Жұмыс тәртібі
Бұл тәсіл бидайдың ылғалдылығына қарай электр өткізгіштігін өлшеуге негізделген.
Техникалық таразыда ұсақ тұқымды дақылдардан 5г, ірі тұқымды дақылдардан 8г шөкім
өлшенеді.
Стақанның түбіне жұмыс істейтін тәпі орналастырылады ( кішісі ірі тұқымды
дақылдар үшін, үлкені басқа дақылдар үшін). Үстіне шөкімді салады да, пуансонды
орнатып жабады. Стақанды винтті қысқашқа орналастырады. Осындай жұмыстың
нәтижесінде орнату сырғасының крест кертігі нысаналау рамасының крест кертігімен дәл
келуі керек. Содан кейін кресті меггермен байланыстырады, ал тілдік көрсеткіш оңға
бұрылады.
Құрғақ астықтың ылғалдылығын тумблер «құрғақ» жағдайында, ал ылғалды
«дымқыл» жағдайында тұрғанда анықтайды. Содан кейін гальванометр (аспан
көрсеткішінің) көрсеткіші дәптерге жазылады, ал стақан қысқаштан алынады. Құрал
көрсеткішін құрғақ және дымқыл астық кестесі бойынша пайыздық өлшемге ауыстырады.
Астық ылғалдылығының процентін аудару кестелерімен (6,7) анықтайды. Оның үстіне
температурасына түзету жасайды: +20
С-ден жоғары әрбір градусқа +20
С
температурадағы ылғалдылық процентінен 0,1% шегеріледі; ал төмен әрбір градусқа
сондай мөлшерде қосылады.
6 кесте
-
ВП-4 ылғал өлшегіші көрсеткіштерін +20
0
С температурадағы
ылғалдылық процентіне айналдыратын аудару кестесі
(ауыстырып қосқыш «дымқыл» жағдайына қойылған)
Бөлік
саны
Бидай
Бөлік
саны
Бидай
Бөлік
саны
Бидай
I тип
II тип
I тип
II тип
I тип
II тип
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
-
-
19
16,45
15,45
37
17,43
16,37
2
14,70
-
20
16,15
15,51
38
17,47
16,40
3
14,91
13,40
21
1 6,57
15,57
39
17,52
16,44
4
15,08
13,75
22
16,63
15,63
40
17,57
16,48
5
15,25
13,99
23
16,69
15,69
41
17,61
16,52
6
15,38
14,15
24
1 6,75
15,75
42
17,66
1 6,55
7
15,52
14,35
25
16,81
15,80
43
17,70
1 6,59'
8
15,63
14,43
26
16.87
15,85
44
17,75
16,63
9
15,73
14,60
27
16,9)2
15,90
45
17,80
16,57
10
15,82
14,70
28
16,97
15,96
46
17,85
16,71
11
15,90
14,80
29
17,03
16,01
47
17,90
1 6,75
12
15,98
14,80
30
17,08
16,10
48
17,94
16,79
13
16,05
15,00
31
17,31
16,10
49
17,97
1 6,83
14
16,12
15,09
32
17,18
16,15
50
18,02
16,87
14
15
16,19
15,17
33
17,23
16,21
51
18,06
16,9!
16
16,20
15,24
34
17,28
16,25
52
18,10
16,95
17
16,33
15,31
35
17,33
16,29
53
18,14
17,00
18
16,39
15,38
36
17,38
16,33
54
18,17
17,05
55
1822
17,10
71
19,09
18,08
86
21,25
19,65
56
57
18,26
18,31
17,15
17,20
72
73
19,17
19,23
18,06
18,24
87
88
21,45
21,71
19,80
19,95
58
18,35
17,25
74
19,30
18,32
89
21,99
20,15
59
60
18,40
18.45
17,31
17,37
75
76
19,47
19,50
18,40
18,49
90
91
22.00
22,65
20,40
20,65
61
18,49
17,43
77
19,72
18,57
92
—
—
62
18,54
17,49
78
19,82
18,68
93
—
—
63
18,59
17,55
79
20,00
18,78
94
—
—
64
18,65
17,60
80
20,17
18,89
95
—
—
65
18,70
17,66
81
20.34
19,00
96
—
—
66
18,76
17,73
82
20,50
19.10
97
—
—
67
18,85
17.81
83
20,60
19,22
98
—
—
68
18,87
17,87
84
20,80
19,35
99
—
—
69
18.95
17,91
85
21,06
19,50
100
—
—
70
19,02
18,00
71
19,09
18,08
86
21,25
19,65
55
1822
17,10
72
19,17
18,06
87
21,45
19,80
7 кесте -
ВП-4 ылғал өлшегіші көрсеткіштерін +20
0
С температурадағы ылғалдылық
процентіне айналдыратын аудару кестесі
(ауыстырып қосқыш «құрғақ» жағдайына қойылған)
Бөлік
саны
Бидай
Бөлік
саны
Бидай
Бәлік
саны
Бидай
І-тип
II-тип
I тип
ІІ-тип
І-тип
ІІ-тип
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
—
—
26
14,40
13,58
51
15,17
14,09
2
—
11,32
27
14,54
13,61
52
15,19
14,11
3
—
-11,55
28
14,56
13,65
53
15,21
14,31
4
11,75
11,75
29
14,62
13,67
54
15,24
14,15,
5
12,35
11,90
30
14,65
13,70
55
15,25
14,16
6
12,65
12,06
31
14,69
13,72
56
15,26
14,18
7
12,86
12,20
32
14,73
13,74
57
15,29
14,20
8
13,05
12,35
33
14,76
13,75
58
15,30
14,22
9 13,20
12,45
34
14,79
13,76
59
15,32
14,23
10
13,35
1 2,58
35
14,82
13,77
60
15,34
14,25
11
13,45
12,68
36
14,85
13,79
61
15,35
14,27
12
13,60
12,77
37
14,89
13,82
62
15,36
14,29
13
13,66
12,88
38
14,91
13,85
63
15,38
14,30
14
13,71
12,99
39
14,94
13.87
64
15,40
14,32
15
13,85
13,05
40
14.96
13,89
65
15,41
14,35
16
13,93
13,11
41
14,99
13,90
66
15,42
14,37
17
14,01
13,18
42
15,00
13,92
67
15,44
14,39
18
14,06
13,24
43
15Д)2
13,94
68
15,45
14,40
15
19
14,14
13,30
44
15,05
13.85
69
15,47
14,92
20
14,19
1 3,35
45
15,06
13,97
70
15,49
14,44
21
14,25
1 3.40
46
15,00
14,00
71
15,50
14,46
22
14,30
13,45
47
15,10
14,01
72
15,50
14,48
23
14.35
13.48
48
15,12
14,03
73
15,52
14,50
24
14,40
13.51
49
15,15
14,05
74
15,54
14,52
25
14,45
13,55
50
15,16
14,05
75
15,55
14,55
76
15,56
14,56
83
15,68
14,69
90
15,79
-
77
15,88
14,58
84
15,70
14,70
91
15,80
-
78
15,60
14,60
85
15,71
14,72
92
15,82
-
79
15,61
14,61
86
15,73
93
15,82
-
80
15,62
14,63
87
15,74
94
15,85
-
81
15,65
14,65
88
15,75
95
-
-
82
15,66
14,67
89
15,77
-
-
8 кесте - Талдау нәтижесі
К
үн
і
да
қы
л
Ш
өк
ім
с
алм
ағ
ы
, г
При
бор
көрс
етк
іш
і
К
ес
те
б-
ш
а
ы
лғ
алд
ы
лы
ғы
, %
Ауа
тем
пе
ра
турас
ы
Ж
өн
де
у
үлк
ен
діг
і,
%
Ж
өн
де
у
ес
еб
ім
ен
ы
лғ
алд
ы
лы
қ
Ы
лғ
алд
ы
лы
қт
ы
ң
орташ
а
үлк
ен
діг
і,
%
Е
ск
ерту
Қорытынды:
Астықтың ылғалдылығы бойынша дәлдігін анықтау
Бақылау сұрақтары:
1.
Ылғалдылықты анықтау әдістері және оның кемшіліктері мен артықшылықтары.
2.
Астық ылғалдылығын анықтаудың белгісі
3.
Мемлекеттік стандартта астық ылғалдылығы қалай нормаланады? Мемлекетке
сату астықтың ылғалдылық ережесі.
4.
Электровлагометр ВП-4М құрылысы.
5.
Арбитражды және параллельді анықтаманың арасындағы ылғалдылық айырмасы.
Ылғалдылық бойынша дәлдік қорытындысы.
6.
Ылғалдылықтың ең төменгі деңгейі деген не және оның белгісі.
7.
Астық ылғалдылығының жағдайын және астық ылғалдылығына ұсынылған
мысалмен есептеу.
16
4 Астықтың ластануын анықтау.
Жұмыс мақсаты:
Астықтың ластануын анықтау. Астық қоспасымен шөпшар
қоспасының фракцияларымен танысу. Зиянды және ерекше ескерілетін қоспаларды талдау
қорытындысын әзірлеу және лабораториялық құжаттарды анықтау. Ерекше ескерілетін
қоспаларды және ластанған астықтың техникасын анықтау және әдісін үйрену.
Әдебиет
ҚРСТ 1046-2000
МЕСТ 135 86-1-68
Құрал жабдықтар:
талдау тақтасы (елеуіш 2,5х20 мм, 1,7х20мм, d 1мм)
қақпағымен және поддонмен бірге лабораториялық елеуіштер; техникалық таразы және
өлшеуіштері; қоспа фракцияларына арналған тостағанша; күрекше, қалақша.
Азық-түліктік бидайдың ластануын анықтау
Бидайдың ластануы деп азық-түліктік бидайда, құрама азықта және техникалық
астық топтарында табылғанқоспа санының пайызбен көрсетілген массасы.
Астық
тобындағы қоспалардың құрамы мен саны агротехника деңгейіне тәуелді ( егістің
тазалығы), астық жинау техникасы және тәсілі, астықтың өңделуі және олармен дұрыс
жұмыс істеуіне тәуелді. Қоспалардың шығу тегі өсімдіктекті, жануартекті және
минералды болады.
Қоспалар астықтың құндылығын төмендетеді, сондықтан оларды есепке алады.
Азық-түлікті фуражды астықтың ластануын анықтау үшін шөкімді үш фракцияға бөледі:
шөпшар қоспасы, астық қоспасы және негізгі астық.
4.1 Ірі шөпшар қоспасын анықтау
Жұмыс тәртібі
Орташа үлгі өлшеп алып, оны d 6 мм диаметрлі елеуіште елейді, елеуіштен өткен ірі
қоспаны қолмен жинап, қамыс, масақ, топырақ түйіршіктері, қиыршықтарды, өсімдіктің
ірі тұқым қоспасы және т.б. алынған ірі қоспаны өлшеп фракцияларға бөледі де, орташа
үлгінін массаларынан алатын % көрсетеді. Орташа үлгіде табылған ірі қиыршықтарды
бөліп, бөлек өлшейді.
4.2. Айқын көрінетін астық және шөпшар қоспаларын анықтау
(мысалы азық-түліктік бидай)
Орташа үлгіден ірі шөпшар қоспасын бөліп алғаннан кейін, 50 г азық-түліктік
бидайдың шөкімін алып, оны d= 1,7х20 мм және 1мм елеуіштен өткізеді, (шөкімді
талдауды жеңілдету үшін тағы да 2,5 х 20 мм елеуіш алынады ), 3 мин бойы 110-120 рет
қозғалыста.
Шөкімді елегеннен кейін кейін астық және шөпшар қоспаларының фракцияларына
бөледі.
Достарыңызбен бөлісу: |