Қосымша (тест, көру құжаттар, ситуациялы есеп, техникалы көру құралдары)

1.Жуйелы қызыл ноқта белгілеріне тән емес:

а) теріде тыртық өзгерістер

б) гепатолиеналды синдром

в) кардит

г) полиартрит, полисерозит

д) бетінде эритема «көбелек» түрінде

2.Жуйелы қызыл ноқта тері өзгерістеріне тән:

а) бетінде және мұрнында «көбелек»

б) құйрығында майда геморрагиялық бөртпелер

в) телеангиоэктазия

г) «қылышты соққы»

д) қызыл периорбиталды ісік

3. Жуйелы қызыл ноқтасына жүрек өзгерісі тән:

а) перикардит

б) миокардиодистрофия

в) ырғағының бұзылуы

г) кардит

д) полиартрит

4. Жуйелы қызыл ноқтасынің негізгі емі болып:

а) глюкокортикоидтер

б) антибиотиктер

в) физиоемі

г) вит.Д

5. Жуйелы қызыл ноқтасынің комплексті еміне жатпайтын:

а) диета, төсек тәртібі,ЕФК

б) галазолин

в) глюкокортикоидтер

г) стероидты емес дәрілер

д) тимус дәрілері

Ситуациялық есептер

№1. Есеп

Қыз 12 жас, дәрігерге эритемалы көбелек, буын ауруына, жалпы әлсіздікке шағымданды. Жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Аран айқын гиперияланған. Бетінде эритематозды көбелек, тізе буындары ауырсынуы байқалады. Қанда LЕ денелері оң.

Сұрақ: 1 Сіздің диагнозыңыз ?

2 Ем жоспары

№ 2. Есеп.

Бала 8 жаста. Шағымы дене қызуы көтерілуіне, әлсіздікке, науқассыздыққа, буын ауруына, азаңғы қырысу байқалады. Анасы айтуы бойынша 1 апта бұрын баласы ангинамен ауырған, ем қабылдамаған.

.

Тақырыбы :Аурухана жағдайында дәнекер тінінің диффузды аурулары бар науқас балаларды зертханалық және визуальды диагностика әдістері

Дәнекер тінінің диффузды аурулары - өршімелі ағымда жүретін, түрлі органдар және тамырлардың зақымдануымен жүретін жүйелі иммунопатологиялы дәнекер ткані ауруы. Бұл аурудың этиологиясында келесі факторлар бар: генетикалы, вирусты, инфекциялы агент, гиперинсталяция, стерсс. Көбіне қыздар ауырады, жиі мектепке дейінгі жаста.

Балалар арасындағы дәнекер тінінің диффузды ауруларын зерттеуді тәжірибе жүзінде жетілдіру; дәнекер тінінің диффузды ауруы жөнінде интерндердің жаңаша лабораториялы және құралды зерттеу жөнінде және науқастардың диагностикасы жөнінде дифференциалды диагностиканы жетілдіру; ДБСТ емі жөнінде жаңаша тәсілін тереңірек зерттеу; интерндерді жүйелі медициналы және есептеу – қортынды құжаттарды жүргізу оқыту. Медициналы этика және деонтология жағынан коммуникативті тәжірибені, білімді , жұмыстарды және тәжірибелі тәсілдерді жетілдіру.

• 
  Нәрестенің, әр түрлі жастағы балалардың мүшелері мен жүйелрінің анатомо-физиологиялық ерекшеліктерін, баланы зерттеу әдістерін және оның көрсеткіштерін бағалау, балалар ата-аналармен жүмыс істеу деонтологиясын үйретуді;
  
• 
  буын ауруларінің негізгі симптомдарі және синдромдарын..
  
• 
  ДТДА кезіндегі емдеу жоспарын
  
• 
  жасын ескере отырып дәрілерді тағайындауды
  
• 
  көрсеткіштері мен қарсы көрсетілімдерін
  
• 
  ауру балаларды диспансерлік бақылауды
  

• 
  Науқас жағдайын бағалау
  
• 
  Науқастың анамнезін, шағымын жинау
  
• 
  Науқасты қарау
  
• 
  Ауруды ерте сатысында анықтау
  
• 
  Медициналы көмек көрсету
  
• 
  Ем жоспарын құру
  
• 
  Лабораториялык сараптамалардыі тұжырымдау
  

1.ДТДА

3. Ревматологиялық ауруға әкелуші факторлар

4. Клиникасы көрінісі

5. Ағымының ерекшелігі.

6. Диагностика тәсілдері.

7. Емдеу жоспары.

8. Алдын-алу
Негізгі білім бойынша:

1.Балалардағы қанайналым және тірек қимыл жүйесінің анатомиялық физиологиялық ерекшеліктері .

2.Бета-гемолитикалық стрептококтың ағзаға әсер ету ерекшеліктері.

3. Қанның қалыпты көрсеткіштері.

• 
  Түнгі уақытта аяқтың ауыруы – жалпақтабан мен гиперурикемияда болады.
  
• 
  «Бойдың ауырсынуы» - гипоксия, бұлшықеттердің тартылуында болады.
  
• 
  Артралгия – жұқпалы және ревматикалық ауруларда.
  

• Аурудың анамнезі мен анализдерін жинау.

• Терілік және артриттік синдромдарды анықтап бағалау.

• Емге ригидті рецидивтеуші моносиндромды бағалау (Верльгоф синдромы , кіші хорея, синдром Рейно, аутоиммунды гемолитикалық анемиялар, дискоидты жегі).

• Полисерозиттерді анықтау.

V. Клиникалық қан анализі.

.• Зәр анализі.

Максимальды:

• Биохимиялық қан анализі.

• LЕ-клеткаға қан анализі, антинуклеарлы фактор, ДНК ға антидене

• Иммунофамма.

• ЦИК ке қан анализі.

• ЭКГ.ФКГ.

• ЭХОКГ

• Іш қуысы ағзаларының УДЗсы.

• Реберг сынамасы, рентгенограмма.

• Зақымданған тері, қантамыр, буынның синовиальды қабатының биопсиясы.

• Өкпе рентгенографиясы, спирография.

• Көз түбін қарау.

• Консультациялар: отоларингологтың, невропатологтың.
7. Сабақтың мазмұны:

• 
  Өзіндік жұмыс (лабороториялы зерттеу, нуқаспен жұмыс, практикалық дағдыларды үйреніп және бекіту, анамнез жинау, клиникалық қарау және диагностика кабинетімен жұмыс жасау т.б)
  
• 
  Оқытушымен жұмыс жасау (жеке дара және топпен СӨЖ нәтижелерін талқылау, клиникалық талқылау және т.б)
  
• 
  Қорытынды және бастапқы білім деңгейін бақылау (тест, ситуациялық есептер, тәжірибелік дағдылар т.б.).
  

1.ЖҚН белгілеріне тән емес:

а) теріде тыртық өзгерістер

б) гепатолиеналды синдром

в) кардит

г) полиартрит, полисерозит

д) бетінде эритема «көбелек» түрінде
2.ЖҚН тері өзгерістеріне тән:

а) бетінде және мұрнында «көбелек»

б) құйрығында майда геморрагиялық бөртпелер

в) телеангиоэктазия

г) «қылышты соққы»

д) қызыл периорбиталды ісік

3. ЖҚН-не жүрек өзгерісі тән:

а) перикардит

б) миокардиодистрофия

в) ырғағының бұзылуы

г) кардит

д) полиартрит

4.ЖҚН-ң негізгі емі болып:

а) глюкокортикоидтер

б) антибиотиктер

в) физиоемі

г) вит.Д

д) висмут дәрілері

5.ЖҚН-ң комплексті еміне жатпайтын:

а) диета, төсек тәртібі,ЕФК

б) галазолин

в) глюкокортикоидтер

г) стероидты емес дәрілер

д) тимус дәрілері

Қыз 12 жас, дәрігерге эритемалы көбелек, буын ауруына, жалпы әлсіздікке шағымданды. Жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Аран айқын гиперияланған. Бетінде эритематозды көбелек, тізе буындары ауырсынуы байқалады. Қанда LЕ денелері оң.

2 Ем жоспары

№ 2. Есеп.

Бала 8 жаста. Шағымы дене қызуы көтерілуіне, әлсіздікке, науқассыздыққа, буын ауруына, азаңғы қырысу байқалады. Анасы айтуы бойынша 1 апта бұрын баласы ангинамен ауырған, ем қабылдамаған.

Соңғы жылдары асқорыту жүйесінің патологиясы ішінде 70-80% гастрит, гастродуаниттер және ойық жара аурулары жиі кездесуде.

«қышқылтәуелді аурулар» деген түсінік пайда болғаннан бастап гастроэнтерологияда жаңа бөлім ашылды –Нр –ассоциативті аурулар Helicobacter pylori инфекциялары шақырылған. Бұл инфекциялық агент кілегей қабаттың эпителиоциттеріне әсер етеді. Осының әсерін кілегей қабатының атрофиясы пайда болады. Созылмалы дуаденит және 12-елі ішектің ойық жара ауруларының функциональды өзгерістері асқазан ішек жолдарының қосымша ауруларына алып келеді, жиі асқазанда. Тұқым қуалайтын бейімділік негізгі орында. Ата-аналары асқазан ішек жолдары ауруымен ауыратын балалардың созылмалы гастродуаденит 7,5 есе жиі кездеседі (Баранов).

4. Сабақтың мақсаты:

Дәрігер-интерн білуге тиіс:

• 
  Қалыпты және патологиялық жағдайдағы балалардағы асқорыту жүйесі органдарының анатомиясы мен патологиясы;
  
• 
  Балалардағы асқорыту жолдарында жиі кездесетін гастродуодениттер және ойық жара аурулардың этиологиясы, патогенезі, негізгі симптомдары мен синдромдары, асқынулары;
  
• 
  Асқазан-ішек жолдарының кілегейлі қабығы мен бауыр биопсиясын, полимераза байланыстыру реакциясын, иммуноферментті анализдерді, рентгенологиялық зерттеу мен компьютерлік томография, эндоскопиялық зерттеу әдістерін жүргізуге көрсеткіш;
  
• 
  Гастроэнтерогологияда қолданылатын дәрілік заттардың көрсеткіштері, қарсы көрсеткіштері мен жанама әсері;
  
• 
  Асқорыту жүйесі бойынша аурулары бар науқас балаларды диагностикалау мен емдеу хаттамасын білуге тиіс;
  

• 
  Асқазанды жууды;
  
• 
  Дуоденальды зондтауды;
  
• 
  Асқазанды зондтауды;
  
• 
  Тұйық зондтауды (тюбаж);
  
• 
  Өңеш-асқазанның рН-метриясы және ФГДС көрсеткішін бағалауды;
  
• 
  Іш қуысы органдарын УДЗ нәтижесін бағалауды;
  
• 
  Бауыр биопсиясы және асқазан-ішек жолдарының кілегей
  

1. Қалыпты және патологиялық жағдайдағы балалардағы асқорыту жүйесі органдарының анатомиясы мен патологиясы;

2.Балалардағы асқорыту жолдарында жиі кездесетін гастродуодениттер және ойық жара аурулардың этиологиясы, патогенезі, негізгі симптомдары мен синдромдары, асқынулары;

3.Асқорыту жүйесі бойынша аурулары бар науқас балаларды диагностикалау мен емдеу хаттамасын

1. 
   Балалардағы асқазан-ішек жолдарының ауруларынің балалардагы ерекшеліктері
   
2. 
   Балаларда гастродуоденитті ойык жара ауруларын обьективты интрументальді тексеру.
   

ОЖА бұл полиэтиологиялық ауру болып табылады. ОЖА туғызатын факорлардың ішінде тұқымқуалаушылық 30-40% құрайды. Бірінші кезекте асқазан сөлінің генетикалық агрессивті жоғарлауы келесі көсеткіштермен көрін

1.Тұз қышқылы сөлінің максималды жоғарлау деңгейі.

2.Зәрде және қан сары суында пепсиноген құрамының жоғарлауы . Бұл фактор аутосомды –доминантты жолмен беріліп, науқастардың дуоденальді жарасының 50% кездеседі.

3.Жауап ретінде стимуляцияға гастриннің көп бөлінуі

4.Шырышты қабатының гликопротейтерін өндіруге қабілетті асқазан сөлімен антиген жүйесіндегі АВН қабілеттілігінің жоқ болуы. Бұл науқастар дуоденальді жара ауруымен 1,5 есе жиі ауырады.

5.Экзогендік – инфекциялық, яғни Hp қатысты, В гастрит –бактериальдық ( балаларда СГД-нің 85%);

6.Эндогенді ( аутоиммундық гастрит)- асқазан клеткаларына қарсыденелер түзілуі. Көбіне жасы үлкен адамдарда, балаларда сирек 1-3%;

Эндо –экзогенді: дәрі- дәрмектер мен айқынДГР-те кездеседі ( С гастрит- химиялық немесе реактивті) Жиілігі10-12%

Клиникалық көрінісі.

ОЖА көбінесе ауырсыну синдромымен көрінеді. Ритімдік ауырсыну тән: ауырсыну аш қарынға немесе тамақ ішкен соң 1,5-2 сағ соң , кейде түнгі уақытта мазалайды,бірақ бір ерекшелігі буфелік қызметпен байланыстыратын тамақ ішкен соң ауырсынудың қоюы немесе бәсеңдеуі. Спазмолитиктерді және антоцидтерді ішкен соң ауырсынудың жоғалуы. Ауырсыну әртүрлі интенсивтілікте кездеседі,әлсізден бастап күштіге дейін, ал шыдамсыз ауырсынулар асқынбаған ОЖА –ға тән емес. Көбінесе ауырсыну эпигастрии аймағында, әсіресе оң жақ жарты бөлігінде, кейде төс артына , жүрек аймағына, оң жақ бел аймағына беріледі. Диспепсиялық бұзылыста ОЖА рефлюксті эзофагитпен бірге жүргенде жиі қыжыл пайда болады. Кейде жеңілдік әкелетін кекіру және қышқыл қосылыспен кекіру болуы мүмкін. Қайталамалы құсу эпизодтары пилородуоденальді стеноз туралы ойландыруы керек. Жүрек айну ОЖА-а тән емес, тәбеті әдетте жақсы. Ішті пальпациялау кезінде эпигастрии аймағында ауырсыну, кейде пилоробульбарлы аймақта локальді ауырсынуды байқауымызға болады. Жаралы аурулардың ауыр ағымы жараның жазылу мерзіміне байланысты.

Диагнозы

ОЖА-ның диагнозы эндоскопия көмегімен асқазан не 12 елі ішекте жаралы мүкісті анықтауға негізделеді. Эндоскопия жаңа пайда болған жара ( 1 стадиясы). Шырышты қабаттың терең дефектісінде домалақ немесе овальді болып көрінеді. Айналасы қабынған ақ фибринді жабындымен жабылған. Асқазанның және 12 елі ішектің басқа жерлеріде белсенді қабыну белгілері анық.

Эпитализация (11 стадия) Шырышты қабаттардың гиперемиясы бәсеңдейді, жара маңындағы ісінулер жойылады. Жиекиері тығыздалып ортасына қарай жылжиды. Жарақат түбі бірте –бірте фибриндерден тазаланады. Жара қызыл-ақ тұзбен бұрыш араласқан түріне ұқсас.

Жазылу кезеңі . Жарақат орнында қызыл тыртық қалады, сызықтық немесе жұлдызша тәрізді, қабырғасы деформацияланбаған немесе онсыз.

Бірақ, төңірегіндегі белсенді қабыну үрдісі сақталады, оның қайтуы 2-3 айға созылып жара орнының түрі ағарады. Асқазанның секреторлық қабілеті әдетте базальдік және үстемеленген фракцияның жоғарлауымен, антральдік бөлімнің бейтараптану мүмкіндігінің азаюымен ерекшеленіп , аурулардың 70% өңештің қышқылдану белгісі білінеді

ЕМІ

ОЖА-ның өршуінің емін стационарда жүргізген жөн. Жатқызудың абсалюттік көрсеткішіне оның асқынулары жатады.

2.Фармакоем

Антацидтер алмагель, маалокс, гастал, гастрогель.

Селективті М-холинолитиктер гастроцепин, пифамин.

Гистаминблокаторлар- циметидин, ранитидин, фомтидин, роксатидин.

ҚАТАР ЕМІ

Диспансерлік бақылау өмір бойы жүргізіледі, алғашқы жылғы өршуден соң жылына 4рет, екі жылдан соң жылына екі рет.

• 
  Өз бетімен атқаратын жұмыс (аурулармен атқаратын жұмыс, тәжірибелік дағдыны меңгеру және бекіту, анамнез жинау, клиникалық тексеру және т.б.), диагностика кабинетіндегі жұмыс және т.б.
  
• 
  Оқытушымен бірге атқаратын жұмыс ( жеке немесе топпен; өз бетімен өткізген жұмыс қорытындысын талдау, аурулардың клиникалық талдауы және т.б.).
  
• 
  Негізгі және қорытынды білім деңгейін бақылау (тест, ситуациялық есептер, тәжірибелік дағдылар т.б.).
  

Тестілер

а) Ентігу

б)Жоғары температура

в )Эпигастрия аймағындағы гастрит

г)Тырысу

д)АҚ жоғарылануы

2. Гастрит дамуының негізгі себебі:

а) Тума ақау

б) Жарақат

в) ЖРВИ-дан соң

г) Қабыну үрдісі

д) Құрттар

а)Замингер-Эллисон синдромы

б)Энтерокиназа жеткіліксіздігі

в)Ішек лямблиозы

г)Асқазан-ішек жыланкөзі

д)өт шығару жолдарының атрезиясы

4.Балаларда аш қарынға асқазан сөлінің көлемі:

а)5-40

в)60-150

д)80-120
5. Базальды секрецияның қалыпты мөлшері

1. 
   5-40
   
2. 
   50-10
   
3. 
   60-150
   
4. 
   20-250
   
5. 
   200-250
   

6. А порцияда дуоденальді сұйықтықтың қалыпты түсі

1. 
   Ашық-сары
   
2. 
   Алтын-сары
   
3. 
   Қара-жасыл
   
4. 
   Қара
   
5. 
   Ашық –жасыл
   

7. А порциясындағы дуоденальды зондтаудағы сұйықтықтың салыстырмалы тығыздығы:

1. 
   1016-1632
   
2. 
   1040-1046
   
3. 
   1008-1010
   
4. 
   1036-1040
   
5. 
   1008-1012
   

8. В порциясындағы дуоденальды зондтаудағы сұйықтықтың салыстырмалы тығыздығы:

1. 
   1016-1632
   
2. 
   1040-1046
   
3. 
   1008-1010
   
4. 
   1036-1040
   
5. 
   1008-1012
   

9. С порциясындағы дуоденальды зондтаудағы сұйықтықтың салыстырмалы тығыздығы:

1. 
   1016-1632
   
2. 
   1040-1046
   
3. 
   1008-1010
   
4. 
   1036-1040
   
5. 
   1008-1012
   

1. 
   өт айдағыш препаратының қолданғанда ауырсынудың күшеюі
   
2. 
   тамақтану кезіндегі ауырсыну
   
3. 
   толқын тәрізді ауырсыну
   
4. 
   тамақтанудан кейінгі ауырсыну
   
5. 
   күш түсуден кейінгі ауырсыну
   

Сұрақ:

2. Зерттеу әдістері

Сұрақ:

2. Негізгі зерттеу әдістері?

Сұрақ:

2.Емдеу жоспары

Асқазан - ішек жолдары күрделі химиялық зертхана, бұл жерде тамақ майдаланып, әртүрлі сөлдермен араласып, асқорыту жолдары арқылы қорытылуына қажетті уақыт ішінде жылжи отырып, сол бөліктерде тұрақтайды. Қорытылмаған және пайдаланылмаған тамақты организм сыртқа шығарып отырады.

Ішкі органдардың ішіндегі ең жиі кездесетіні – асқорыту органдарының аурулары. Гастрологияның "жауапты аймағы" өңештің, асқазанның, ұйқы безінің, ішектердің, өт қапшығының және бауырдың аурулары.

Асқазан – ішек жолының қалыпты жұмысы – ағзаның барлық мүшелері мен тіндеріне құрылыс заттарды жеткізу, себебі ағза өмірінің соңына дейін құралып, қайта құрылып отырады және өмірге қажетті энергетикалық заттар шығарады.

Балалар гастроэнтерологына келгендердің көбі: ішінде ауырсынуға, дәреттің бұзылуына, тәбеттің төмендеуіне, диспепсиялық көріністер – құсу, лоқсу, жүрек айнуға шағымданады.

Болашақ дәрігерге балалардағы ас қорыту мүшелерінің патологиясының этиопатогенезін, клиникалық көріністерін, диагностикасын жақсы білу, дұрыс күтім, диетотерапия жүргізу, науқастардың емін, алдын алуын өз уақытысында жүргізу, осы патологиямен ауырған балалар санын күрт төмендетеді.