а) білімділік: модуль бойынша өткен лексикалық және грамматикалық тақырыптардан алған білім деңгейлерін тексеру, оқушылардың тілдесім әрекеттерін арттыру, емле мен тыныс белгілері ережелерін сақтап сауатты жазуын арттыру;
ә) дамытушылық: оқушылардың көру, есте сақтау қабілетін дамыту арқылы қазақ сөздерін дұрыс жазуға үйрету;
б) тәрбиелік: бір-біріне бөгет болмай, жазба жұмысын жазудағы тәртіпті қатаң сақтауға баулып, табиғатты сүюге, қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: білімді тексеру сабағы (жазба жұмысы)
ІҮ. Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, мәтінмен жұмыс, грамматикалық тапсырма
Сабақтың көрнекілігі: мәтін, тақта
Оқыту нәтижесі
Топқа бөлу
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
Ынтымақтастық атмосферасы
Мен сендерді шаттық шеңберіне шақырамын. Кәнеки, былай деп айтайық:
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Қабақ түйген не керек?
Көңілді боп жүрейік.
Үй тапсырмасын сұрау
Үй жұмысы дәптерлерін тексеру,бағалау
Мағынаны тану
Сілеусін Тауды,орманды мекендейтін ірі денелі мысық тұқымдас хайуанаттың бірі-сілеусін. Сілеусіннің құйрығы шауып тастағандай қысқа, өте епті,ағашта жақсы өрмелеп, бірінен екіншісіне секіре алатын күшті жыртқыш. Дене ұзындығы сексен екі, жүз бес сантиметр,құйрығының ұзындығы жиырма –отыз бір сантиметр, салмағы сегіз,он бес килограмм. Ертеде сілеусіннің етін тамаққа пайдаланған екен. Еті өте дәмді болған, оны тек өте бай мырзалар мен ханымдар жейтін еді. Қазір өте сирек кездеседі, сондықтан сілеусіндер қорғауға алынған.( 71сөз)
Сергіту сәті
Орнымыздан тұрайық,
Алақанды созайық.
Оңға қарай иіліп,
Солға қарай иіліп,
Бір отырып, бір тұрып,
Сәл тынығып алайық.
Оқушылар денелерін жатықтырады
Ой толғаныс
Сілеусін (лат. Lynx lynx) – мысық тұқымдасына жататын жыртқыш. Тұрқының ұзындығы 87 – 104, құйрығы 20 – 31 см, салмағы 13 – 23 кг. Қазақстанда 3 түр тармағы бар, соның ішінде Түркістан сілеусіні Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Білімділік : Оқушыларға неологизмдердің өзіне тән ерекшеліктерін,жасалуын мысалдар арқылы түсіндіріп,жаттығужұмыстарын жүргізу;
Дамытушылық: әр түрлі суреттерді пайдалана отырып,оқушылардың ойлау,есте сақтау,ой жинақтау,еркін сөйлеу қабілеттерін арттыру;
Тәрбиелік : Мәтін арқылы халқымыздың салт-дәстүр, әдет-ғұрпын дәріптеу, оқушы бойына патриоттық сезім ұялату.
Сабақтың түрі: дәстүрлісабақ.
Сабақтың көрнекілігі: сызбалар,суреттер.
Оқыту нәтижесі
Топқа бөлу
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
Ынтымақтастық атмосферасы
Үй тапсырмасын сұрау
карточка арқылы сұрақтар мен тексеру.
Сөздік қор дегеніміз не? Мысал келтір
Қазақ тілінің сөздік құрамы дегеніміз не?
Көнерген сөздер дегеніміз не? Ол өз ішінде нешеге бөлінеді?
Қараша үйден ханша шығар. Ішінен көнерген сөзді тап?
сөздік қор дегеніміз не? Мысал келтір
Қазақ тілінің сөздік құрамы дегеніміз не?
Көнерген сөздер дегеніміз не? Ол өз ішінде нешеге бөлінеді?
Тарихи сөз дегеніміз не? Мысал келтір
Архаизмдер дегеніміз не? Мысал келтір
Эвфемизм дегеніміз не? Мысал келтір
Дисфемизм дегеніміз не?
Табу сөз дегеніміз не?
Қараша үйден ханша шығар. Ішінен көнерген сөзді тап?
Мағынаны тану
Жаңа сөздер- (нологизм,грек)-қоғамдық қатынастардың,ғылым мен техниканың,мәдениеттің өсіп,дамуына байланысты тілге енген сөздер.
Жаңа сөз
Бұрынғы атауы
кеден
таможня
ұшақ
сомолет
ғарыш
космос
үнтаспа
касета
құжат
документ
ғаламтор
интернет
Оқулықтағы жаттығуларды,топтарда орындау.
Тапқыр болсаң, тауып көр (жеке оқушылармен жұмыс)
№1
Қазақ тілін жаңа үйреніп жүрген Дымбілместің білмейтін сөздерін айтып бер
Мен..... ұшқанын көрдім. Ол маған қатты ұнады. Мен өскенде..... болуды армандаймын.
№2
Жылыжай, қызанақ, орамжапырақ, түйнеме сөздерін қатыстырып сөйлем құраңыз.
№3
Сөйлемдерден неологизмдерді табу.
1. Елбасы мінген ұшақ Астана әуежайына келіп қонды.
2. Орал қаласындағы Достық даңғылы бойында Сырым бабамызға ескерткіш орнатылған.
3. Үстіміздегі жылы атам мен әжемнің зейнетақысы көбейді.
Сергіту сәті
Орнымыздан тұрайық,
Алақанды созайық.
Оңға қарай иіліп,
Солға қарай иіліп,
Бір отырып, бір тұрып,
Сәл тынығып алайық.
Оқушылар денелерін жатықтырады
Ой толғаныс
«Кім жылдам?»
Көнерген сөздер
Жаңа сөздер
торқа
дүрия
патсайы
әмеңгер
барымта
уез
ханзада
нөкер
би
Бес жолды өлең
1.Зат есім- неологизм
2.Сын есім
3.Етістік
4.Сөйлем
5. Зат есім
Тапсырма. Берілген жаңа сөздерді қатыстырып сөйлем құраңдар.
Өнертапқыш, зымыран, лаңкестік, нарық, автотұрақ,
ғарыш,кеден,үнтаспа,құжат,ғаламтор,әмбебап,кешен,нарық,ермек-саз. Сөйлем құрау керек.
Үй тапсырмасы
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Күнделіктеріне жазады
Бағалау
Бағалау парақшаларын тарату
Парақшаларды толтырады
Кері байланыс
Қазақ тілі
Уақыты:
Кабинет:
Мұғалім:
Сабақтың атауы
Сөздердің қолдану өрісіне байланысты түрлері.Жалпылама лексика.
Сілтеме
Қазақ тілі оқулығының әдістемесі
Сабақтың жабдығы
Тақта,суреттер,кеспе қағаздар
Жалпымақсаттар
Сабақтың мақсаты : сөздердің қолданылу сипатына қарай бөліну себебін түсіндіре отырып, түрлерін меңгерту, түрлерінің өзіне тән белгілері туралы жан-жақты білім беру
Дамытушылық-әртүрлі әдістерарқылы есте сақтау қабілеттерін арттыру, сөйлеу тілін жетілдіру,әдеби тіл нормаларын сақтауға үйрету
Тәрбелік өз ойын анық әрі әсерлі жеткізе білуге баулу.
Сыныпты жыл мезгілдеріне қарай төрт топқа бөлу. Күз айында туылғандар 1 - топ, қыс айында дүниеге келгендер 2 - топ, көктем айындағылар 3 - топ, жаз айындағылар 4 - топ болып бөлінеді.
Ынтымақтастық атмосферасы
Мен сендерді шаттық шеңберіне шақырамын. Кәнеки, былай деп айтайық:
Кел, балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Қабақ түйген не керек?
Көңілді боп жүрейік.
Үй тапсырмасын сұрау
Сөздік қор дегеніміз не?
Сөздік құрам дегеніміз не?
Сөздік қор мен сөздік құрамның айырмашылығы
Сөздік қор мен сөздік құрам тіл білімінің қай саласында қарастырылады?
Лексика ғылымы нені зерттейді?
Сөздің тура, ауыспалы мағыналары дегеніміз не?
Көп мағыналы сөздер қандай сөздер?
Омонимдер дегеніміз не?
Синонимдер нендей сөздер?
Антонимдер дегеніміз не?
Табу дегеніміз не?
Эфемизм, дисфемизм нендей сөздер?
Тұрақты тіркестер дегеніміз не?
Мақал - мәтелдер дегеніміз не?
Көнерген сөздер, түрлері туралы айтыңдар?
Жалпылама лексика дегеніміз не?
Кірме сөздер, неологизмдер нендей сөздер?
Диалект, кәсіби сөздер дегеніміз не?
Терминдер дегеніміз не?
