Тексерген: Тұрмұхамбетов. А

жүктеу/скачать 299,33 Kb.

бет	3/7
Дата	30.10.2022
өлшемі	299,33 Kb.
	#155656

1 2 3 4 5 6 7

Байланысты:
Со ы реферат

Серпімсіз соқтығыс

Маңдайлық соқтығыс. Ө=0 болсын. Осы жағдайда соқтығысу маңдайлық (центрлік) деп аталады.
Ө = 0 деп есептей отырып (97) өрнектен келесі формуланы аламыз:

 2m2 p1, (98) p2   m1  m2 

ал (98) формуладан мына формуланы шығарып аламыз:
 4m1m2 EK1. (99)
EK 2  _₂_
m1  m2 
Көрініп тұрғандай, энергияның максимал берілуі денелердің массалары тең болған кезде жүзеге асырылады. Бұл жағдайда
E_K ₂ E_K₁, (100)
былайша айтқанда бірінші дененің энергиясы толығымен екіншіге беріледі. Бірінші дене бұл кезде тоқтайды.
Осы нәтижені импульстің сақталу заңы (96) мен (98) формуладан да шығарып алуға болады. m₁ = m₂ деп есептей отырып (98) формуладан
P₂  P₁(101)
өрнегіне келеміз. Осыны (96) формулаға қойсақ
P₁ 0 (102)
теңдігін аламыз.
(99) формуланы зерттей отырып соқтығысатын денелердің массалары бірбірінен өте алшақ болған жағдайда (m₁≥ m₂немесе m₂ ≥ m₁) берілетін энергияның өте аз болатындығын көрсетуге болады, б.а. екі жағдайда да EK 2  EK1.
Серпімсіз соқтығыс. Соқтығысу кезінде денелердің ішкі энергиясы өзгеретін болса, онда соқтығысу серпімсіз деп аталады. Егер де соңғы күйде бүкіл энергия ішкі энергияға ауысып кететін болса, соқтығысу абсолют серпімсіз соқтығысу деп аталады.
Абсолют серпімсіз соқтығысуды қарастырайық. Бұл жағдайда соқтығысатын денелер бір бірімен қосылып бір дене болып кетеді. Массасы m₂ екінші дене соқтығысуға дейін тыныштықта тұр деп есептеп, келесі сақталу заңдарын жазуға болады:

Eішкі,1  Еішкі,2  ЕК,1  Eішкі ,12  EK ,12	(103)
P₁ P	(104)

12
бұл жерде Е_{ішкі, 1} және Е_{ішкі, 2} - бірінші және екінші денелердің соқтығысуға дейінгі ішкі энергиялары, Е_{к, 1} қозғалыстағы дененің кинетикалық
энергиясы, P₁– оның импульсі, , және E_ішкі _,_₁_₂__,E_K _,_₁_₂_P^¹^² – қосылып кеткен денелердің ішкі және кинетикалық энергиясы және импульсі.
Осы теңдеулерді қолданып бірнеше есептерді шығаруға болады. Мысалы (104) теңдеуді пайдаланып қосылу нәтижесінде алынған дененің жылдамдығын табуға болады:
 m1 v1.
v2  v12   m1  m2 


Осы формулалардың көмегімен ішкі энергияға айналған кинетикалық энергияны да есептеуге болады: E_Km1v12  m1 m2v22  m2 EK1.
2 2 m₁m₂

жүктеу/скачать 299,33 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7