35
ҚАЗАҚСТАН МЕКТЕПТЕРІНДЕГІ БАЛАЛАРҒА ҚАТЫСТЫ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚТЫ БАҒАЛАУ
3.2-кесте. Балалардың отбасылары
(сауалнама)
Іріктеме
N=4207
n
%
Ата-анасы
3259
77,5%
Тек анасы
589
14,0%
Тек әкесі
49
1,2%
Анасы және өгей әкесі
190
4,5%
Әкесі және өгей шешесі
34
0,8%
Ата-анасы жоқ, өзге
туыстарымен
86
2,0%
Балалардан отбасыларындағы тұрмыстық
зорлық-зомбылық туралы сұралды. 3.3-кестеде,
балалардың 18,2%-ы отбасындағы тұрмыстық
зорлық-зомбылықпен кезігетінін айтқан, оның
ішінде балалардың 9,3%-ы ата-аналары бір-
бірімен ұрсысып, төбелесетінін, ал 12,6%-ы ата-
аналарының тарапынан психологиялық немесе
физикалық зорлық-зомбылыққа ұшырайтынын
айтқан (яғни, ата-аналары оларды мысқылдап,
ұялтып не мазақ қылып отырады және/немесе жа-
залау мен тәртіпке шақыру үшін соққыға жығады).
3.3-кестеде өз отбасыларындағы тұрмыстық
зорлық-зомбылық жайлы айтқан 764 баланың тек
11,6%-ы ғана мұғалімнің олардың отбасындағы
мәселелер жайында білетінін айтқан.
3.3-кесте. Отбасындағы зорлық-зомбылық
(сауалнама)
Іріктеме
N=4207
n
%
О т б а с ы н д а ғ ы
зорлық-зомбылық
764
18,2%
Ата-аналар бір-бірімен
ұрсысып, төбелеседі
390
9,3%
Ата-ананың балаға жасай-
тын зорлық-зомбылығы
(мазақтау, кемсіту,
балағаттау, ұру)
528
12,6%
Отбасында зорлық-
зомбылықты ба-
стан өткізді
N=764
Мұғалім отбасындағы
қиындықтар туралы біледі
89
11,6%
Сауалнамалар сондай-ақ балалардың өз ата-
аналарына бауыр басу деңгейін өлшеу үшін
де әзірленді. Ата-анаға бауыр басу дегеніміз –
баланың қамқорлық, қауіпсіздік және қорғалғаны
туралы сезімін қалыптастыратын, бала мен ата-
ана арасындағы (не қамқоршысы арасындағы)
қарым-қатынас (2). Аталған жағдайда, ол
балалардың ата-анасының өздерінің мақсаттары
мен қызығушылықтарына қолдау көрсететінін,
қиындықтары мен алаңдаушылығын түсінетінін,
олардың не ойлайтынын, сезінетінін,
айтқандарын еститінін, өздеріне көмектесу үшін
уақыт бөлетінін сезінуін білдіреді. Ата-анаға ба-
уыр басу тәртіп пен білім беру сияқты тәрбие
аспектілерін ерекшеленеді (3).
Ата-анаға бауыр басу деңгейінің межелігі жеті
сұрақтан құралды, оларға жауап бере отырып,
балалар 14 ұпай жинай алады (Қосымшаның
1-кестесін қараңыз). 14 ұпайлық межеліктен 0 мен
7 ұпай аралығында жинаған балалардың ата-ана-
сына бауыр басу деңгейі төмен, ал 8 бен 14 ұпай
аралығында жинаған балалардың ата-аналары-
на бауыр басу деңгейі жоғары деп бағаланды.
3.4-кестеде, іріктемедегі барлық баланың 8,1%-
ының ғана ата-анасына бауыр басу деңгейі төмен
болған, ал 91,6%-ының ата-анасына бауыр басу
деңгейі жоғары болып шыққан.
Достарыңызбен бөлісу: