Екібастұз қаласы 2017 жыл. Түсінік хат Бұл дидактикалық материал оқу орыс тілінде жүретін мектептердің 6-сыныбына «Қазақ тілі»

соған қоса – наряду с этим

қалау – желание

жақында – недавно

белсене – активно

жүлделі орын – призовое место

ие болу – завоевать
1-тапсырма. Мәтінді оқып, үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
Бос уақытым
Біздің мектепте өте жақсы білім береді. Соған қоса мектепте әр түрлі үйірмелер бар. Сабақ біткесін оқушылар өз қалауы бойынша бос уақыттарын осы үйірмелерде өткізеді. Қыздардың көбі «Табиғат достары» үйірмесіне жазылды. Бүгін олар өз қолдарымен аквариум жасады. Ал ұлдар футболға қатысады. Айжан мен Орал музыка үйірмесіне жазылды. Осы үйірме жақында ашылды. Біздің мектептегі өміріміз өте қызықты. Әрқайсымыз сабаққа да, үйірмелерге де белсене қатысып отырамыз.

Мен Асқар досыммен бірге «Математика әлемінде» атты үйірмеге қатысамын. Бұл үйірмеге біз сейсенбі және жұма күндері барамыз. Үйірме өз жұмысын тура сағат үште бастайды. Асқар екеуміз жуықта өткен математикалық викторинаға қатысып, жүлделі орынға ие болдық.

1. Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің септіктерін белгілеңдер.

2. Қарамен жазылған сөздерді дұрыс аударыңдар.
II деңгей

1. Мәтіннен көсемшелерді теріп жазып, олардың шақтарын анықтаңдар.

2. «Биік», «ақылды», «мықты», «күшті», «епті» деген сын есімдерді үш шырай түріне қойыңдар.
I деңгей

«Бос уақытыңды қалай өткізесің?» деген тақырыпқа әңгіме құраңдар.

жанын сала – от всей души

шынығасың – закаляться, треноваться

көңілің де сергек – хорошее самочувствие

жанкүйерміз – болельщики
1-тапсырма. Мәтінді оқып, сұрақтар қойыңдар.
Шынықсаң – шымыр боларсың
Аман футбол десе, ішкен асын жерге қоятынның нағыз өзі. Жанын сала ойнайды. Аман оқу мен жұмыста да сондай.

Дене шынықтыру мұғалімі Қайрат ағай балаларға:

- Спорт адамның денсаулығына қызмет етуі керек. Ойын ойнағанда кейбіреулері өздерін жанкүйерміз деп санайды. Ең дұрысы бес минут болса да, өзің ойна. Денсаулығыңа пайдалы. Шынығасың. Көңілің де сергек жүреді.

Отбасыңда таңертеңгілік жаттығу, сумен шынығу немесе басқа дене шынықтыру түрлерімен айналасыңдар.

Сонда, балалар, Аман сияқты шымыр боласыңдар, -деді.
2-тапсырма. Берілген сөздермен сөйлем құраңдар.

1. 
   Айналасамын, мен, жүзумен.
   
2. 
   Барып тұр, алаңына, футбол.
   
3. 
   Келеді, екі, аптасына, ол, жаттығуға.
   
4. 
   Тырысамын, мен, күнде, жасауға, таңертең, жаттығу.
   

1. 
   Спортпен шұғылданасың ба?
   
2. 
   Спорттың қай түріне жанкүйерсің?
   
3. 
   Спорт бізге не үшін керек?
   
4. 
   Қазіргі спорт туралы не білесіңдер?
   

Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды,

Үсті-басы – ақ қарау, түсі суық,

Басқан жері сықырлап келіп қалды.

-ты/-ті, -ды/-ді, -лы/-лі

ән-күй үйірмесі – кружок художественной самодеятельности

күлдіргі – юмористический

қол шапалақтады – аплодирвали

үйірме мүшелері – члены кружка
1 – тапсырма. Мәтінді оқып, сұрақтар қойыңдар.
Ән-күй үйірмесі
Біздің мектепте ән-күй үйірмесі бар. Бұл үйірмеге әнші балалар, биші қыздар қатысады. Үйірмені ән-күй пәннің сабақтарын өткізетін мұғалім басқарады. Ол біздің өнерлі Мариям апайымыз.

Кеше сабақтан соң мерекеге әзірлену туралы мәжіліс залында жиналыс болды. Мереке біздің аяулы аналарымызға арналған еді. Жиналыстан соң үйірме мүшілері үлкен мерекелік концерт қойды. Концертте биші қыздар, әнші оқушылар өнерлерін көрсетті.

Домбырашы Рахима «Кеңес күйін» орындады. Зағипа күлдіргі тақпақтар айтты. Концертке келген оқушылар, мұғалімдер және ата-аналар қол шапалақтап үйірме мүшелеріне өте риза болды.
2- тапсырма. Берілген сөздерден сөз тіркестердер және сөйлем құраңдар.

атаймыз

тойлаймыз

қарындасыма

сіңліме сыйлық сыйлаймын

құрбыма

денсаулық

байлық тілеймін

жақсылық

дорогой – дороже – самый дорогой

белый – белее – самый белый

ровный – ровнее – самый ровный

горячий – горячее – самый горячий

легкий – легче – самый легкий

красный – краснее – самый красный

плохой – хуже – самый плохой

жүзу, малту – плавание

шуғылдану – заниматься

қауіпті – опасный

пайдалы түрі – полезный

епті – ловкий

Сонымен бірге малту өте рахат. Су бойыңды сергітеді, жеңілдетеді, тіпті көңіл-күйіңді көтереді. Өзіңді әрі мықты, әрі епті сезінесің.

Спорттың осы түрін меңгерсең, мықты және сау боласың.
2-тапсырма. Үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
III деңгей

1. Мәтіннен сын есімдерді теріп алыңдар.

2. Осы сын есімдерді сөз құрамына қарай талдап, сөйлем құраңдар.
II деңгей

1. Біздің мектепте көптеген үйірмелер жұмыс істейді. Осы сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар.

2. Мәтінге 5-6 сұрақ қойыңдар.
I деңгей

Мектептеріңдегі спорт үйірмелері туралы әңгіме құраңдар.

майдай қоңыр – мелодичный

құлаққа жағымды – приятно слушать

мұң – печаль

екі ішекті – двухструнный
1-тапсырма. Мәтінді оқып, сын есімдердің түрлерін анықтаңдар.
Домбыра үйірмесі
Мектепте әр түрлі үйірмелер бар. Мен домбыра үйірмесіне барып жүрмін. Домбыра тарту – үлкен өнер. Домбыра – екі ішекті аспап. Мен осы аспапты тартуды үйренгім келеді. Домбыраның дауысы майда қоңыр, құлаққа жағымды. Бұл қарапайым аспаппен әр түрлі шығармаларды орындауға болады. Үміт апай өте өнерлі адам, сондықтан ол домбраны тартуға жақсы үйретеді. Домбыра тілі барлық халықтарға ортақ. Ол құанышты да, мұңды да білдіреді. Ол барлық адамға түсінікті. Кейде мен қоңыр дауысымен ән саламын. Мен дарынды домбырашы болғым келеді.
2-тапсырма. Сұрақтарға жауап беріңдер.

1. Домбыра тарту қандай өнер?

2. Бұл қарапайым аспаппен нелерді орындауға болады?

3. Домбыра тілі нені білдіреді?

4. Домбыра неше ішекті музыкалық аспабы ?

5. Домбырадан басқа қандай ұлттық аспаптарды білесіңдер?