Тексерген: пән оқытушысы Алтай Ә. А. Есік-2022 мазмұНЫ


-бап. Бір-бірінің арасында бағыныштық қатынастары болмаған кезде әскери қызметшілердің арасындағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерін бұзу



бет7/22
Дата19.05.2022
өлшемі396 Kb.
#143972
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22
Байланысты:
курстік жұмыс — копия

370-бап. Бір-бірінің арасында бағыныштық қатынастары болмаған кезде әскери қызметшілердің арасындағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерін бұзу
Қылмыстық кодекс бұл қылмысты келесі жолмен тұжырымдайды:"Бір-бірінің арасында бағыныштық қаты­нас­тары болмаған кезде әскери қызметшілердің ара­сын­дағы өзара қарым-қатынастардың жарғылық ережелерін ұрып-соғу, денсаулыққа жеңіл зиян келтіру немесе өзге күш қолдану, не ар-ожданы мен қадір қасиетін кемсіту немесе жәбірленушіні масқаралауға байланысты бұзуы".
Нақты объект – бір-бірінің арасында бағыныштық қа­ты­настары болмаған кезде әскери қызметшілерінің ара­сын­дағы өзара қарым-қатынастардың тәртібі.
Объективтік жақ қызмет жағдайына қарай тән, сол сияқ­ты олар арасында бағыныштық қатынастары бол­ма­ған ретте әскери атақтары үлкен және кіші әскери қыз­мет­ші­лері арасындағы қарым-қатынастардың жарғылық тәртібін бұзуда болып келеді [12].
Бұзушылық – ұрып-соғу, денсаулыққа жеңіл зиян кел­тіру немесе өзге күш қолдану, не ар-ожданы мен қа­дір-қасиетін кемсіту немесе жәбірленушіні масқаралаудан көрінуі мүмкін. Бұл жәбірленушіні ұятты түрде табалап жә­не мейірімсіз күлкіге шығаруда, беттен соғуда, по­гон­дар мен өзге белгілерді жұлып тастауда, арнайы киімдерді бүл­діруде, аяқ-киім мен арнайы киімге бөтен заттарды са­лып қою, байлап тастау, бір бөлмеге қамап тастауда көрініс табуы мүмкін.
Бұл қылмыстың құрамы – формальды болып келе­ді. Заң қылмыс ретінде әскери қызметшілері арасындағы қарым-қатынастардың қандай да болсын бұзушылықты емес тек жәбірленушіге қатысты күш қолдану немесе ұят­ты әрекеттер түрінде көрініс тапқан бұзушылықты анық­тайды.
Қылмыстың субъективтік жағы – тікелей қасақа­на­­лық­пен сипатталады. Кінәлі әскери қызметшілері ара­сын­дағы қарым-қатынастарды реттейтін жарғылық тәр­тіп­терді бұзатынын: ұрып-соғатынын, денсаулыққа же­ңіл зиян келтіретінін немесе ар-ождан мен қадір-қасиетті кемсітумен немесе жәбірленушіні масқаралаумен байла­нысты күш қолдану жасайтынын сезінеді, осы әре­кет­тер­ді жәбірленушінің ар-ожданы мен қадір-қа­сие­тін кемсіту, басқаларға қарағанда үстем болу және өзі үшін қызметтің ар­тықшылықтық жағдайын тудыру мақ­са­тында жасауды қалайды [13].
Субъект арнайы – жәбірленушінің қарауында бо­лып келмейтін әскери қызметші.
ҚК 370-бабының 2-бөлімі жауапкершілікті дәл осы іс-әрекеттерді сипаттау белгілері бола тұра жасау үшін қа­рас­тырады:
1. Бірнеше рет, яғни екі және одан көп рет.
2. Екі және одан көп адамдарға қатысты. Дәл сол әре­кеттерді бөлек-бөлек уақыт кезеңдерінде бір әскери қыз­­метшіге қарсы жасау – ҚК 370-бабының 2-бөлігінің "а" тар­мағына сай бағаланады.
3. Адамдардың тобымен алдын ала келісу бойынша не­месе ұйымдасқан топпен. Адамдар тобының және қо­сы­ла қатысушылықтың көрсетілген нысандарының ұғы­мы ҚК 31-бабында берілген.
4. Қаруды қолданумен қаралатын 370-бап мағына­сын­да, қаруды қолдану ретінде қаруды басқа әскери қыз­метшінің ар-ожданын, қадір-қасиетін табалау үшін (мақ­са­тында) қолдануды түсіну қажет.Мысалы: қарумен қор­қы­тып кінәлі жәбірленушіні оның адамгершілік, қадір-қа­сиетін төмендететін немесе қорлайтын әрекеттерді жа­сау­ға немесе жеке ұятты сұраныстарын (басына кіргенін) қа­­нағаттандыруға мәжбүрлеуі, әлде қызмет пен басқа әс­ке­ри қызметшілерге көзқарастарды өзгерттіруі мүмкін.
5. Жәбірленушінің денсаулығына орта ауырлықтағы зиян келтірумен (ҚК 104-бабын қараңыз).
Бұл қылмыстың ерекше бағаланатын түрі заңда көр­­сетілген әрекеттердің салдарынан ауыр нәтижелер туындауына байланысты орын алады (ҚК 370-бабының 3-бөлігі). Осылар ретінде жәбірленушінің денсаулығына ауыр зиян келтіру, оның өлуі, өзін-өзі өлтіруі және с.с. танылуы мүмкін [14].


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   22




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет