Жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы



Pdf көрінісі
бет19/53
Дата23.12.2021
өлшемі2,39 Mb.
#128439
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   53
Байланысты:
umkd (6)

Паули

 

принципі

.

 

Көп



 

электронды

 

жұпадағы


 

электрондардың

 

жалпы


 

сипатын


 

анықтау


 

үшін


 

Паули


 

принципі


 

қолданылады

.  

Кез


 

келген


 

атомда


 

төрт


 

квант


 

сандарының

 

мəндері


 

бірдей


 

болатын


 

екі


 

электронның

 

болуы


 

мүмкін


 

емес


ола


 

ең

 



кем

 

дегенде



 

бір


 

квант


 

саны


 

бойынша


 

өзгеше


 

болады


.  

Егер


 

екі


 

электронның

 

үш

 



квант

 

саны



 n, l, m

e

 - 



бірдей

 

болса



төртінші


 

квант


 

сандары


 

өзгеше


 m

s

=+1/2, m



s

=-1/2 


болуы

 

керек



Соныменбас

орбиталь


магний


спин


 

квант


 

сандарының

 

Паули


 

принципін

 

біле


 

отырып


энергэтикалық

 

деңгейлермен



 

деңгейшелердегі

 

электрондар



 

санын


 

есептеуге

атомның


 

электрондық

 

формуласын



 

жазуға


 

болады


.  

Атомдардың

 

энергэтикалық



 

деңгейлері

 

мен


 

деңгейлеріндегі

 

электрондардың



 

максимал


 

саны


Элементтер

 

атомдарының



 

электрондық

 

құрылымдық



электрондық

 

графикалық



 

формулалары

Атомдардың



 

электрондық

 

конфигурациясын



 

жазу


 

мына


 

ретпен


 

жүреді


Əрбір


 

энергэтикалық

 

деңгейге


 

бас


 

квант


 

саны


 

сəйкес


 

келеді


бұл


 

период


 


 

Л

.

Н



Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым



алтыншы

 

 

11 



ЕҰУ

 

Ф



 703-08-16. 

Пəннің


 

оқу


-

əдістемелік

 

кешені


Алтыншы


 

басылым


 

 

номерімен



 

бірдей


Əрбір


 

деңгейге


 

сəйкес


 

келетін


 

орбитальдар

  s,  p,  d,  f 

əріптерімен

 

белгіленеді



Əрбір


 

орбитальдағы

 

электрон


 

саны


 

оның


 

дəреже


 

көрсеткіші

 

түрінде


 

жазылады


.  

Мысалы


оттегі


 

атомының


 

электрондық

 

формуласы



 

8



О

 1s


2

, 2s


2

, 2p


4

 

Электрондық



 

құрылымдық

 

формуласы



 

   



 

8

О



  

 

 



Бірнеше

 

орбитальдары



 

бар


 

бір


 

деңгейшеде

 

электрондар



 

орналасу


 

реті


 

Гунд

 

ережесіне

 

сай



 

жүргізіледі

.  

Деңгейшеде



 

электрондар

 

спин


 

сандарының

 

қосындысы



 

максимал


 

болатында

 

й

 



орналасады

 

немесе



 

əрбір


 

элекрон


 

мүмкіндігінше

 

жеке


 

ұяшыққа


 

орналасуға

 

тырысады


.  

 

   



 

7



 

 

 



 

9



 

  n=1 


 

n=2 


 

l=1 


  l=0 

 

l=0 



 

m

e



=-1(m

s

+) 



  m

e

=0   



m

e

=0   



m

e

=0 (m



s

+) 


  m

s

=



±

   


m

e

=



±

   


m

e

=+1(m



s

+) 


 

 

å



ms

=1,5  


7

 



1s

2

 2s



2

 2p


3

 

 



9

F 1s


2

 2s


2

 2p


5

å

ms



=0,5 

 

 



 

 

Келтірілген



 

формулардан

 

азоттың


 

үш

 



жұптаспаған

 

электроны



 

å

:m



s

=1,5 


фтордың

 

бір



 

жұптаспаған

 

электроны



 

å

:m



s

=0,5 


бар

 

екені



 

шығады


Егер


 

азот


 

электрондарын

 

жұптастырып



 

орналастырған

 

болсақ


 

онда


 

å

:m



s

=0,5 


болған

 

болар



 

еді


.  

Электрондарды

 

орналастыру



 

кез


-

келген


 

элементте

  n 

ең

 



төменгі

 

мəнінен



 

басталып


 

s

®



p

®

d



®

бойынша



 

бірте


-

бірте


 

Клечковский

 

дəрежесіне

 

сай

 

жүреді

.  

Клечковский

 

бірінші


 

ережесі


Элемент


 

атомдарының

 

электрондары



 

оның


 

энергэтикалық

 

деңгейлері



 

мен


 

деңгейшелерінде

 

бос


 

жəне


 

қосымша


 

квант


 

сандарының

 

қосындысының



 

өсу


 

ретімен


 

орналасады

 (n+l).  

Клечковскийдің

 

екінші


 

ережесі


Егер


 

екі


 

деңгейше


 

үшін


  (n+l) 

тең


 

болса


онда


 

электрон


 

алдымен


 l 

мəні


 

үлкен


содан


 

соң


 l-

дің


 

мəні


 

кіші


 

деңгейге


 

орналасады

.  

  16 S 


  n=1 

 

n=1 



 

n=2 


 

n=3 


 

n=3    


n=3 

 

  l=0 



 

l=0 


 

l=1 


 

l=0 


 

l=1 


 

l=2 


 

  m


e

=0   


m

e

=0   



m

e

=-1   



m

e

=0   



m

e

=-1   



m

e

=-2   



   

 

 



 

 0 


 

 

 0 -1  



   

 

 



 

 +1 


 

 

 +1 



 0 

   


 

 

 



 

 

 



Негізгі

 

əдебиет

: 1-11.  

Қосымша

 

əдебиет

: 1-8

 

 


 

Л

.

Н



Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым



алтыншы

 

 

12 



ЕҰУ

 

Ф



 703-08-16. 

Пəннің


 

оқу


-

əдістемелік

 

кешені


Алтыншы


 

басылым


 

 

ДƏРІС



 





Тақырыбы



Д

.

И

.

Менделеевтің

 

элементтердің

 

периодтық

 

заңы

 

жəне

 

жүйесін

 

оқытудың

 

əдіснамалық

 

аспектілері

 

ДƏРІС


 

тезистері

Менделеев

 

элементтерді



 

жүйелеуге

 

негіз


 

етіп


элементтің

 

шешуші


 

қасиеті


 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   53




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет