75
1. маскүнемдік;
2. мінездерінің сәйкессіздігі;
3. басқа адамға кӛз салу;
4. некеге жеңілтектікпен отыру;
5. ұзақуақыттық бӛлектенушілік (объективті себептерге байланысты);
6. қатыгездік;
7. бас бостандығынан 3 жыл және одан да кӛп жылға айырылуы;
8. физикалық және жан ауруларына шалдығу;
9. ата-аналардың және басқа туысқандардың араласуы;
10. әйелдің бала кӛтере алмауы;
11. Басқа да себептер.
Кӛрініп тұрғандай, бұл классификация алдыңғы екеуін толықтырады. Осыдан келіп, ғылыми
тұрғыдан ажырасу жағдайының жаңа аспектілері және ажырасу мотивтерінің кӛлемі кеңейе беретіндігін
байқауға болады [4]. Ажырасу жағдайы мотивтерінің әртүрлілігіне байланысты бұл мәселе бойынша
мотивтерді объктивті емес, субъективті түрде талқылау қажет етіледі. Ажырасушы жұптардың
ажырасуының субъективті мотивтері әрқашан әр түрлі болады. Мұндай мотивтер арқылы некені
бұзушылардың шынайы себептерін талдау қиынға түседі. Кей кездері шынайы мотивтер басқалармен
ауысуы мүмкін. Мысалы, күйеуі әйелінің отбасында лидер болуын қаламаса, сотта ол ажырасудың себебі
әйелінің нашар адам, ӛзінің үй шаруасын дұрыс атқармайтындығымен түсіндіруі мүмкін.Сол үшін
шынайы себепті анықтау ажырасу процесінің материалын зерттеу кезінде қиындық туғызады [5].
Ажырасу туралы шешім
- әйел мен ерінің ӛмірлеріндегі маңызды оқиға. Бұған ұзақ уақыттық
мотивация процесінің жүруі кіреді. Бұл - тұлғалық қажеттіліктер мен қызығушылықтар, кӛзқарастар,
құндылықтық бағдарлары жағынан қалыптасқан кӛзқарас бойынша жан-жақты қарастырылып
қабылданған шешім. Бұл - мінез-құлықтың ӛте күрделі формасы, оның шартты атауы ажырасу мінез-
құлқы. Ажырасу процесі мотивтерінің ар жағында біз есепке алмайтын басқа да себептер мен мотивтер
жатуы мүмкін. Мысалы, «мінездеріміз сәйкес келмейді» деген стереотипті ойлау. Егер жұбайлар бірнеше
жылдар бойы бірге тұрып, арман-тілектерін сәйкестендірген болса, «мінезіміз сәйкес келмеді» деген себеп
туындамауы қажет [6]. Осы мәселемен айналысатындардың зерттеулерінің нәтижесі кӛрсеткендей,
ажырасу жағдайы кезінде ең кӛп эмоционалды күйзеліске түсетін- бұл әйелдердер мен балалары дейді.
Америкалық зерттеулерге сүйенсек ерлі-зайыптылардың қатынасын бұзуға тәуекел фактор-кедейлік,
жұмыссыздық немесе жұмысқа қысым мен жүктеменің кӛптігі, қаржылық мәселелер болып табылады.
Қанағаттану деңгейі тӛмендеп, ажырасуға әкелуі мүмкін. Ажырасу кезінде ерлі-зайптылар арасындағы
мәселелер күрт кӛбейеді, себебі олар оны алдын ала ойламайды(Фигдор Г.,1995).
Жас отбасының ажырасуына объективті және субъективті себептер әсер ететіні анық, оның бастысы
қарым-қатынасқа түсу мен қақтығыс кезінде бір-бірімен түсіністікке келуге шешім қабылдамайтыны [7].
Қорыта келе, жас отбасылардың ажырасу мәселесі тек жастарға ғана қатысты емес, олардың материялдық
жағдайына, отбасы құрамына да байланысты деген тұжырымдама айтқымыз келеді.
Достарыңызбен бөлісу: