ІҮ. Жаңа сабақ
Қызығушылықты ояту. Жұмбақ шешу.
Қызуын аямайды,
Көлікке азық жасайды. /Мұнай/
Қара түсті, отын,
Жанады жарқын. /Көмір/
Мөлдір, әрі түссіз,
Өзі табиғи отын. /Газ/
-Балалар, жұмбақтың шешулері не болды? Олар неге жатады?/Пайдалы қазбалар/
- Пайдалы қазбалар нешеге бөлінеді?
- Дұрыс. Кенді, кенсіз, жанғыш пайдалы қазбалар
Ү. Оқулықпен жұмыс
- Мәтінді іштей оқыту.
- Жұпта талқылау
- Топта талқылау
- Ойларын ортаға салу
1. Кенді пайдалы қазбаларға құрамында металл кездесетін тау жыныстары жатады. Оларды өңдеу арқылы темір, мыс, қорғасын, алюминий, алтын, күміс, мырыш және тағы басқа металдар алынады. Кенді пайдалы қазбалар, әсіресе, Орталық Қазақстанда көп шоғырланған. Ондағы Жезқазған және Қоңырат мыс кен орындары әлемге әйгілі.
2. Жанғыш пайдалы қазбаларға тас көмір, мұнай және газ жатады. Тас көмір - ең көп өндірілетін қазба. Сен тас көмірді тек отын ретінде ғана пайдаланылмай, одан басқа да көптеген заттар алынатынын білесің. Оны өңдеу арқылы дәрі - дәрмек, мата бояйтын бояу, әтір, қопарғыш зат, тыңайтқыш, нафталин, пластмасса және басқа көптеген заттар алынады.
Біздің елімізде тас көмірдің қоры өте мол. Тас көмірдің аса ірі кен орны - Қарағанды. Екібастұзда ашық әдіспен арзан көмір өндіріледі. 1833 жылы алғаш көмірді тапқан Апақ Байжанов. 1856 жылы сол жерде кен орыны ашылып, жұмыс істей бастады.
Достарыңызбен бөлісу: |
