жетерлік қой. Сол жөнінде айтсаңыз

180
барлығы ойланып, түсініп бағалай білген адамға үлкен еңбек. Ол 
осы Көкше өңірінің рухани қазынасын көтеруге тәрбилік маңызы 
зор құлшыныс, ұмтылыс деп те айтуға болады. Өз елінің ұлтаны 
бола жүріп, ұлттық театрды іргетасынан биік шыңдарға көтеруі 
Мұраттың ерлігі деп түсінемін. Сол сияқты ол өз халқының тағды-
рына бей-жай қарамай, ол жөнінде көп ойланып, толғанатын абы-
ройлы азамат.
– Сіз Мәкеңнің тегі мен өзінің отбасы туралы не айта аласыз? 
– Мұратбектің сексенді алқымдап қалған әкесі Үкібай ақсақал-
ды біз өте құрметтейміз. Сыйласпыз. Елде қарапайым еңбек еткен 
адам. Анасы Асылтас марқұмның да көзін көрдік. Нағыз қазақи, ақ 
адал еңбек сауған адамдар. Үкібай ағамыз маңдай терімен жердің 
қыртысын қопарған механизатор-диқан болды. Екі рет Ленин ор-
денін алған. Әдебиетті оқып, оны әжептәуір білетін, әзілдегенді 
жақсы көретін адам. Сондай алып ақсақалдан тәрбие алып, қара-
пайым отбасында өскен Мұратбек орыс мектебінде оқыса да, қазақ 
тіліндегі жоғары оқу орнына түседі. Ол екі тілді қатар игерген аза-
мат. Мұратбектің үй-ішімен араласып тұрамыз. Жолдасы Айжан 
Алматыдағы жоғарғы оқу орнын тәмәмдаған. Театр академиясын-
да сабақ берген ұстаз. Тәрбиелі әрі өнегелі балаларының бәрі өз 
алдына отбасын құрып, әкелеріне немере сүйгізіп отыр. Динара 
деген қыздары ата-аналарының жолын қуған әртіс. Мұратбектің 
қайын атасы – Бәдір ақсақал Ақтөбеде тұрады. Аузын ашса жүрегі 
көрінетін тарихшы адам. Театрға да жаны ашып, тақырыптар ұсы-
нып отыратын көнегөз білікті ақсақалдардың бірі.
– Мәкеңнің Алматыдағы ұстаздарын атасаңыз. Оның мұнда 
келуіне кім себепкер болды? 
– Қазақтың қара шалдарынан үлгі алып, орыстың тілі мен әде-
биетінен сусындаған, бұрынғы астанадағы үлкен-үлкен Асанәлі 
Әшімов, жарықтық Серке Қожамқұлов, Сәбира Майқанова, Шол-
пан Жандарбекова, Жұмағұл Медетбаев, Тұңғышбай Жаманқұлов, 
Құман Тастанбеков, Әнуар Боранбаев сынды мықты әрі талантты 
әртістерден тәрбие көрген азаматтың Көкшетаудағы қазақтың қара 
шаңырағын көтеруі тегін емес. Мұрат театр қайраткерлері өтетін 
сатылардың бәрінен өтті. Әртіс деген адамдардың әрқайсысы бір-
бір патша ғой. Солардың басын біріктіріп ұстау да оңай дүние 
емес. Жақып Омаров ағамыз Мұраттың осында келуіне себепкер 
болды. Біздің театрдың бір ерекшелігі, ондағы әртістердің бір-

181
біріне үйленгендігінде. Сөйтіп, олар өнер жолын дұрыс ұстап ке-
леді. Екі астанамызда еңбек еткен Мәкең екеуміздің сыйластығы-
мыз, рухани туыстығымыз осы шығармашылықпен жалғасын таба 
береді деп ойлаймын. Сөз соңында өзіміздің қара шаңырақ ұжы-
мын, көрермендерін Көкше өңірі өзіміздің ұлымыз деп мақтаныш-
пен айта алатын Мұратбектің жарты ғасырлық мерейтойымен шын 
жүректен құттықтағым келеді. Өнерің өрге жүзсін! 
– Әңгімеңізге рахмет! 
Рамазан Тілеуов 
«Бұқпа» газеті, 2007 ж.
Қайырбайды көргенде ауылды көргендей боламын. Оның тау-
дай тұлғасы, ұяң мінезі, ұялы көзі байтақ даланың байырғы бай-
салды қазақтарының болмысын елестетеді. Мол пішілген, кең жа-
ратылған жанның ақын болмауы мүмкін еместей.
Қайырбай Төреғожиннің өлеңдері де өзіндей табиғи, мейірімді. 
Алғаш Алматыда, «Жұлдыз» журналында ширек ғасырдай бұрын 
жүздескенде туған жерімізден, Көкшетауымыздан осындай иман 
жүзді ақын ініміздің өсіп келе жатқанына қуана құшақ жайып 
едім. Сол пейіл, сол ықыласпен сыйласып келе жатырмыз. Оның 
өлеңдеріндегі жанға жайлы жылы ағыстар мына жанталасқан 
уақытта ізгі сезімдерді қозғайды. Сағыныш сырларын шертіп, 
шуақты ойларды оятады. Адамның адам екендігін есіне салып, 
алыстап бара жатқан қазақ ауылдарының көргенділік, ізеттілік, 
сыршылдық қасиеттерін сағындыра түседі.
Қайырбай інім, капиталдың қатаң заманында да туған далаң-
дай дархан қалпыңмен маң-маң басып, өмірде де сапарың қайырлы 
болып, жасыңа жас, басыңа бас қосылып, армандарыңа жете беру-
ге жазсын! 

жүктеу/скачать 3,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: