орындаймыз. Қыс мезгілінде күн ......... суңық болады.Жердің түгелін аппақ ........ басады.Көлдер мен өзендерде ....... қатып қалады.Желтоқсан,қаңтар,ақпан-........ айлары. Керекті сөздер: қар,қыс,өте, мұз. Енді барлығымыз,компьютерге назар аударайық: Жұмбақтарды оқып,шешуін тап. Шешуі: қоян,кірпі,қкасқыр,түлкі,аю. V.Жаңа сабақ. Ал қазір балалар мен сендерге осы жануарлардың қыста қалай өмір сүретіні туралы айтып түсіндіремін,ал сендер мұқият тыңдаңдар,білгенін толықтырасыңдар.Мұғалім балаларға мазмұнын айтады,сурет бойынша түсіндіреді. Ұйқыға жатқан жануарлар өз денесіндегі майын қорек етеді.Ұйқыға жатпайтын аңдарға азық тауып жеу қиынға түседі.Мысалы,орманда қар қалың түседі.Елік,бұғы қар астындағы шөпті аршып жей алмай,тек бұтақпен ғана қоректенеді.Қарды омбылап жүру ауыр болғандықтан,бұтақтың өзін табу да қиындай түседі.Аңдар ашығады.Қыста тиін әр жердегі өзі тыққан азық қоры- саңырауқұлақтар,түрлі жаңғақтармен қоректенеді.Өте аязды суық күндері ағаш қуысындағы ұясында отырып,күзде жинаған азығын жейді.Бірақ оның көбі қар астында қалып, табылмай қояды.Мұндайда ол да ашығады.Қыста тиінге және басқа жануарларға қосымша азық беріп көмектескен жөн.Күз кезінде түлкі тышқанды оп-оңай аулайтын еді.Қыс түсісімен тышқандар қар астына кетіп,оларды табуоңай емес.Енді түлкі тышқандарды ізі арқылы іздеп аулайды. Сондай-ақ түлкі -өте иісшіл,саққұлақ,қырағы көз аң.Осы қасиеттерінің арқасында аңшы иттеріне алдырмай,құтылып кетеді.Түлкі қар астындағы тышқандардың сыбдырын,шиқы лын тез ести қояды.Сол жердің қарын аяғымен аршып жіберіп,тышқанды тез-ақ ұстап алады. VІ.Қосымша мағлұмат. -Казір елімізде жабайы аңдар мен құстарды қорғау үшін қорықтар ашылған.Қазақстан қорықтарын атап өту. Біздің Қостанай облысымызды Наурызым ауданындағы- Наурызым қорығы бар.Бұл жерді табиғи мұражай десе де болады.Қорық міндеті-осы өсімдіктер мен жануарларды қорғап,тіршілік ерекшеліктерін бақылау.Балаларға слайд бойынша суреттерін көрсету. VII.Қорытынды. -Балалар бүгін сабақта біз не туралы сөйлестіқ,не білдік? Балалардың жауабы. VIII.Бағалау.Мадақтау. Дүниетану. САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Бунақденелер. Бунақденелілердің көктемгі тіршілігі. САБАҚТЫҢ МАҚСАТТАРЫ: Білімділік: Оқушыларды мәтінді дұрыс әрі түсініп оқуға үйрете отырып, оларды бунақденелердің көктемгі тіршілігімен таныстыру. Дамытушылық: Білімді жаңа жағдайда қолдана білуге дағдыландыру арқылы танымдық ізденістерін, шығармашылық қабілеттерін кеңейту, ауызекі сөйлеу тілін, ойын дамыту. Тәрбиелік:Айналадағы дүниені қорғауға үйрете отырып, табиғаттың әсемдігін, сұлулығын түсіне білуге, жануарлар түрлерін қорғай білуге тәрбиелеу. Әдіс-тәсілдері: көрнекілік, сұрақ-жауап, баяндау, талдау-жинақтау, әңгімелеу, түсіндіру, өз бетімен жұмыс, оқулықпен жұмыс, ойын. Көрнекіліктері: интерактивті тақта, суреттер, слайдтар, бейнефильмдер, тест тапсырмалары, оқулық, музыка әуені, жәндіктер түрлері, жұмыртқа, уылдырық, балықтар. Түрі: ашық: жаңа сабақты меңгерту, аралас сабақ. Қолдану технологиясы: дамыта оқыту, деңгейлеп оқыту. Пәнаралық байланыс: ана тілі, музыка, бейнелеу. Күтілетін нәтиже: бунақденелердің көктемгі тіршілігі туралы білім қалыптастыру. Оқушылардың алған білімдерін өмірде қолдана білуі, танымдық қабылдауын арттыруға дағдылануы. САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ: I. Ұйымдастыру бөлімі. ІІ. Психологиялық дайындық. Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр! - Балалар қазір бізде дүниетану сабағы. IIІ Үй тапсырмасын тексеру. - Балалар, үйге қандай тапсырма берілді? - Мен сіздерге жұмбақтар жасырайын. (жауаптарының суреттері көрсетіледі) 1. Терісі бар, жүні жоқ, Жүрісі бар, ізі жоқ. Қанаты бар, ұшпайды, Су астында қыстайды. (Балық) 2. Таңдайлары тақылдап Шулайтын не шалшықта Бірін-бірі мақұлдап.
Құлағы жоқ, көзі бар. Түсі суық ызғарлы, Ауызында айыр бізі бар. (Жылан) 4. Ши түбінде шұбар кездік. (Кесіртке) Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі. (2 оқушыдан мазмұнын сұрау) Үй тапсырмасын қорыту. Топтастыру стратегиясы
- Балалар, алдымен жануарлардың топтарын еске түсіріп алайық. Ол үшін «Күн шұғыласы» топтастыруына назар аударайық. - Олай болса, мен сіздерге жұмбақтар жасырайын. (жауаптарының суреттері көрсетіледі) - Көктемде бунақденелер қыстап жатқан жерінен шығады. Олар алуан түрлі. Бунақденелержұмыртқа салып көбейеді. Жұмыртқадан дернәсіл шығады. Дернәсіл – жәндіктер мен жануарлардың белгілі бір кезеңде жұмыртқадан жарып шыққан, әлі есейіп өспеген баласы. Қанқыз бен шаншар – өсімдікке пайдалы жәндіктер. Қанқыз және оның дернәсілі көбелектердің, зиянды қоңыздардың жұмыртқаларын, өсімдік бітелерінжеп құртады. Шаншар жұмыртқаларын көбелек жұлдызқұртының денесіне салады. Жұмыртқалардан шыққан құрттар жұлдызқұртпен қоректенеді.
Қанқыздың құрылысын жазу. 1. Ересек жәндік; 2. Жұмыртқа 3. Дернәсіл Колорад қоңызы: 1. ересек жәндік; 2. жұмыртқа; 3 дернәсіл;
Деңгейлік тапсырмалар орындау. ХI. Бағалау.Мадақтау. ХІІ. Үйге тапсырма.Мәтіннің мазмұнын айтып келу, қалаған жануар тобына сурет салу. Дүниетану. 10.04.2013 ж. Мақсаты: Білімділікке: оқушыларға көше қатынасы ережелерін меңгерту; Дамытушылық: жолда жүру ережесін есте сақтау арқылы білгендерін пайдалана білуді тұрақты дағдыға айналдыру; Тәрбиелілік: оқушыларды жол ережелерін бұлжытпай орындауға, сақтыққа тәрбиелеу. Көрнекілігі: бағдаршам, жол белгілері, плакатқа жазылған ескерту сөздер, макеттер, оқушылардың салған суреттері САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ: I. Ұйымдастыру бөлімі. ІІ. Психологиялық дайындық. Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр!
- Балалар, үйге қандай тапсырма берілді? -Үйден мектепке дейінгі жол.Практикалық жұмыс.Көшеде жүру және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау ережелеріне рөлдік ойындар.
Шуақты өміріміз күндей күліп, Жүректе бүршік атып гүлдейді үміт. Арманға сапар тарту мүмкін емес Жол жүру ережесін білмей тұрып.
Қай ақыл өлшеміне салсаңыз да. Жол жүру ережесі заңды тәртіп - Ол ортақ
Үлкен кіші баршамызға! а)Кіріспе бөлімі. "Бағдаршам" Тоқта! Сақтан! Жол ашық! Жүрме жолға таласып. "Жол белгілері" Үйрен таппай тыным бір, Белгілердің тілін біл! "Жүргізуші" Жол тәртібін білейік, Аман-есен жүрейік! "Қиылыстар" "Бағдаршам" (Бағдаршамның шығу тарихы жайлы баяндайды.) -Балалар, бағдаршамды кім ойлап тапқанын білесіңдер ме? Ал ендеше тыңдап көрелік. Алғашқы бағдаршам теміржол бойында пайда болды. Оны ойлап тапқан адамның есімі тарихта сақталмаған. Оны көше қиылысына ыңғайлап, кайта жасаған ағылшын инженер-механигі Д. Найт болатын. Ол 1868 жылы Лондондағы парламент үйінің алдына бағдаршам орнатты. Алдымен түрлі түсті сигнал қайыс берілістің көмегі арқылы өзгертіліп отырды. Сосын аппарат ортасына газды шам орнатылды. Өкінішке орай бірде газ жарылып, кезекте тұрған полицей қаза болады да, содан жарты ғасыр бойы ұмыт болады. Тек 1914 жылы Американың Кливленд қаласына, сосын Нью-Йорк, т.б. қалаларында пайда бола бастайды. Бұл жолы олар электрлі болды. Тек екі түсті ғана: қызыл және жасыл. 1918 жылдан бастап қана үш түс қолданыла бастады. Кеңес одағы бойынша алғаш рет бағдаршам 1924 жылы Мәскеу қаласының Кузнецк көпірі мен Петровка көшелерінің қиылысында орын алды. "Жол белгілері" Үйрен таппай тыным бір. Белгілердің тілін біл. Егер оны білмесең. Тартар жолың бұлыңғыр.
Хабарлайтын бар қауіпті оң сапарға жолдаған. Маған қарап жүрер болса жүргізуші, жаяу да, Жолы болып, сәтсіздікке ешқашан да қалмаған. Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын, Қайда болса алда тұрып жібермеймін бір адым. Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін, Осы жолы үндемейін бар ма тағы сұрағың. Белгімін көрсетер жылдамдық бағытын, Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті. Барлығын анықтап, көрсетіп жіберем, Сондықтан бәрі де мені тез таныпты. Баратын сапардың қашығын, тұрағын, Үн-түнсіз жол сілтеп көрсетіп тұрамын. Күндіз де, түнде де от болып жанады, Көкпеңбек боялған төртбұрыш шырағым.
Жол ережесін білу өмірімізді қауіптен, жазымнан сақтайды. Оның сырын біліп, жол ережесін орындау баршамызға қажет. Есігінен артқы Көлікке сен мінгін. Дәл осы бір сәттен Құлағыңды тіккін. Кезекте сен әлгі артқы есіктен кіргін. Енді есіктен алғы түсеріңді білгін.
Жолдар қиылысында Қалтарысып қысылма. Көлденеңнен жол болса, Кібіртіктеп тоспа оны.
Сақтық жаса абайла. Қалмас үшін соқтығып, Ол өткенше тос тұрып. Ирек-ирек көшелер. Көше деген мың ирек. Қиындыққа әйтсе де Үйренесің біртіндеп. ("Бағдаршам" ойынына барлық оқушы топпен қатысады.) V.Қимылды ойын. Ойын жүргізушісі алдын ала дайындаған үш түсті көрсетіп, оқушылардың қаншалықты жинақы екенін байқау. Ойын шарты: 1) Бағдаршамның жасыл көзін көрсеткенде балалар жүрген сияқты бір орында аяқтарын қозғалысқа келтіреді. 2) Сары көзін көрсеткенде ду қол шапалақтайды. 3) Қызыл көзін көрсеткенде бір орында қозғалмай тұрып қалады. жүргізуші: Қызыл көзін ашқанда, Сынық сүйем баспа алға. Сары көзін ашқанда, Қарап қалма аспанға Жасыл көзін ашқанда, Өте бергін, жасқанба! VІ.Қорытынды : Мұғалім: -Олай болса, оқушыларға айтарым, жолда жүру ережесін әрқашан есте сақтап, бұлжытпай орындап, сақ жүріңдер демекпін. VІІ.Бағалау.Мадақтау. VІІІ.Үйге:көшеде жүру ережесін сақтау. 19. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:.Адамның күзгі еңбегі. Сабақтың мақсаты: 1 Жыл мезгілдері туралы айта келе, күз мезгіліндегі адамдар еңбегімен таныстыру 2Сөйлеу тілдерін дамыту сөздік қорын молайту 3. Ұжымдық еңбекке баулу Сабақтың көрнекілігі: Күз мезгіліне мазмұнды сурет. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.1Көбею не арқылы болады?2Тұқым көктеп шығу үшін қандай ерекше жағдайлар керек? ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Өлі табиғатта болатын өзгерістер туралы не білесіңдер?-Өсімдіктердің қай бөлігі өзгермейді?-Өсімдікті бұтағы арқылы қалай көбейтеді? Жылдың неше мезгілі бар?Әр жыл мезгілінде неше ай бар?қазір жылдың қай мезгілі, қай ай? ІҮ.Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ: табиғат өлі тірі
а) Күз мезгілі кіріспе әңгіме.ә) Өлі табиғаттағы өзгерістер туралы әңгімелеу. б) Адамдардың күзгі еңбегімен таныстыру.в) Дауыстап оқыту.г) А. Сәрсеновтың күз жайында жазылған өлеңін жаттату. Дала сары киінді, Самал соқты салқындау. Қырмандарға үйілді, Алтын астық-алтын дән Сергіту сәті.
5. Күз неге жиын-терін науқаны деп аталады? ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ.Үйге тапсырма,бағалау. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:Қысқы өзгеріс. Сабақтың мақсаты: 1 Қыс мезгілі туралы түсінік беру 2 Әсемдікті сезіне білуге, табиғатты сүюге тәрбиелеу.3 Өз ойын еркін жеткізе білуге дағдыландыру. Сабақтың көрнекілігі: Қыс көрінісіне суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.Адамның күзгі еңбегі туралы түсінгендерін сұрап, пысықтау. ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Адамның күзгі еңбегі жайында айт.А. Сәрсеновтың күз жайында жазылған өлеңін жаттату. Дала сары киінді, Самал соқты салқындау. Қырмандарға үйілді, Алтын астық-алтын дән.
Екі аяққа байлап, Мүлгіп тұрған бақ тыныш, Сырғанайық жайлап. (Шаңғы) Ораныпты ақ күміс. (қырау) Суда қалқиды, Табанға қанжар байладым, Жылыда балқиды. (Мұз) Бетінде айна ойнадым. (Коньки)
Біз не жайында білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырма.Бағалау. 21. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:.Адамның қысқы еңбегі. Сабақтың мақсаты: 1 Жыл мезгілдері туралы айта келе, қыс мезгіліндегі адамдар еңбегімен таныстыру. 2. Ұжымдық еңбекке баулу. 3.Білім дағдысын дамыту. Сабақтың көрнекілігі: қыс мезгіліне мазмұнды сурет. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Өлі табиғатта болатын өзгерістер туралы не білесіңдер?-Өсімдіктердің қай бөлігі өзгермейді?-Өсімдікті бұтағы арқылы қалай көбейтеді? ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ:а) Қыс мезгілі кіріспе әңгіме.ә) Өлі табиғаттағы өзгерістер туралы әңгімелеу. б) Адамдардың қысқы еңбегімен таныстыру. Адамдар егіс даласында, бау-бақшада қар тоқтатады. Егістікке тыңайтқыш жеткізеді. Көктемгі егіс жұмысына әзірлік жасалады.Ауылшаруашылық машиналарын жөндеуден өткізеді. Мал қораларына жем-шөп жеткізіліеді. Малды қолда бағып күтеді. Көктемгі мал төлдету жұмыстарына әзірлік жасалады. ҮІ. жаңа білімді бекіту. Есіңде болсын!.1Үй маңындағы, саяжайдағы, бақтағы жеміс жеміс ағаштарының жапырағында, діңінде қыстап қалған бунақденелерді жоюға қатыс.2Жеміс беретін ағаштар мен бұталардың түбіне қар үй.3Сынып бөлмесіндегі өсімдіктерді күтуге қатыс.4« Қысқы еңбек» тақырыбына әңгіме құрастыр. ҮІІ.Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ.Үйге тапсырма,бағалау. 22. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:.Көктем Сабақтың мақсаты: 1 Көктем мезгілі туралы түсінік беру 2 Көктемгі өсімдік , табиғат құбылысындағы болатын өзгерістерді тани білу. 3.Әсемдікті сезіне білуге, табиғатты сүюге тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: Жыл мезгіліне байланысты суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау. ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Қыста адамдар қандай жұмыстар істейді? ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ҮІ. Жаңа сабақ:а) Көктем көрінісі туралы суреттер көрсете отырып, ауа райында,табиғаттан қандай өзгерістерді байқағанын әңгімелету. ә) Көктем туралы оқып беру. б) Дауыстап оқыту.Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін тексеру.-Жапырақ неден пайда болады? -Ерте гүлдейтін өсімдіктерді атаңдар. -Көктем айы қай айдан басталады?-Наурыз сөзіне түсінік бер.-Ұлыс күнін қазақ елі қалай бағалаған?-Науырызда пісірілетін тағам не деп аталады? ҮІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? Дүниетану. Сабақтың тақырыбы:.Адамның көктемгі еңбегі. Сабақтың мақсаты: 1 Жыл мезгілдері туралы айта келе, көктем мезгіліндегі адамдар еңбегімен таныстыру. 2. Ұжымдық еңбекке баулу. 3.Білім дағдысын дамыту. Сабақтың көрнекілігі: Көктем мезгіліне мазмұнды сурет. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Қыста өлі табиғатта болатын өзгерістер туралы не білесіңдер? -Ағаштар мен бұталардың қандай мүшелері сақталған? -Олардың аттарын ата. -Қыста жапырақтары түспейтін өсімдіктерді ата. -Адамның қысқы еңбегі туралы не білесің? ІV.Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. V. Жаңа сабақ: а) Жыл меpгілдерін ата, айларын ата. ә) Көктемгі ауа райындағы өзгеріс. б) Адамдардың көктемгі еңбегімен таныстыру. в) Көшет қалай дайындалады?
1.Жері байдың- елі бай. 2.Еңбек етсең емерсің. Еңбек еңбек түбі зейнет. 3.Жер саулығы –адамның денсаулығы.
-Егісті қалай күтеді? -Бақта қандай жұмыс түрі істеледі? -Өз ауылыңдағы көктемгі адам еңбегі туралы не білесің? Ә.Дүйсенбиев: «Көктем» өлеңін оқып беру.
Күннің көзін сүйемін, Күнге басымды иемін. Моншағым мол мойнымда, Үлкенқалпақ киемін. д) Өсімдіктердің адам өміріндегі маңызы туралы айту.Сергіту сәті. ҮІ Жаңа білімін тексеру:-Қай жануарлар өсімдікпен қоректенеді?-Өсімдіктің адам өміріндегі маңызы қандай?-Өсімдіктен недайындайды? ҮІІ Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ Үйге тапсырма,бағалау: 26. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:.Өсімдіктерің адам өміріндегі маңызы. Сабақтың мақсаты: 1 Өсімдіктердің ауаны тазартуы,тамақ, құрылысқа пайдалану жайлы білу. 2 Өсімдікті қорғауға баулу. 3. Өсімдіктерің адам өміріндегі маңызын өмірде пайдалану. Оқығанын әңгімелеп үйрену. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы І Ұйымдастыру.1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Өсімдіктердің жануарлар тіршілігінде алатын орны. Өсімдік жеміс мәдени өсімдіктер Көкөніс
ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Дәрі жеміс Ү. Жаңа сабақ: көкөніс а) Өсімдіктердің адам өміріндегі маңызы. өсімдік 1. Өсімдіктер ашыққанда тамақ 2.Шөлдегенде сусын. Нан демалыс орны 3. Ыстықта көлеңке, сая. 4. Суықта баспана. Үй 5. Ауырғанда дәрі, 6. Ренжіп, мұңайғанда-сүйсіндіріп қуантатын табиғаттың ғажайып сұлу көркі.ә) Өсімдік туралы өлең оқу.г) Жұмбақ шешу. Күннің көзін сүйемін, Күнге басымды иемін. Моншағым мол мойнымда, Үлкен қалпақ киемін.
Іші толған шәрбат, Доп-домалақ сары, Дәмі қандай әйбат. Ішінде бар дәні Үзесің бірден жүзін, Қызығасың көріп, Оның аты-..... (жүзім) Оның аты-... . (өрік)
2.Оқу жылдамдығын арттыру, қалыптастыру. 3. Байқағыштыққа баулу. Сабақтың көрнекілігі: аңдар, жануарлар ,малдар суреттері. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үйге берілген тапсырманы пысықтау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Бөлме өсімдіктерін күту. ІV.Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. V. Жаңа сабақ: а) Түсіндіру. Жануарлар туралы әңгімелеу. Жануарлар- тірі табиғаттың маңызды бір бөлігі.Оларөсімдіктер өсетін жерлерді мекендейді. Жануарлардың бір тобы-жабайы аңдар.Олар өздігінен тіршілік етуге бейімделген.Жануарлардың екінші тобына жататын түйе,жылқы,сиыр,қой,ешкі үй жануарлары дейді.Оларды мал деп те атайды. Малды адам қолда бағып өсіреді.Жабайы аңдар мен малдар төлдерін емізіп,сүтпен қоректендіреді.Сондықтан оларды «сүтқорек жануарлар» деп атайды. ә) Дауыстап тізбектей оқыту.
Оң қолым шығысқа Сол қолым батысқа Солтүстікке бір қадам Оңтүстікке бір қадам Басайық... Тұстарды , кәне табайық. Жарайсың –деп, мадақтап Алақанды соғайық.
- Неге жабайы аңдар деп аталады? - Өздерің білетін жабайы аңдарды ата Жабайы аңдардың пайдасы қандай Малдарды ата. -Үй хайуанаттарын ата. VIІІ. Сабақты қорытындылау: Қайда болсын баратын Аңдар туралы жұмбақ шешу. Мінсең ұшқыр қанатың 1.Ит сияқты пішіні Ұнатпайды кісіні. Өзі үлкен жануар Үстінде үлкен тауы бар. Басында өскен тарбиып, Жапырақсыз бұтағы. Көзін жұмады, Алады одан қан құйып, Көзін ашады. Емге шипа бұл жағы. Сыбысын білдірмей, Ақырын басады. Жазда сұрғылт Қыста аппақ. Адамға серік, Күзетке берік -Біз бүгінгі сабақта не жайында білдік? IХ.Үйге тапсырма. Х.Бағалау.Мадақтау. 29. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:. Құстар . Үй құстары. Сабақтың мақсаты: 1 Құстар туралы түсінік беру 2 Оқу дағдысын қалыптастыру. 3. Құстарға қамқорлық жасау. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын пысықтау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Өсімдіктерді қорғау үшін неістеледі? ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ:а) Түсіндіру. Құстар: жыл құстары.,қыстап қалатын құстар,үй құстары.ә) Дауыстап тізбектей оқыту. Сергіту сәті. ҮІ. Жаңа білімін тексеру:- Жабайы құстарды ата,-Үй құстарын ата.-Үй құстарының пайдасы қандай? ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік?Құстар туралы жұмбақ шешу ҮІІІ.Үйге тапсырма.Бағалау. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:. Балықтар. Сабақтың мақсаты: 1 Оқушыларға балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылар туралы түсінік беру. 2. сурет арқылы сөйлеу тілдерін дамыта отырып сөздік қорын молайту.Танымдылық қабілетін дамыту. 3. Табиғатты қорғауға баулу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. ІІ Өткен сабақты еске түсіру: - Құстар, үй құстары туралы сұрау. ІІІ Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ Жаңа сабақ: -Суреттен не көріп тұрсыңдар? -Балық. -Балықтар қайда мекендейді? -Балалар, ол суда да тіршілік етеді деген сөз. 1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Тізбектей оқыту. 3. Әңгімелеу Сергіту сәті. Ү Жаңа білімін бекіту: Жұмбақ шешу Суда өседі, өнеді, Сыртқа шықса өледі. (балық)
Қомағайлық жасайды, Шыбықтардыасайды. (шортан)
-Біз не жайында білдік? Бағалау. ҮІІІ. Үйге тапсырма. 31. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:. Бунақденелілер. Сабақтың мақсаты: 1 Бунақденелілер туралы түсінік беру. 2. Тазалыққа баулу. 3.Танымдылық қабілетін дамыту. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың мазмұны: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Өткен сабақты еске түсіру: -Балықтар қайда мекендейді?-Бақа неге қосмекенді? -Жорғалаушыға нелер жатады? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Тізбектей оқыту. 3. Әңгімелеу Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін бекіту: -Бунақденелілерді ата.-Оларды не деп атайды?-Пайдасы және зияны туралы не білесіңдер?-Еңбекқор жәндіктерге нелер жатады?-Бунақ денелілер қайда жасырынады? ҮІ. Жаңа білімді тексеру: Мәтінді әңгімелету. ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырма.Бағалау. ІІІ-тоқсан.Жануарлар тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер. 32-1. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:. Аңдардың күзгі тіршілігі. Сабақтың мақсаты: 1 Мәтін бойынша түсінік беру. Көзге түскен жануарларды бақылап жүруге меңзеу 2. Тазалыққа баулу. 3. Танымдылық қабілетін дамыту. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І .Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: ІІІ.Өткен сабақты еске түсіру: -Пайдалы және зиянды бунақ денелілерді ата.- Бунақденелілер қандай жерлерде тіршілік етеді? ІҮ.Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ:1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Рольмен оқыту. 3. Әңгімелеу 4. Сұрақтарға жауап алу. 5. Аңдар туралы жұмбақ шешу. Сергіту сәті. ҮІ. Жаңа білімін бекіту: -Күздің белгісі неден көрінеді?-Борсық немен қоректенеді? -Олар неліктен қоңызды әзер тапты?-Аю немен қоректенеді?-Тышқан мен тиін қысқа қалай дайындалады екен?-Ақкіс пен қоян ше? ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырам.Бағалау. 32-2. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Тиіннің азық қоры. Тышқанның зияны. Сабақтың мақсаты: 1 Оқушыларға тиіннің өмір сүру ортасымен таныстыру. Байқағыш, ұқыпты болуға баулу.3 Оқуын,тілін сөздік қорын дамыту. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру: «Аңдардың күзгі тіршілігі» әңгімелету. ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ: 1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Тізбектей оқыту. 3. Әңгімелеу 4. Сұрақтарға жауап алу. 5. Аңдар туралы жұмбақ шешу.Жазда сұр,қыста ақ.Сергіту сәті. ҮІ. Жаңа білімін бекіту: -Тиін қысқа азық қорының қандай түрін әзірлейді?-Тышқанның зиянкестігі туралы не білеміз? -Тышқан мен тиін қысқа қалай дайындалады екен?-Ақкіс пен қоян ше? ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ.Үйге тапсырма.Бағалау 32-3.Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Аңдардың түлеуі. Сабақтың мақсаты: 1 Оқушыларға жаңа тақырып бойынша білімдерін қалыптастыру. 2 Оқуын.тілін сөздік қорын дамыту.3.табиғатты қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың мазмұны: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру «Тиіннің азық қоры. Тышқанның зияны.» әңгімелету. ІҮ.Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ: 1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Тізбектей оқыту. 3. Әңгімелеу 4. Сұрақтарға жауап алу. 5. Аңдар туралы жұмбақ шешу. Сергіту сәті. ҮІ. Жаңа білімін бекіту: -Қысқа қор жинайтын аңдарды айт.-Тышқанның зиянкестігі туралы не білеміз? -Аңдардың қысқы тіршілігін бақыла.-Ақкіс, түлкі пен қоян ше?-Түлеу деген не? ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырма.Бағалау 33. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Малды қыста күтіп бағуға дайындық жасау. Сабақтың мақсаты: 1. Малдар туралы айтып түсінік беру.Оны күтіп , баптау туралы түсінік беру.2. Есте сақтау қабілетін дамыту, логикалық ойлау қабілетін дамыту.3 Малсақ болуға баулу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау: ІІІ. Өткен сабақты еске түсіру:Дауыссыз дыбыстарды атау.Төрт түлік туралы айту.«Аңдардың түлеуі.» әңгімелету. ІҮ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. Ү. Жаңа сабақ: 1. Тақырыпты түсіндіру. 2.Тізбектей оқыту. 3. Әңгімелеу - Балалар, қыста малды күтіп баптаудың неге қиын екенін кім айтады?Сергіту сәті. ҮІ. Жаңа білімін бекіту: -Адамдар малды қайда жаяды?-Қысқа не дайындайды? -Шөпті қайда жинайды.-Мал қорларына қандай дайындық жұмыстары жүргізіледі?- Малды қалай күтіп-баптайды? ҮІІ.Сабақты қорытындылау: -Біз не жайында білдік? -Малды күтіп баптаудың ерекшелігін айту. ҮІІІ. Үйге тапсырма.Бағалау. Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Құстардың қысқа дайындығы. Сабақтың мақсаты: 1.Құстардың қысқы тіршілігі ,азық-жем тапшылығы жағдайында тіршілігінде болатын өзгерістер;үй құстарының тіршілігі туралы оқушылардың білім-біліктерін жүйелеп,тереңдету,кеңейту. 2 . Жабайы құстарға көмектесуге оқушылардың ынта-ықыласын туғызып , білік-икемділіктерін жетілдіру,ізгілікті еңбекке баулу . 3 .Құстарға қамқорлық жасауға ,қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық дайындық: ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІV. Жаңа сабақ. Өлеңді мұғалімнің оқуы. Торғай. Торғай ,торғай ,торғайсың, Таяу келіп қонғайсың. Ұя жасап берейік. Сонда аязға тоңбайсың. -Қыстап қалатын құстар:қарға ,сауысқан , алақарға,торғай.Олардың түрі,түсін,дене пішінін,жемдерін қар астынан тауып жеуге икемдігін айқындау(тұмсықтары үшкір , мықты, тырнақтары өткір).Қарға да , сауысқан да өте сақ құс.Олар жем жегенде екі қарап , бір шоқып отырады. Елді қоныстарға жақын жүретін болғандықтан , оларға жау көп.Сауысқан да , қарға да кез келген жеммен қорек ететін құстар . Қыста жем табу қиын болғандықтан , ауыл маңайында жүріп, түрлі тамақ қалдықтарымен қоректене береді. Қарға,қарға,қарғалар. Қар үстінде жорғалар. Тамағы егер кездессе, Екі шоқып,бір қарар. Орманды жерлерде тоқылдақ,суықторғайлар да қыстайды.Тоқылдақ ағаш қабығының арасындағы бунақденелілерді тауып қоректенсе,оның қар бетіне түскен қалдығын торғайлар теріп жейді.Мұндай әрекеттер жануарлардың бір-біріне пайдасын тигізетінін көрсетеді.
1. Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Рөлмен оқыту. 3. Әңгімелеу VI.Сергіту сәті. Жылы жаққа ұшпайтын, Біздің жақта қыстайтын, Құстар жүрсе жуықта, Жем шашуды ұмытпа. VII. Жаңа білімін бекіту: -Құстардың неше түрі болады? -Жыл құстары дегенді қалай түсінесіңдер? -Қыстап қалатын құстарды ата. -Құстар қай жаққа ұшуға дайындалады? - Ауыл маңында қандай құстарды көбірек кездестіруге болады? VIIІ. Сабақты қорытындылау:-Бүгінгі сабақта құстардың қысқа дайындығы, жылы жаққа ұшып кететін, қыстап қалатын құстарды білдік. ІХ.Бағалау.Мадақтау. . 23.01.2013 ж. САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Бунақденелер. Бунақденелердің көктемгі тіршілігі. САБАҚТЫҢ МАҚСАТТАРЫ: Білімділік: Оқушыларды мәтінді дұрыс әрі түсініп оқуға үйрете отырып, оларды бунақденелердің көктемгі тіршілігімен таныстыру. Дамытушылық: Білімді жаңа жағдайда қолдана білуге дағдыландыру арқылы танымдық ізденістерін, шығармашылық қабілеттерін кеңейту, ауызекі сөйлеу тілін, ойын дамыту. Тәрбиелік:Айналадағы дүниені қорғауға үйрете отырып, табиғаттың әсемдігін, сұлулығын түсіне білуге, жануарлар түрлерін қорғай білуге тәрбиелеу. Әдіс-тәсілдері: көрнекілік, сұрақ-жауап, баяндау, талдау-жинақтау, әңгімелеу, түсіндіру, өз бетімен жұмыс, оқулықпен жұмыс, ойын. Көрнекіліктері: интерактивті тақта, суреттер, слайдтар, бейнефильмдер, тест тапсырмалары, оқулық, музыка әуені, жануарлар түрлері, жұмыртқа, уылдырық, балықтар. Түрі: ашық: жаңа сабақты меңгерту, аралас сабақ. Қолдану технологиясы: дамыта оқыту, деңгейлеп оқыту. Пәнаралық байланыс: ана тілі, музыка, бейнелеу. Күтілетін нәтиже: бунақденелердің көктемгі тіршілігі туралы білім қалыптастыру. Оқушылардың алған білімдерін өмірде қолдана білуі, танымдық қабылдауын арттыруға дағдылануы. САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ: I. Ұйымдастыру бөлімі. ІІ. Психологиялық дайындық. Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр! - Балалар қазір бізде дүниетану сабағы. IIІ Үй тапсырмасын тексеру. - Балалар, үйге қандай тапсырма берілді? - мен сіздерге жұмбақтар жасырайын. (жауаптарының суреттері көрсетіледі) 1. Терісі бар, жүні жоқ, Жүрісі бар, ізі жоқ. Қанаты бар, ұшпайды, Су астында қыстайды. (Балық) 2. Таңдайлары тақылдап Шулайтын не шалшықта Бірін-бірі мақұлдап. (Бақа) 3. Иір-иір ізі бар, Құлағы жоқ, көзі бар. Түсі суық ызғарлы, Ауызында айыр бізі бар. (Жылан) 4. Ши түбінде шұбар кездік. (Кесіртке) Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі. (2 оқушыдан мазмұнын сұрау) Үй тапсырмасын қорыту. Топтастыру стратегиясы IV. Жаңа сабақ. «Ой қозғау» стратегиясы. - Балалар, алдымен жануарлардың топтарын еске түсіріп алайық. Ол үшін «Күн шұғыласы» топтастыруына назар аударайық. - Олай болса, мен сіздерге жұмбақтар жасырайын. (жауаптарының суреттері көрсетіледі) - Көктемде бунақденелер қыстап жатқан жерінен шығады. Олар алуан түрлі. Бунақденелержұмыртқа салып көбейеді. Жұмыртқадан дернәсіл шығады. Дернәсіл – жәндіктер мен жануарлардың белгілі бір кезеңде жұмыртқадан жарып шыққан, әлі есейіп өспеген баласы. Қанқыз бен шаншар – өсімдікке пайдалы жәндіктер. Қанқыз және оның дернәсілі көбелектердің, зиянды қоңыздардың жұмыртқаларын, өсімдік бітелерінжеп құртады. Шаншар жұмыртқаларын көбелек жұлдызқұртының денесіне салады. Жұмыртқалардан шыққан құрттар жұлдызқұртпен қоректенеді. VI. Сергіту сәті: VII. Дәптермен жұмыс: Қанқыздың құрылысын жазу. Ересек жәндік; Жұмыртқа Дернәсіл Колорад қоңызы: 1. ересек жәндік; 2. жұмыртқа; 3 дернәсіл; VІІІ. Қорытынды бөлім. Деңгейлік тапсырмалар орындау. ХI. Бағалау. ХІІ. Үйге тапсырма.Мәтіннің мазмұнын айтып келу, қалаған жануар тобына сурет салу. Құстардың туған жерге оралуы. Ұрпақ қамы. Дүниетану. 30.01.2013 ж. Сабақтың тақырыбы: Құстардың туған жерге оралуы. Құстардың жазғы тіршілігі. Сабақтың мақсаттары: Білімділік:Көктем кезіндегі құстар тіршілігімен таныстыру. Дамытушылық:Ойын түрлерін қолдану арқылы құстардың туған жерге оралуы, ұрпақ өсіруі, жауларынан қорғануы туралы түсіндіру. Тәрбиелілік: Құстарға қамқорлық жасауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық дайындық: Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр!
Өлеңді мұғалімнің оқуы. Торғай. Торғай ,торғай ,торғайсың, Таяу келіп қонғайсың. Ұя жасап берейік. Сонда аязға тоңбайсың.
Олар тіршілік иелері. Олар ұрпақ өрбітеді.Балапандарын қанаттандырып,жауларынан қорғайды. Құстар табиғатқа сән береді.Олардың әуені табиғатты құлпыртып, адамдардың көңіл-күйін көтереді. Құстардың түрлері өте көп.Оның ішінде жыл құстары туралы әңгімелесек. Жыл құстары дегеніміз-салқын түсе жылы жаққа ұшып кетіп, көктемде қайта ұшып келетін құстар.Ол құстарға көкек, қарлығаш, аққу, қараторғай, бұлбұл,тоқылдақ,үйрек,қаз ,тырна. Құстар туған жерге топ-тобымен ұшып келіп жатыр.Олар жолда талай қиындықтарды бастан кешіреді.Биік асулардан асады.Өздерінің таныс жолдарынан адаспаған. Жыл құстарының кейбірінің тіршілік қамы туралы әңгімелейік.Мысалы:қарлығаш-адамға дос.Ол өзінің ұясын үйдің, ауланың айналасына салады.Оның өз әні бар.әні құлаққа жағымды. Қарлығаш адамға саулық, жақсылық тілеп жүретін және қауіп қатерден қорғап жүреді.Үй салуды да адамдар қарлығаштан үйренген. Қарылғашпын мен Адамның тұрағымын Мекен етіп тұрамын Тазалаймын үй-ішін Ел аузында мақтаулы Тазалықшымын төселген Қараторғай-өзі кішкентай,өте пайдалы құс.Орман қорғаушысы.Ауылға қараторғай келісімен күннің көзі ашылып, күн жылынады. Қараторғайды әнге қосып,шырқаған. Мен қараторғаймын Шегірткедей жұртыңды Қырғи болып қиямын Егістікке жайылымға Қорғаушы боп тұрамын Жәндіктерді зиянды Құртатұғын батырмын Дайындайтын ұямды Достарға келе жатырмын Құс сұлуы аққумын Табиғат көркін сыйлаған Мылтығын кезеп еш мерген Атуға көзі қимаған. Сұлулықты паш етіп Жырлаған талай ақындар Нәзік үнді,көл көркі Құс патшасы мен болам Аққу-30-40 жыл өмір сүреді.Ол көрсе көз тоймайтын сұлу құс.Халық аңызына сүйенсек жылан да аққу жұмыртқасына тиіспеген,адамдар да аққуды атпаған.Ол киелі құс.Қазақ сұлу қыздарын аққуға теңеген. Халық көктем келсе көкек келді дейді.Осы бір құстың аты неге ең тамаша ай атына теңеу келеді екен.Не деген ғажап ,көкек деген.Өйткені көкек көктем келе салысымен көкек, көкек деп ән салады.Сондықтан сәуір айы көкек айы деп аталған. Жаршысымын көктемнің Көкек дейді мені жұрт Өз атын айтар құс менмін. Көктемді күтсең мені күт.
Бұлағын тасытқан ән-жырдың Тамаша тамылжып шырқаймын Шаттығын тауыса алмай әр күннің Тоқылдақты халық орман емшісі деп атайды. Ол ағашты зиянды құрт-құмырсқадан тазартады.
Қарағайды үңгіген Тоқылдақ құс дәрігер Қашан да ол әбігер Қазақ халқы құстарды ерекше бағалаған.Шебер әншісін-бұлбұлға теңеген.Азаматын-сұңқарға,сұлуын-аққуға,ез жігітін-жапалаққа теңеген. Жұмбақтар шешу. Туысы дейді құстардың Інісі дейді тышқанның Тышқан да емес,құс та емес Екеуінен де тыс қалдым (Жапалақ)
Ұстап ап даладан Жүнімен жұлып ап Бесікке қадаған Бұл қай құс? (үкі)
Бәсеке тігем бұл шыным Құрт,қоңыз,аулап жарысам Орман дәрігері боп табылам (Тоқылдақ) Түсі қара мақпалдай Төсі ақ сыр жаққандай Ұшса оқтай зулайды Көктен жұлдыз аққандай (Қарылғаш)
Сол ғой оның мекені Жаздай сайран салып ап Қыста алысқа кетеді (Қараторғай)
Сірә оның атында Өзге ұяға із тастап Мен деп жар сап жүреді (Көкек)
Көктемде қаздар қайтқанда жоғары ұшса,су тасқыны болады. Жаңбыр жауарда қарғалар у-да шу болады. Құс жүнін үрпитсе,жаңбыр жауады. Шымшық ұя салса,қыс қатты болады. Шағала келсе сең бұзылады. Жыл құсы қаптап келсе,көктем ерте келеді. 1.“Домино” ойыны. 2 топ балаларына 3 тақырыпта домино беру. 3 топ домино ойнайды. - Жеңімпаз ойыншылар доминодағы құс атттарын 3 тақтада жазып шығады. -Бүгінгі тақырыбымызды табу үшин осы құстар тобына ат берейік. Әр топтағы құстардың аттарын оқушыларға оқыту. а) Жыл құстары; ә) Қыстайтын құстар; б) Үй құстары. Біз осы 3 бағытта әнгіме өрбітеміз. Қыстайтын құстар өткен тақырып болса, қалған 2-еуі жаңа тақырып. Тақтадан тақырып атын жазып алады. 2. Мағынаны тану. 2 топ сәйкес сурет бойынша өз ойларын айтады. Кітаппен жұмыс. Тапсырма. Суреттер арқылы, кітап мәтіні арқылы 2 топ дайындалады. Кітаптан оқуға 5 минут беріледі. 3. Сөздік жұмысы. Дернәсіл. 2 топ мазмұндап айтып береді. Суретпен жұмыс “құстар” сериясынан өз білетіндерін айтады. Ойын “Қайсысы артық”. -Құстар үшін ең қиын уақыт, жұмыртқа басатын кез. Жұмыртқаға бәрі өш, аңдар, мысықтар, тиін, түлкі, қарға, сауысқан, аю т.б. Кейбір балалар да жұмыртқаны алады. Табиғатқа көрік беріп қана қоймайды, құстар аса пайдалы. 4. Суретпен жұмыс. Шымшық пайдасын балалар айтады. 5. Ойын “Мені ата”. 3 оқушы оқиды, балалар қандай құс екенін табады. -Балапан шығарған құстар не істейді екен көңіл аударайық. -Құстар даадамдар сияқты балапандаларын бағып, тамақтандырады екен. Қауіптен сақтайды, ұшуға, жүзуге үйретеді. Есіңде болсын! 6.Оқыту. Құстардың ұшу ретімен таныстыру. Тырналар- сүйір бұрыш . Үйректер- доға жасап ұшады. Ұсақ құстар топ-тобымен ұшады. Толғаныс. Баланың суретін көрсету. Торғайды ұстап алған, бір қолында құстың жұмыртқасы. Дұрыс па? Өз ойларыңды «Балаға хат» арқылы жазып беріңдер. Жақсы жазылған хатты дауыстап оқып беремін. 2 топқа 2 кроссвод беру. Өздері ақылдасып жазады. Сандуғаш, Қарлығаш, Тоты деген адамның да атын айту. Оқыту. Мақалдар айтқызу. Көкек айы бар неге? Себебін айту. Көкек улы құрттың 100- ге жуығын 1 күнде жейді, басқа құстар оны жемейді. -АЛ, КӨКЕКТІҢ БАЛАПАНЫНЫҢ ӨҢЕШІ ЖІҢІШКЕ, СОНДЫҚТАН ОЛ ӨЗ БАЛАПАНЫНЫҢ ІРІ, УЛЫ ҚҰРТТЫ ЖЕЙ АЛМАЙТЫНЫН БІЛІП, БАСҚА ҰСАҚ ШЫБЫН-ШІРКЕЙЛЕРМЕН ҚОРЕКТЕНЕТІН ҚҰСТАРДЫҢ ҰЯСЫНА САЛАДЫ ЕКЕН. Сонда пайдасыз бірде-бір құс жоқ екен. V.Қорытынды VI.Бағалау.Мадақтау. VII.Үйге:99,100,101,108-беттерді оқу,мазмұнын айту. 13.02.2013 ж. Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Адамдардың күзгі тіршілігі. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Күзгі адам еңбегі туралы түсінік беру. Дамытушылық:Сурет бойынша сөйлемдер құрап айтуға төселдіру, сөйлеу тілін жетілдіру, сөздік қорларын молайту. Сабаққа қызығушылығын арттыру. Тәрбиелілік:Оқушыларды еңбексүйгіштікке, ұйымшылдыққа, тапқырлыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас. Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, көрнекілік, ойын. Сабақтың құрал-жабдығы: оқулық, суреттер, сюжетті сурет, үлестірмелі қағаздар . Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру бөлімі. ІІ.Психологиялық сәт - Біздер қандаймыз? Талабы биік таудаймыз, Самғаймыз,екілікті алмаймыз. Әдептіміз,білімдіміз Мақсатымыз-білім алу, Міндетіміз-еңбектену.
1.Тал басында ағаш үй, Терезесіз тамаша үй. Соны мекен етеді, Қыста алысқа кетеді.
2.Өз атын өзі шақырады, Сөйтіп күнді батырады.
Мұқият тыңда, қандай құс, Қонып алып жарға, Қарқылдайды … (қарға) Көкте жүріп тамағын асырайды. (қарлығаш) Жұмбақтың шешуінде аталған құстарды қандай құстар дейміз? ә)Жыл құстары. «Құстарға көмектесейік» ойыны. -Қазір қай мезгіл? -Күзде құстар қайда кетеді? -Құстарға қандай қамқорлық жасайсыңдар? -Олай болса, біз құстарға көмектесейік. Ол үшін мына құс суретінің артында берілген тапсырмаларға жауап берейік: -Күзде құстар тіршілігінен не байқадыңдар? -Жыл құстарын ата. -Құстар күзде неге жылы жаққа ұшып кетеді? -Ең алдымен қай құс кетті, қай айда кетті? -Су құстары қашан кетеді? -Құстар табиғатқа қандай пайда келтіреді? (ауызша жауап береді) б)«Кім тапқыр?» ойыны. Құстардың ішінен жыл құстарын тауып, атын атайды. Ол туралы не білетінін айтады. ІV.Жаңа материалмен жұмыс. -Қазір қай мезгіл? -Күз мезгілінде адамдар қандай еңбек түрлерімен айналысады? -Астық қай кезде жиналады? -Астық түрлерін ата.
г)Шабындық жерлердегі еңбек түрлері жайында әңгімелеу. -Күзде шөпті қалай дайындайды? -Шөп шабу жайлы не білесіңдер? -Шабылған шөпті қалай дайындайды? Шабылған шөпті біраз кепкеннен кейін сыммен байлап буып, әр жерге тастайды. Содан кейіноларды машинаға тиеп, белгілі жерге тасып апарады. Ауылға, не мал қораға, жақын маңайға апарып мая салады. д)Бақшадағы күзгі еңбек: -Бақшада қандай көкөністер өседі? -Көкөніс жинау науқаны туралы не білесіңдер? -Көкөністерден қысқа қандай тағамдар дайындалады? -Көкөністерді жинап алған соң, бақшада қандай жұмыстар істеледі? (бақшаның орнын тазартады, жерін аударып, жыртып, тыңайтқыш, көң сеуіп тастайды) е)Баулардағы жұмыс түрлері: -Бау дегеніміз не? -Бауда қандай жемістер өседі? -Жемістерден қандай тағамдар дайындалады? -Жемістер жиналып болғаннан кейін қандай жұмыстар істеледі? V.Оқулықпен жұмыс. Шығармашылық тапсырма Тірек сөздермен жұмыс: бау, бақша, науқан, мал қора, күтім, жинау, т.б. пайдаланып сөйлем құрастыру. VІІ.Қорытындылау. -Күзгі еңбек түрлерін ата -Адамдар мал үшін қандай дайындық жасайды?
Жыл құстарын ата. ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:1. Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Дауыстап оқыту. 3. Әңгімелеу Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін бекіту. -Қандай аңдар қыста ұйықтайды?-Елік бұғы немен қоректенеді?-Тиін азық қорын неге таппай қалады?-Түлкі қысқы азығын қалай тауып жейді? ҮІ.Білімді бекіту.Аңдар қалай қыстайды?- тақырыбына әңгіме құрау. ҮІІ. Үйге тапсырма беру:«Аңдар қалай қыстайды?» түсініп оқу. ҮІІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта құстардың қысқа дайындығы, жылы жаққа ұшып кететін, қыстап қалатын құстарды білдік. 36. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Олар қалай қыстайды? Сабақтың мақсаты: 1 Оқушылардың құстар жайлы алған білімдерін тереңдету , теориялық , практикалық білімдерін шыңдай түсу2Дұрыс, оқу жылдамдығын дамыту.Оқушылардың ойлау, іскерлік дағдысын, есте сақтау, ой-өрісін , қабілетін дамытуҚұстар класын эстетикалық , экологиялық тәрбие беру.табиғатты қорғауға, аялауға үйрету. Сабақтың көрнекілігі:суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Тиін күзде қандай азық қорын дайындайды?а) Майымен қоректенеді.ә) Саңырауқұлақ, жаңғақ жинайды.б) Азық қорын жинамайды. 2. Ұйқыға қандай аңдар жатады?а) аю, борсық.ә) түлкі қасқыр б) Қоян, кірпі. 3. Түлкі тышқанды қалай аулайды?а) Ізі арқылы аулайды.ә) Бас салып ұстап алады. 4. Түлкі өз жауынан қалай қорғанады.?а) Тығылып қаладыә) Қашып құтылады. ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:1. Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Дауыстап оқыту. 3. Әңгімелеу Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін бекіту. -Бунақденелілерге нелер әсер етеді?-Олар суық түскенде қайда кетеді?-Бақа қайда ұйықтайды?-Жылан, кесіртке ше?-Бунақденелілер ше? ҮІ. Сабақты қорытындылауБүгінгі сабақта нелер жайында білдік? ҮІІ. Үйге тапсырма,бағалау 37. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Құстар қалай қыстайды? Сабақтың мақсаты: 1 Қыстап қалатын құстар туралы түсінік беру.2Дұрыс, түсініп оқу дағдысын қалыптастыру. 3. Аңдарды қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі:суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:Қыстап қалатын құстарды ата.Жыл құстарын ата. ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:1.Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Дауыстап оқыту. 3. Әңгімелеу.Сергіту сәті. Ү Жаңа білімін бекіту:-Рольмен дауыстап оқыту.-Қай құс немен қоректенеді?-Қыста торғай мен ала қарғаның, шымшықтардың тіршілігінде қандай қиындықтар туады?-Үй құстарын адамдар не үшін бағады? ҮІ.Үйге тапсырма беру:«Құстар қалай қыстайды?» түсініп оқу. ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта құстардың қысқа дайындығы, жылы жаққа ұшып кететін, қыстап қалатын құстарды білдік. ҮІІІ. Үйге тапсырма,бағалау. 38-1. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Аңдардың көктемгі тіршілігі Сабақтың мақсаты: Аңдардың көктемгі тіршілігі туралы түсінік беру.2 Табиғатты қорғауға баулу.3 Дұрыс, түсініп оқу дағдысын қалыптастыру. Сабақтың көрнекілігі: суреттер.аңдар. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:Қыстап қалатын құстарды ата.«Құстар қалай қыстайды?» дауыстап оқыту. ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:1. Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Дауыстап оқыту. 3. Әңгімелеу.Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін бекіту: -Сүт қоректілер жылдың қай мезгілінде төлдейді?-Олардың балалары қалай аталады?-Алғашқы кезде балаларын немен асырайды? ҮІ. Үйге тапсырма беру:«Аңдардың көктемгі тіршілігі.» түсініп оқу. ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта нелер жайында білдік? 38-2. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Көктем қарбаласы. Сабақтың мақсаты: «Көктем қарбаласы.» туралы түсінік беру.2 Табиғатты қорғауға баулу. 3 Дұрыс, түсініп оқу дағдысын қалыптастыру. Сабақтың көрнекілігі: аңдардың суреттері Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:-Киік лағын қандай туады?-Лақтың туылғаннан кейінгі тіршілігі.қандай?-Киіктің лағы не деп аталады?-«Құралай желі» деп аталу себебі не? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:«Көктем қарбаласы.» әңгімелеу арқылы түсіндіру.а) Аюдың балалауы. Аюдың көктемгі тіршілігі Аю немен қоректенеді?ә) Тышқан, түлкі, тиін, кірпі. 1. Дауыстап оқыту 2. Әңгімелеу. Ү. Жаңа білімін бекіту: -Аю қашан балалайды?-Аюдың баласы не деп аталады?-Ол апаннан қашан шығады?-Шыға сала не іздеп орманды кезеді?-Ол немен қоректенеді? ҮІІ. Үйге тапсырма беру:«Көктемгі қарбалас.» түсініп оқу. ҮІІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта не жайында білдік? 38-3. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Құралай желі. Сабақтың мақсаты: Құралай желі туралы түсінік беру.2 Табиғатты қорғауға баулу.3 Дұрыс, түсініп оқу дағдысын қалыптастыру. Сабақтың көрнекілігі: суреттер.аңдар. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:«Аңдардың көктемгі тіршілігі.» әңгімелеу. ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ: 1. Тақырыпты оқи отырып түсіндіру. 2. Дауыстап оқыту. 3. Әңгімелеу.Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін бекіту:-Киік лағын қандай туады?-Лақтың туылғаннан кейінгі тіршілігі.қандай?-Киіктің лағы не деп аталады?-«Құралай желі» деп аталу себебі не? ҮІІ. Үйге тапсырма беру:«Құралай желі..» түсініп оқу. ҮІІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта не жайында білдік? 39. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Малды көктемде күтіп бағу. Сабақтың мақсаты: Малды көктемде күтіп-бағу туралы түсінік беру.2 Малды күтіп,бағуға үйрену.3 Дұрыс, түсініп оқу дағдысын қалыптастыру. Сабақтың көрнекілігі:Малдардың суреттері Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:-Аю қалай балалайды?-Аюдың баласын не деп атайды?-Аю немен қоректенеді?-Тышқан, түлкі, кірпі ше? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:а) «Малды көктемде бағып-күту.» әңгімелеу арқылы түсіндіру. ә) Дауыстап оқыту.б) Әңгімелеу. Ү Жаңа білімін бекіту:-Мал қай мезгілде төлдейді?-Оларды қалай бағып күтеді?-Төлдерді қалай қоректендіреді? Жұмбақ шешу: Сүйретіп жансыз денені, Оты жоқ ошақты көсейді. Жолменен желіп келеді. (Сиырдың тілі (Ат арба).
Кигенін ауырсынбас киген мықтың (Малдың жүні)
б) Қамқорлыққа, жанашырлыққа, үлкенді тыңдауға тәрбиелеу Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың көрнекілігі: құстардың суреттері Сабақта пайдаланылатын әдіс-тәсіл: түсіндіру, сұрақ-жауап,әңгімелеу Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды сабаққа дайындау. І.Үй тапсырмасын тексеру:«Малды көктемде бағып күту» тақырыбы бойынша түсінгендерін сұрау. ІІ.Білімді жан-жақты тексеру.Өткен тақырыптар бойынша сұрақ-жауап әдісін пайдаланып білімдерін жан-жақты тексеріп өту. ІІІ.Білімді қабылдауға дайындау:Біз бүгін «Құстардың туған жерге оралуы» тақырыбы бойынша білетін боламыз.Құстар басқа жаққа неге кетеді, туған жерге қашан оралатыны туралы белтін боламыз. ІҮ.Жаңа білімді меңгерту:Ал ендеше есімізге түсірейік:-қандай құстарды білесіңдер?-Қыстап қалатын қандай құстар бар?-Қыста құстар қалай тіршілік етеді, қысқа олар қалай дайындалады? (сұрақтарға жауап бер)-Біз өткен сабақтарда айтқан болатынбыз, құстардың кейбірі күзде күн суыта бастағанда жылы жаққа ұшып кетеді.Ал, олар кейін көктемде, күн жылына бастағанда туған жерлеріне оралады екен.Яғни, көктем-құстардың туған жерге оралатын мезгілі.Олар келе сала ұя жасайтын орын іздейді, ұя жасайды.Өз балапандарын шығарып, оларды қоректендіру үшін күндіз-түні дамыл таппайды.Яғни, біздің ата-аналарымыз сияқты өз балапандарын қорғайды.Тақырыпты оқып беру.Өздеріне оқытып шығу.Суреттерге қарата отырып, түсініктер беріп өту.Құс ұясын бұзбауды, балапандарды мысықтан және де тентек балалардан қорғап жүруді естеріне сақтату.Сергіту сәті«Ұшты-ұшты» Ү.Білімді меңгергендерін тексеру:-Құстар қай жақтан оралып келеді?-Ол жаққа қашан , неліктен кеткен еді?-Көктемде құстарды қалай күтеміз, қорғаймыз? VI.Білімді бекіту:Бүгін не білдіңдер? Не үйрендіңдер?(Оқушылардан сұрау) VII. Үй тапсырмасын беру,бағалау.1Бақыла ( тапсырма оқулықтан) 2Тақырыпты оқу, әңгімелеуге даярлауҰялардың суреттерін салу.3Оқушылардың білімдерін бағалау. 41.сабақ.Сабақтың тақырыбы:Үй құстарын көктемде бағып-күту. Сабақтың мақсаты: а ) оқушыларға үй құстарын көктемде бағып-күту туралы түсінік беру. б) сөйлеу тілдерін дамыту, оқу жылдамдықтарын арттыру в) қамқорлыққа, адамгершілікке, тәртіпті болуға тәрбиелу Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың көрнекілігі: үй құстарының суреттері Сабақтың әдіс-тәсілдері: түсіндіру, көрнекілік, сұрақ-жауап, әңгімелеу Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі:Оқушыларды сабаққа даярлау. II. Үй тапсырмасын тексеру:1.«Құстардың туған жерге оралуы» тақырыбы бойынша түсінгендерін сұрау2.Салған құс ұяларының суреттерін тексеру. III. Білімді жан-жақты тексеру:Сұрақ-жауап әдісін пайдаланып «Кім жылдам?» ойынын ойната отырып білімдерін жан-жақты тексеру. IV. білімді қабылдауға дайындау:Бүгін біз, «Үй құстарын көктемде қалай бағып күту » туралы білеміз.Үй құстарын не үшін бағып-күту керектігі туралы білетін боламыз. V. Жаңа білімді меңгерту:Есімізге түсіріп көрейік:-Үй құстарына қандай құстар жатады?-Үй құстарының жабайы құстардан қандай айырмашылығы бар?-Неге олар «Үй құстары» деп аталады?(сұрақтарға жауап алу)Көктемде үй құстары да балапан шығарады.Сондықтан оларды күтіп бағу керек.Оларға ұя жасап беріп, үнемі тамақтандырып тұру керек.Балапан басқан тауық тұрмайтындықтан алдына жем, су апарып қою керек.Ол балапан шығарған соң , оның балапандарын күтіп-бағуға көмектесу керек.Тақырыпты оқып беру.суретпен түсінік жүргізу.Өздеріне тақырыпты оқыту.Сергіту сәті. VI. Білімді меңгергендерін тексеру:-Үй құстарын ата.-Оларды қалай күтеміз?-Көктемде неге оларды бағып-күту керек? VII. Білімді бекіту: Тақырыпты оқыту.Өздері үй құстарын қалай күтетіндіктерін әңгімелету. І.Үй тапсырмасын беру. Бағалау.1) бақыла (тапсырма оқулықта)2. Тақырыпты оқып, өз сөзімен әңгімелеуге даярлау. 42. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Балықтар, қосмекенділер, және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі. Сабақтың мақсаты: 1 Балықтар, қосмекенділер, және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі туралы түсінік беру.2 Бақаны қорғауға баулу.3 Танымдылық қабілетін арттыру. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:«Құстардың туған жерге оралуы»«Үй құстарын көктемде бағып-күту.»1. Құстар қай жақтан оралады?2. Ол жаққа қашан неліктен кеткен еді?3. Көктемде құстар тіршілігінде қандай өзгеріс болады? 4. Құстар өз балапандарын қалай бағады? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:а) Мәтінді оқу.ә) Мазмұнын әңгімелеу.б) Дауыстап оқыту.в) Әңгімелету. Ү. Жаңа білімін бекіту: -Жылан мен кесірткенің қалай көбейетінін әңгімеле.-Балық пен бақаның жұмыртқасын не деп атайды?-Балық пен бақа тіршілігінде қандай ұқсастық бар? -Балық, шабақ, итшабақ немен қоректенеді? ҮІ. Үйге тапсырма беру,бағалау:«Балықтар, қосмекенділер және жорғалаушылардың көктемгі тіршілігі.» түсініп оқу. ҮІІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта нелер жайында білдік? 43. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы: Бунақденелілердің көктемгі тіршілігі. Сабақтың мақсаты: 1 . Бунақденелілердің көктемгі тіршілігі туралы түсінік беру.2. Оқу жылдамдығын, тілін, сөз қорын дамыту 3. Табиғатты қорғауға баулу. Сабақтың көрнекілігі: суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: Балықтар
Бақалар туралы білетінін айтқызу. Жорғалаушылар Балық Бақа
қалай көбейетінін әңгімелеу. Кесіртке, Жылан
-Көбелек жұмыртқаларын қайда салған? -Қандай дернәсілдер өсімдікте жүр? -Пайдалы және зиянды бунақденелілерді ата. Қанқыз шыбын Шантар жұлдызқұрт т. б. ҮІ. Үйге тапсырма беру:«Бунақденелілердің көктемгі тіршілігі.» түсініп оқу. ҮІІ. Сабақты қорытындылау:Бүгінгі сабақта нелер жайында білдік? ҮІІІ. Бағалау 44. Дүниетану.Сабақтың тақырыбы:.Көктем Сабақтың мақсаты: 1 Көктем мезгілі туралы түсінік беру 2 Әсемдікті сезіне білуге, табиғатты сүюге тәрбиелеу.3 Көктемгі өсімдік , табиғат құбылысындағы болатын өзгерістерді тани білу. Сабақтың көрнекілігі: Жыл мезгіліне байланысты суреттер. Оқыту әдісі: Әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:1 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ. Өткен сабақты еске түсіру: Қыста адамдар қандай жұмыстар істейді? ІІІ. Мақсат қою: тақырыбын, мақсатын хабарлау. ІҮ. Жаңа сабақ:а) Көктем көрінісі туралы суреттер көрсете отырып, ауа райында,табиғаттан қандай өзгерістерді байқағанын әңгімелету. ә) Көктем туралы оқып беру. б) Дауыстап оқыту. Сергіту сәті. Ү. Жаңа білімін тексеру:-Жапырақ неден пайда болады? -Ерте гүлдейтін өсімдіктерді атаңдар.-Көктем айы қай айдан басталады?-Наурыз сөзіне түсінік бер.-Ұлыс күнін қазақ елі қалай бағалаған?-Науырызда пісірілетін тағам не деп аталады? ҮІ. Сабақты қорытындылау:Біз не жайында білдік? ҮІІ.Үйге тапсырма,бағалау. Дүниетану. 09.02.2013 ж. Сабақтың тақырыбы: Аңдардыңжазғы тіршілігі. Сабақтың мақсаты: Білімділік:Аңдардың жазғы тіршілігінде болатын басты өзгерістер,олардың өз балапанын,төлін,күшігін өргізуі. «Жазғы молшылық» ұғымын түсіндіру. Дамытушылық: Аңдар балапанын,төлін,күшігін қолайсыз жағдайлардан қорғауы туралы білімдерін жүйелеп,бақылау білік-дағдыларын бекіту. Оқу жылдамдығын, тілін, сөз қорын дамыту . Тәрбиелілік: Жануарларды қорғауға баулу. Сабақтың көрнекілігі суреттер. Оқыту әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. ІІ.Психологиялық дайындық. Мұғалім: Қатар-қатар тізіліп Оқушыға лайық Түп-түзу боп тұрайық 1-қатар жәй отыр! 2-қатар сен де отыр! 3-қатар тез отыр!
Жабайы аңдар үнемі далада табиғатта өз бетімен тіршілік етеді.Тауда,далада,орманда,осы сияқты кез келген жерде жануарлар тіршілік етіп,ұрпақ өргізіп,көбейеді.Аюдың көктем басында кіп-кішкентай қонжығын ертіп апаннан шығатынын.Сонымен қатар киік лағының көктемде дүниеге келіп «құралай желінен» кейін енесіне еріп кетеді.Аңдар өз ұрпақтарын жаз басында,ортасында түгел өргізіп соңдарына ертеді.Жаздың мол азығын қоректеніп,еркін тіршілік етеді. ә)Жануарлардың қауіптен сақтануы жайында түсінік беру. -Аңдардың төлін қалай атаймыз?(аю-қонжық,қасқыр-бөлтірік,түлкі-күшік,бұғы-бұзауқа,киік-лағы). Мысалы:ең күшті аюдың өзі –барыстан қауіптенеді,аюды адам да атып алады.Аю ағаш арасында жүргенде үнемі қонжықтарын өз маңайында ұстайды.Өткен жылғы қонжықтарын биылғы қонжықтарын қаратып бақтырып қояды.Сәл қауіп төнгенін сезсе,ағаш арасына тығылады.Кейде аю өз жауына қарсы айбат жасайды. -Түлкі ше,оның қандай жаулары бар?(қасқыр,адам,бүркіт) -Түлкінің өзі кімдерге жау?(қоян,тышқан,құс,тауық,т.б.) -Қоянның жауын атаңдар?(қасқыр,түлкі, бүркіт т.б.) Міне жабайы аңдарда жау өте көп.Олар бір-біріне жау.Сондықтан әр жануар осы өз жауларынан қорғануға икемделген.Мысалы, «қоянның аяғы құтқарады» деген мәтел бар.Осыны қалай түсінесіңдер?Қоян кез келген өз жауынан қашып құтылады.Ол өте жүйрік.Түлкі болса өте айлакер.Қалай қашудың,қайда тығылудың ретін жақсы біледі.Әрі ол да жақсы жүгіреді.Қасқыр да сол сияқты жүйрік,шыдамды,күшті.Осы әрекеттерінің бәрін олар өз ұрпақтарына жаз бойы үйретумен болады.Жемін қалай табуды,қалай аулауды,қалай ұстауды көрсетіп,жаттықтырады.Балалары аналарымен бірге жүріп,қысқа дайындала бастайды (семіреді,жүндері қалыңдайды,жемдерін ұстау,табу икемдіктері қалыптасады).Жануарлардың бәрі де,қояннан басқасы бір-екі жылға дейін балаларын маңайында ұстайды.
-Аңдар да адамдар сияқты балапандаларын бағып, тамақтандырады екен. Қауіптен сақтайды,жемін қалай табуды,қалай аулауды,қалай ұстауды үйретеді. VII. Сабақты қорытындылау: -Бүгінгі сабақта нелер жайында білдік? -Cүтқоректілерге жататын жабайы аңдарды атап,олардың балаларын қалай күтетініні жайлы әңгімелету. -Аңдардың балалары қалай аталады? -Жазда аңдар тіршілігінде қандай өзгерістер болады? VIII.Бағалау.Мадақтау. ІХ. Үйге тапсырма:«Аңдардың жазғы тіршілігі.» түсініп оқу.106,107-бет. .Дүниетану. Сабақтың тақырыбы: Адамның қысқы еңбегі. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Өз ойларын айтуға дағдыландыру. Мәтінді оқу, мазмұнын түсіндіру.Сурет бойынша әңгімелеу. Дамытушылық: Оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуге баулу. Сөздік қорларын молайту. Тәрбиелігі:Туған жерінің табиғатын сүюге, оларға қамқор болуға аялауға табиғаттағы тіршілік иелеріне қамқорлық жасауға тәрбиелеу. Әдіс – тәсілдер: Ой қозғау,сұрақ қою,әңгімелесу,салыстыру. Көрнекіліктер: топтама суреттер, пәнаралық байланыс, қазақ тілі, дүниетану Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі:Оқушылардың сабаққа психологиялық дайындығын қалыптастыру. ІІ.Психологиялық дайындық: «Күн шуағы» Қол ұстасып бәріміз, Жылылықты сезейік Шуақ шашқан күндей боп, Күлімсіреп жүрейік-дегім келеді.
Күзгі жұмыстың ауылды жердегі түрі өте көп. Соның ішінде ең бастыларының бірі – егін даласындағы жұмыс. Күзде бір күнді еңбексіз өткізуге болмайды. Күздің бір күнгі еңбегі – қыста бірнеше күнге азық болады. Егін даласында күзгі еңбек тек шыққан егінді шауып, жинап алумен бітпейді. Енді сол егіннен босаған жерді қайтадан қопсытып, жыртып келесі жылға егін себуге дайындайды. Не жаңа жыртылған жерге күздік бидай сеуіп тастайды. ол бидай тұқымы қыстай топырақ астында жатады да, көтемде қаулап шыға бастайды. Шабындық жерлердегі еңбек түрлері жайында әңгімелеу. -Күзде шөпті қалай дайындайды? -Шөп шабу жайлы не білесіңдер? -Шабылған шөпті қалай дайындайды? Шабылған шөпті біраз кепкеннен кейін сыммен байлап буып, әр жерге тастайды. Содан кейін оларды машинаға тиеп, белгілі жерге тасып апарады. Ауылға, не мал қораға, жақын маңайға апарып мая салады.
-Бақшада қандай көкөністер өседі? -Көкөніс жинау науқаны туралы не білесіңдер? -Көкөністерден қысқа қандай тағамдар дайындалады? -Көкөністерді жинап алған соң, бақшада қандай жұмыстар істеледі? (бақшаның орнын тазартады, жерін аударып, жыртып, тыңайтқыш, көң сеуіп тастайды)
-Бау дегеніміз не? -Бауда қандай жемісте-р өседі? -Жемістерден қандай тағамдар дайындалады? -Жемістер жиналып болғаннан кейін қандай жұмыстар істеледі?
Қыс туралы, қысқы ағаштар туралы білетіндерін әңгімелеу. -Ауылда не бар? -Қандай жануарлар бар? -Қандай көліктер бар? -Өте тамаша ендеше дәл қазір біз оқулықты ашып адамдар қыста қандай еңбекпен айналысатынын танысатын боламыз. V.Оқулықпен жұмыс: Мұғалім дауыстап оқиды оқушылар мұқият тындайды. -Ауылда адамдар егіс даласында бау бақшада не істейді ?/ қар тоқтатады/ -Егістікке не жеткізіледі? -Ауыл шаруашылығында қандай көліктер жөндеуден өткізіледі ? -Малды қолда бағып күтеді. -Ауылда малды бағу үшін оларға не дайындау керек ? -Демек балалар егістіктен жаксы өнім алу үшін қыста қар тоқтату керек екен.
Аспанға қарап-ай көрдім Төменге қарап-жер көрдім Оңға , солға бұрылып, Егеменді ел көрдім.
Көп көліктің ішінен қар тоқтату көлігін табу. Әр көліктің не үшін қажет екенін атау. Суретке қарап әңгіме құрастыру. VІІІ. Сергіту сәті: Айналада омбы қар, Біз көңілді балалар. Оңға, солға бұрылып, Шаңғы теуіп келеміз.
а) Оқушыларды сабаққа даярлау . ә) Назарларын сабаққа аудару. б)Сабақтың мақсат-міндетімен таныстыру. І.Мотивациялық кезең. Сабақтың мақсат-міндетімен түсіндіру . -Балалар бүгінгі дүниетану пәнінен ашық сабағымыздың тақырыбы: «Отбасы», «Сенің отбасың», яғни, біз алғаш дүниеге келгеннен бастап бізге ең қымбат отбасында өсіп-өніп, тәрбие мен адамгершіліктің ең құндылығын аламыз.олай болса бүгінгі сабағымызға белсене аралауға шақырамыз.
“Қайырлы күн” деп айтамыз, Түсте бірге қайтамыз. Отбасының гүліміз. Көңілді өтер күніміз. ( Қимылмен орындау.)
Отбасы мүшелері.Мен және біз. Топтастыру.
Жүзі жарқын, жаны ізгі Жан бар ма екен атамдай, Бірақ бала тәрізді Тұрады әкем бата алмай
Толған ылғи ой басы, Ертегі мен аңыздың Таусылмайтын қоймасы. V. Ой толғау. «Өзіңнің отбасың туралы айтып бер» Оқушылардың ойын талдау. 1.Сені кешке ұйықтатып, таңертең оятатын кім? Отбасында сендерді қалай еркелетеді?
Менің әжем ақ әжем, Ұл мен қыздың бағы әжем Ертегі айтып бер десең Айтып берер тағы әжем. Менің әжем, гүл әжем. Алтын әжем, күн әжем Апам үшін, мен үшін Нағыз ана тілі- әжем Менің әжем,нар әжем, Көп жасаған кәрі әжем Ауырғанда, Мен үшін Әр сүйгені дәрі әжем. жүктеу/скачать 13,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|