Бағдарламасы 6 Силлабус (пәннің жұмыс оқу бағдарламасы)



бет33/80
Дата06.02.2022
өлшемі315,79 Kb.
#72438
түріБағдарламасы
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   80
Байланысты:
умкд кормо,точное
Инженерлі технологиялы институты
Жасыл конвейер схемасы
(Солтүстік Қазақстан жағдайына байланысты)
9 кесте

Дақылдар және қоспалар

Себу мерзімі

Шауып алу мерзімі

Өнімі (көк балауса) ц/га

ай

онкүндік

Күздік қара бидай

Август өткен жылғы

Июнь

1

40-45

Житняк эспарцет

өткен жылдардағы егілген

Июнь

2

40-45

Люцерна, костер безостый

өткен жылдардағы егілген

Июнь

3

50-60

Бұршақ-сұлы қоспасы

1-ші мерзім 5-10 май

Июль

1

50-60

Бұршақ-сұлы қоспасы

2-мерзім 15-20 май

Июль

2

67-70

Бұршақ-сұлы қоспасы

3-мерзім 25-30 май

Июль

3

85-90

Бұршақ-сұлы қоспасы

4-мерзім 5-10 июнь

Август

1

110-120

Бұршақ-судан шөбі

5-10 июнь

Август

2

110-120

Жүгері

20-25 май

Август

3

130-140

Жүгері

20-25 май

Сентябрь

1

150-160

Бұршақ+сұлы

5-мерзім 1-5 июль

Сентябрь

1

80-90

Бұршақ+сұлы

6-мерзім 10-15 июль

Сентябрь

2

80-90

Рапс+сұлы

5-10 июль

Сентябрь

3

80-90

Рапс+ арпа

5-10 июль

Октябрь

1

70-80

Жасыл конвейер


Солтүстікте мал шаруашылығы институтының ұсынысы бойынша сүрлемдік дақылдардан жасыл конвейер жасауға болады.
Бірінші буын: 10 майдан бастап күнбағыс себеді. Бір жұма өткеннен 17 майда кейін асбұршақ пен сұлының қоспасын көлденеңнен күнбағыс себілген жерге себеді. 7 июльдің 25 нен августың 5 дейін орып, жинап алуға болады.
Екінші буын: 10 майдан бастап күнбағысты таза күйінде себеді. Жинау 5-15 августа.
Үшінші буын: жүгері+күнбағыс қоспасы. Ең алдымен жүгеріні себеді 15 майдан бастап, июнь айының басында күнбағысты себеді. Жинау 10 августан бастап.
Төртінші буын: жүгеріні таза себеді. Жинау августың 25-10 сентябрьге дейін.
Бесінші буын: рапс+сурепицаны қосып себеді, кейде сұлыны қосып себуге болады. Сентябрь айында жинайды.
Әдебиеттер тізімі:
1. Н.А. Кузьмин, Н.Н Новиков Кормопроизводство: Москва «КолосС», 2004г.
2. С.Н. Надежкин Практикум по кормопроизводству с основами тестового контроля знаний:, Москва «Мир», 2005г


9 Дәріс. Тақырыбы: Жемдік-астық және бұршақ тұқымдас дақылдар
Сұрақтар:

  1. Жалпы сипаттамасы, азықтық құндылығы және пайдалануы

  2. Жүгері,шәй жүгері.

  3. Бұршақ тұқымдас дақылдардың белок проблемасын шешудегі орны.

1. Солтүстік Қазақстан облысында негізгі дәнді жем азықтарға жататын дақылдар. Олар арпа, сұлы және жүгері. Егістікте 2009 жылы көлемі арпа – 414300 га, сұлы 31860 га, жүгері дәнге – 485 га құрады. Сұлының көлемі келешекте көбеюге тиіс, себебі бұршақ пен астық тұқымдастар қосындысында ол негізгі компонент болып саналады. Сұлы жасыл конвейер ұйымдастырғанда да басты дақыл болып есептеледі.
Арпа мен сұлыдан біртекті мал азығын (монокорм) және дәнді пішендеме дайындайды. Дәнді бұршақ тұқымдастарға жататын дақылдар: Асбұршақ, Соя, Ноқат, Ноғатық және атбас бұршақ.
Дәнді жем азықтық дақылдар. Дәнді жем-азықтық өсімдіктерге астық және өңдегеннен кейін қалған қалдықтары малдарды азықтандыруға қолданылатын дақылдар жатады арпа, сұлы, жүгері, шай жүгері (сорго) және тағы да басқалары, сонымен қатар дәнді бұршақ дақылдардың – ас бұршақ (горох), ноғатық (чина), ноқат (нут), май бұршақ және т.б. тұқымы маңызды рөл атқарады.
Бұл топ өте жоғары энергетикалық құндылығымен сипатталады. 1 кг дәнінде 1,0-1,4 а.ө. бар), бірақ оларда протеин мөлшері айтарлықтай емес (1 азықтық өлшемге 80-109 г).
Дәнді бұршақтылар энергетикалық құндылықтарымен қатар (1,1-1,2 а.ө. 1 кг дәнінде), 1,1 а.ө. 165-190 г –ға дейін сіңімді протеин бар және малдар рационын протеинмен толықтырушы болып табылады.
Арпа- Ячмень. Барлық мәдени арпалар бір түрге – егістік арпаға жатады. Пайдалануға рұқсат етілген арпа сорттары:
Донецкий 8, Целиный 5, Кедр, Карабалыкский, Медикум 85, Гранал, Жұлдыз, Карагандинский 5, Север 1.
Арпа шошқа малы үшін ең жақсы мал азығы болып есептеледі. Ірі қара малға үгіп береді. Тұтас дән күйінде құсқа жақсы жем. Малға арпаның сабаны мен мекені азық ретінде беріледі. Жаздық арпа ең көп өнім береді. Ол суыққа төзімді бидай мен сұлыға қарағанда. Қара топырақты жерде арпа жақсы өседі.
Сұлы-овес. Сорттары: Синельниковский 14, Мирный, Скакун, Ертіс, Бітік, Казахстанский 70, Льговский 82.
Сұлы малға жақсы жем азығы. Дәнінде 12-13 % белок, 40-45 %крахмал, 4-6 %май бар. Ауыстырылмайтын Амин қышқылдарына бай.
Дәнінде көптеген витаминдер мен минералды заттар кездеседі. Сондықтан оны адамдар да азық ретінде пайдаланады. Дегенмен сұлы мал азығы ретінде көбірек пайдаланылады. 1 кг дәні азықтық құндылығы бойынша 1 азықтық өлшемге пара-пар.
Сұлы барлық малдардың түрлеріне жақсы азық болып саналады, әсіресе малдардың төлдеріне және құстар үшін. Сұлының сабаны басқа дәнді дақылдардың сабанына қарағанда маңызды болып саналады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   80




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет