ТИІМДІ ӘДІС- ТӘСІЛДЕРДІ ПАЙДАЛАНУ- САПАЛЫ БІЛІМ НЕГІЗІ

14 

 

әрекеттерін  ұйымдастыруды  талап  етеді.  Заманауи  мұғалім  оқыту  стратегиясының  барлық 

мүмкіндіктерін  қолдану  үшін  түрлі  педагогикалық  тәсілдерді  құрамдастыруда  әртүрлі  арсеналы  болу 

қажет. Білім беру стратегиялары барлық сыныппен, топта жүргізілетін жұмыс, жеке жұмыс және білім 

алушылармен  кері  байланыстан  тұрады.  Мұғалім  әріптестерімен  бастауыш  сыныпта  оқыту  бойынша 

желілік кәсіби қауымдастық шеңберінде, коучинг және менторинг процестерінде кәсіби ынтымақтастық 

орнату қабілеттерін жетілдіруі қажет. 

Қолданыстағы оқу бағдарламаларымен салыстырғанда жаңартылған білім мазмұны 

бағдарламаларының оқыту мақсаттарына табысты қол жеткізудегі түрлі әдістер, технологиялар мен 

стратегияларды қолдану жӛнінде мұғалім үшін ұсыныстар берілген «Оқу процесін ұйымдастырудың 

педагогикалық тәсілдері» бӛлімі қосылған. 

Сондықтан да қазіргі таңда әр ұстаздың  алдына қoйып отырған басты міндеттерінің бірі – 

оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетiлдiрiп отыру және жаңа педагогикалық технологияларды меңгеру. 

Оқыту процесінде пайдаланылып отырған әртүрлі әдіс-тәсілдер мен жаңа технологиялар ӛз нәтижелерін 

беруде. Олар баланың жеке қасиетін аша отырып, оның танымдық қабілетін  қалыптастыру және 

білімін кеңейтуге, тереңдетуге жағдай жасап отыр. Ұстаз болу үшін ең басты мәселе – оқыту әдісін 

дұрыс таңдау. Жаңа педагогикалық технологиялар білім алушының  жеке тұлғалық күшін арттырып, 

шығармашылық ойының дамуына ықпал етеді. Қазіргі таңда  білім мен техниканың даму деңгейі әр 

оқушыға сапалы және терең білім беруіне жағдай жасап отыр. Жаңа технологияларды сабақта 

қолданудың тиімділігі қашан да анық. Сондықтан білім беру барысында кӛптеген технологиялар 

қолданылады. Соның ішінде ең кӛп таралғаны  «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды 

дамыту» технологиясы. Бұл технологияның  ұтымды жері-  баланың ӛзі ізденіп, дәлелдеуі. Ол бұрын 

тек қана тыңдаушы болса, қазір бала-  ізденуші, ойлаушы, ӛз ойын дәлелдеуші, ал мұғалім осы әрекетті 

орындауға  бағыттаушы,  ұйымдастырушы. Педагог- «білім кӛзі» емес, ол – оқушының шығармашылық 

жұмысы мен еңбегінің бастамашысы, ұйытқысы, оқушыны білім алудың белсенді әрекеттеріне 

ынталандырушы, оқушының үйрену процесіндегі серігі әрі үлгі тұтар тұлғасы. Мұғалім орасан зор 

кӛлемді ақпарат әлемінде оқушыға ӛзіндік кӛзқарас, түсінік пен құндылықтарды 

қалыптастыруда  жанашыр кӛмекші іспеттес. 

Мұғалім педагогикалық міндеттерді шешу және оқытуда стереотиптерді жоюға, ӛзінің тұлғалық 

және кәсіби қасиеттерін жетілдіруге ұмтылуы тиіс. Ол үшін он-лайн және оф-лайн режимдерінде 

әріптестерімен белсенді қарымқатынас және тәжірибе алмасу, талқылау және ынтымақтастық орнатуда, 

ортақ проблемалар мен инновацияларды енгізуде мұғалімдердің кәсіби желілік қауымдастығын 

пайдалану ұсынылады. Ұлы ағартушы Ахмет Байтұрсыновтың «Ұстаз үздіксіз ізденгенде ғана, шәкірт 

жанына нұр құя алады», — деген сӛзі ізденімпаз, жаңашыл ұстаздарға арналғандай. Мектеп жұмысы 

мен оқушылардың жетістіктерін кӛрсетуде маңызды рӛл атқаратын ұстаз. Мұғалімнің шығармашылық 

белсенділігі ең алдымен ӛзінің ӛткізген сабағынан, іс-әрекеттерінен кӛрініс табады. Әрине алға жылжу 

үшін, алған мәліметтер мен істеген жұмыстарды саралап, қорытындылап, бағалау керек. 

Әр сабақта әдістерді түрлендіру арқылы оқушылардың қызығушылықтары арта түседі. Ӛз 

сабақтарымда үнемі «Ӛрмекшінің торы» ойынын, «Қапшықтағы фасоль», «Шынжыр», «Сыдырма», 

«Стикердегі 10 сұрақ», «Джигсо», «Ыстық орындық», «Бес саусақ» әдістерін  қолдану барысында 

оқушылардың оқуға, ӛз білімдерін саралауға, талдауға қызығушылықтары артады. 

«Ӛрмекшінің торы» немесе «Шырмауық» - дәстүрден тыс әдістердің бірі. Оқушылардың 

тақырыпты қай деңгейде меңгергендігі не болмаса үйге берілген тапсырманы сұрау үшін сыныптағы 

оқушылар түгелдей шеңбер болып тұрады. Мұғалім қолына бір бума тоқыма жібін алады. Жіптің ұшын 

қолына ұстап, үй тапсырмасынан бір анықтама немесе ереже айтқан оқушының қолына жіпті бір рет 

орайды. Келесі жауап берген оқушы да жіптен ұстайды. Осылайша жауап берген әр оқушы қолына 

жіпті бір рет орай береді. Мұғалімнің қолындағы жіп азайған сайын, шеңбер болып тұрған 

оқушылардың қолындағы жіп те ӛрмекші торы секілді шиеленісе береді. Белгіленген мерзімнен кейін 

әр оқушының қолындағы жіп орауын санау арқылы ол оқушының тақырыпты қаншалықты 

меңгергендігін білеміз. Бұл әдісті сабақтың басында үй жұмысын сұрағанда немесе бекіту бӛлімінде 

пайдаланған тиімді. Мысалы дүниетану сабағында «Пайдалы қазбалардың түрлері» тақырыбын ӛткен 

кезде: пайдалы қазбалар неше түрге бӛлінеді, жанғыш пайдалы қазбаларды ата, құм, әктас пайдалы 

қазбаладың қандай түріне жатады?, жылу беретін пайдалы қазбаны ата, кенді пайдалы қазба дегеніміз 

не? деген сауалдарды қою арқылы оқушының қаншалықты бүгінгі сабақты меңгергенін білуге 

мүмкіндік бар. 

Қазіргі заман талабына сай ӛсіп келе жатқан жеткіншек технологияларды кеңінен пайдалануға 

бейім екені баршамызға аян. Сондықтан оқушы қызығушылығын сабақтың тиімділігін арттыру үшін 

15 

 

және жалпы болашақ қоғамға бейім құзыретті  ӛкілдерді тәрбиелеу үшін түрлі әдіс-

тәсілдерді  қолданғанымыз жӛн. «Сұранысқа сәйкес ұсыныс болуы тиіс» дегендей, заманның 

сұранысына қарай, талабына сай мұғалімдер де жұмыстануы тиіс. 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

жүктеу/скачать 1,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: