Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Әрінов Қ. К., Мұсынов Қ. М., Апушев А.Қ

Алғы  дақылға  өте 

талғампаз,  майбұршақты  көңмен  тыңайтылған  танапқа  егілген  күздік 

дақылдардан  кейін,  бедеден,  жүгеріден  және  көпжылдық  шөптен  кейін 

орналастырылады.  Қант  қызылшасы,  картоп  және  жүгері  дақылдары  да 

оған жақсы алғы дақыл болып есептеледі. Ылғал жеткіліксіз аудандарда 

майбұршақтың өзі (ерте пісетін сорттары) күздік дақылдарға жақсы алғы 

дақыл. 

  Майбұршақ  органикалық  және  минералдық 

тыңайтқыштарды  өте  қажет  етеді.  Гектарына  20ц  өнім  түзгенде 

майбұршақ  топырақтан  142  кг  азот,  35  кг  фосфор,  35  кг  калий 

шығындайды. Қоректік заттарды гүлдену-тұқым салу кезінде көп қажет 

етеді.  Топырақтың  сапасына  байланысты  гектарына  15-25  т.  Көң,  60-80 

кг-нан азот пен калий және фосфорит ұны, немесе суперфосфат түрінде 

80-120 кг фосфор енгізіледі. Қышқыл топырақтарға 2-3 тен 8-10 тоннаға 

дейін әк қолданады. 

Көңді  толық,  фосформен  калийдің  қажетті  мөлшерінің  жартысын 

көктемгі қопсытуда (азот) – тұқым себу кезінде қатарға (түйіршіктелген 

суперфосфат) және үстеп қоректендіруде пайдаланады. 

Калий тыңайтқышын ол жетіспейтін топырақтарға ғана қолданады. 

түйнектік  бактериалардың  ауа  азотын  байлау  қабілетін  күшейтеді, 

фотосинтездің  екпінді  жүруіне  жағдай  жасайды.  Ол  үшін  40-50  г 

молибденнен  1,0-1,5  л  ыстық  суда  ерітінді  дайындалады  да  тұқымды 

себер алдында нитрагинмен өңдегенде молибден ерітіндісін қоса береді.