Сборник научных статей научно-практической конференции «Байтанаевские чтения-Х»



Pdf көрінісі
бет56/301
Дата22.10.2023
өлшемі8,82 Mb.
#187405
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   301
Байланысты:
baytanaev 2022 zhinak 1 tom gotov

айттыра келгенде 
(Гауһар тас, 207-б.). 
Оған жақсы жерге 
құда боп, келіншек әперемін, жұмыртқадай ақ отау 
тігіп беремін 
(Сүйекші, 234-б.) 
«Қайыркен көке, мен осында қалам, сізді тез жетсін деп жатыр, 
келіншектің 
бетін ашасыз
», − деді(Гауһар тас, 172-б.). 
Той өткен
соң оларға төрт қанатты бөлек үй тігіп, жеке 
шығарғанбыз(Гауһар тас, 178-б.). 

Келін айналайын азанмен тұрып, маған 
сәлем береді
, «ата, 
құманда жылы су бар» деп иіліп тұрады(Сүйекші, 228-б.) 
− 
Той-томалақ бар, құда-жекжаттардың киім-киіті
 бар дегендей, бәрі 
де ақша ғой (Дермене, 305-б.). 
Қарекеңдердің алып келген 
үш тоғызы
қыз ауылының адамдарын риза 
етіп тастады (Қара шаңырақ, 327-б.). 
Зеркүлдің Түркістаннан 
есік ашып келген
қызының қоржынының аузын 
сөгуге қатысты (Кемпірлер, 341-б.). 
Қазақ халқы өмірінің сан ғасырлық тарихы әдетте ана тілімен тығыз 
байланысты болып келеді. Мысалы, 
құда түсу рәсімдері, үйлену тойы, ас беру
тағы басқа толып жатқан ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып үлгілерінің атаулары 
тілде сақталмаса, рухани мәдениет үлгілерінің мазмұны да кемшін түсе бермек. 
Ұлттық әдет-ғұрып, салт-сананы айтқанда, олар туралы халықтың көрнекті де
көрікті ойлары тілге оралады. Сөздің мәні, сөздің сыры, ішкі-сыртқы 
мағыналары сол салтпен, дәстүрмен астарласып, біте қайнасып жатқандығын 
көреміз.
Әдебиеттер: 
1 Попова З.Д. Язык и национальная картина мира / З.Д. Попова, И.А. Стернин. – 
Воронеж, 2003 
2 Қайырбаева Қ.Т. Қазақ тіліндегі этномәдени атаулардың символдық мәні. фил. ғыл. 
канд. дисс. – Алматы, 2004.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   301




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет