Республикасы Білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 1,59 Mb. Pdf көрінісі
|
Ташкенбаева Жалпы психология
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекция маќсаты
| Баќылау с±раќтары:
1Қайта жаңғырту мен танудың бір – бірінен айырмашылығы неде. Елес дегеніміз не. Ұмыту неден болады және оның қандай түрлері бар. Ес саласындағы қандай дара айырмашылықтар бар. Бала есі қандай жолмен дамиды. Төменгі сынып оқушыларының ес ерекшеліктері қандай болады. Есті тәрбиелеу үшін мұғалім қандай жұмыстар жүргізеді. 27- лекция Таќырыбы: Ойлау - таным процесінің жоғарғы сатысы. Жоспары: 1. Ойлау туралы жалпы түсінік. 2. Ойлаудың физиологиялық негіздері. 3. Ойлау жөніндегі теориялар. Лекция маќсаты: Студенттерді ойлау туралы ұғыммен, ойлаудың физиологиялық негіздерімен, ойлау жөніндегі теориялармен, ойлау тәсілдерімен, формаларымен, түрлерімен, ойлау саласындағы дара айырмашылықтармен және ойлау мәдениетімен таныстыру. Лекция мєтіні 1. Ойлау — деп, сыртқы дуние заттары мен қубылыстарының байланыс - қатынастарының миымызда жалпылай және жанама турде сөз арқылы бейнелейді. Сыртқы дуниені толық тану ушін туйсікпен қабылдау сезім жеткіліксіз. Біз тікелей біле алмайтын заттар мен қубылыстарды тек ойлау арқылы біле аламыз. Сондықтан туйсік қабылдау, сезім, ойлаумен тыгыз байланыста болады. Туйсік пен қабылдау дуние танудың 1 - ші баспалдагы болгандықтан, олардан тыс ешбір ойлау болмайды. Ойлау сезім мушелері арқылы алынеан мәліметтерді өңдейді, осы сезімдік маелуматтардыц негізінде белгілі болады. Ойлау процесініц қамтитын көлемі өте кең. Ойлау - курделі, психикалық процесс Ойлау - сөйлеу сияқты, тек еңбек әрекетінің негізінде пайда болған. Адамның ойы ылғида сәз арқылы беріледі. Ойлау мен сәйлеу бір екен деп тагыда ойлауга болмайды. Ой - сыртқы дуниені бейнелеудің ең жоғарғы формасы, Сөз - ойды басқа адамдарга жеткізетін құрал. Ойдың сөз арқылы бейнелеуінің арқасында адам өзінен бұрынғы ұрпақтар жинаған тәжірибе мен білімді сақтап қала алды. Ойды өмірді онан әрі жақсарту мақсаттарына пайдаланады . 2. Ойлаудың физиологиялык, негіздері И.П.Павловтың 1 және 2 сигнал жуйесі жөніндегі іліміне байланысты тусіндірілді. Ойлау - ми қабығының күрделі формадағы анализдік, синтездік қызметінің нәтижесі мунда 2 - ші сигнал жуйесінің уақытша жүйке байланыстары жетекші роль атқарады. Ой тәсілдері: 1. Талдау (анализ) 86 86 2. Tonmay (синтез) 3. Абстракция 4. Нақтылау 5. Жалпылау 6. Жүйелеу 7. Салыстыру 1. Анализ деп — бүтінді бөлшекке бөлуді айтамыз. Мыс: өсімдіктермен таныстырганда оларды бөлшектерге бөлінеді . 2. Синтез деп — заттардың жеке - жеке элементтерін немесе бөліктерін бір бүтін етіп біріктіру әдісін айтамыз. 3. Салыстыру деп — бұл заттармен олардың жеке бөліктерінің арасындағы ұқсастық пен айырмашылықты табуды айтамыз. 4. Абстракция деп — ойлау процесінде көбінесе заттардың өзіне көңіл аудармай, қандай да бір белгісін бөліп алып қарастыруды айтамыз. Мыс: квадрат, трапедция, параллелограмма т.б сөздерді "төрт бурыш" десек, ал бор, қант, қар т.б ақшыл, бул да абстракциялық уғымға жатады. 5. Абстракцияга қарама - қарсы әдісті (процесті) нақтылау дейді. Заттың нақты белгісін көрсетсек бұл нақтылау болады. 6. Жалпылау (арқылы) дегеніміз — бір текті заттардың ортақ қасиеттерін ойша біріктіру. 7. Жалпылау арқылы заттар мен қубылыстарды белгілі - бір принцип бойынша орналастыруды "жүйелеу" - дейді. Жүйелеудің жоғары түрі классификация. Ойлау формалары: 3 - ке бөлінеді. 1. Үғым. 2. Пікір. 3. Ой қорытындылары. 1. Үғым дегеніміз — заттар мен құбылыстар туралы ой. Дара және жалпы болып бөлінеді. 2. Пікір — ол бір зат туралы мақұлдау немесе оны бекерге шыгару. 3. Ой қорытындылары дегеніміз — бірнеше пікірлерден жаңа бір пікір шыгару тәсілі. Бұлардың з турі бар: 1. дедукция 2. индукция 3. аналогия 1. Дедукция — Ойлау жуйесі жалпыдан жекеге қарай жүретін ой кррытындысы, 2. Индукция — Ойлау жуйесі жекеден жалпыға қарай жүретін ой қорытындысы . 3. Аналогия - уқсастық бойынша ой қорытындысын жасау. Қолданылатын әдебиеттер тізімі жүктеу/скачать 1,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|