Өтілген күні: Сыныбы: Оқушының аты –жөні:
Бөлім: Музыка,өнер және әдебиет
Критерий: О6 Оқылым стратегияларының түрлері Ж12 Пунктуациялық нормалар
Сабақтың мақсаты ОМ1 Оқылым стратегияларының түрлерін анықтау: жан жақты талдап оқу (рөлі) арқылы зерттеу, комментарий жасау, іріктеу
ОМ2 Сөйлем мүшелері, жай сөйлем және құрмалас сөйлем түрлерін ажырата алады, тыныс белгілерін дұрыс қолдана отырып жазады
Оқылым тапсырмасы. Мәтін.
Музыка – құдіретті күш. Біз оны айтпай-ақ тыңдау арқылы түсінеміз. Ғалымдардың зерттеуінше ол адамдардың көңіл-күйіне, физикалық қалпына (қан айналымы), мінезіне әсер етеді дейді. Мұнымен келіспеуге болмайды. Классикалық музыканы тыңдау талғам үшін ғана емес, жалпы адам үшін өте пайдалы дейді. Әсіресе жүкті әйелдерге нәресте үшін осындай сазды әуендерді көп тыңдау керек екен. Классикалық музыкаға мен ұлттық әуендерді қосушы едім. Ол да біз үшін классика. Ата-бабаларымыз сан ғасырлар бойы тыңдаған. Сөздері де мағыналы.
Музыканы өзіммен байланыстырсам. Мен орыс не ағылшын тілдеріндегі музыканы тыңдасам оны толық қабылдай алмайды екенмін. Кейбір ырғақтарды ұнатқаныммен, біртүрлі жатсынып тұрамын.Біразы тіпті құлаққа түрпідей тиеді. Ал қазақша әндерді тыңдаған кезімде сөзбен жеткізе алмас сезімдерге бөленіп, толық ыстық ықыласпен қабылдаймын. Маған «Музарт», Қайрат Тунтеков, Қайрат Нұртас, Ғаділбек Жанай, Жігіттер квартеті, Жұбаныш Жексенұлы, гитарамен ән айтатын Нұрмышева және т.б. орындаушылардың әндерін тыңдаған ұнайды. Ол әндердің сапалылығынан ғана емес.Бір жағынан әрбір ән менің өмірімдегі белгілі бір кезеңдермен байланыстыруға болады.
Тапсырма:
1.Мәтінге тақырып қой.Оны өзің 2-3 сөйлеммен дәлелдеп түсіндіріп өтіңіз.______________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________2. "Классикалық музыканы тыңдау талғам үшін ғана емес, жалпы адам үшін өте пайдалы",- дейді автор.Осы айтылған ой қаншалықты шындықпен жанасады? Ойыңды зерделей отырып жазып көр.___________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________
3.Автор қозғаған ойға нақты комментарий жазыңыз.Айтар ойыңыз құрмалас сөйлеммен жазылуына мән беріңіз.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4.Мәтінде қанша жай және құрмалас сөйлемдер кездеседі?Берліп отырған сөйлемді құрылысына,жасалуына қарай ажыратып көр.Бастауышы мен баяндауышын тауып астын сызыңыз.
Ал қазақша әндерді тыңдаған кезімде сөзбен жеткізе алмас сезімдерге бөленіп, толық ыстық ықыласпен қабылдаймын.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Оқылымның мәтіндері
«Әлемдегі мәдениет пен өнердің қаласы қайсы?» дегенде әркімнің әрқалай жауап беретіні белгілі. Еуропаның халқы әрбір ірі қаланы мәдени орталыққа балайды. Соңғы зерттеулер бойынша 2012 жылы кинотеатрлар мен көпшілікке арналған кітапханалар санынан Париж, мұражайлардан Лондон, кітап дүкендерінен Токио, ал театрлар саны жағынан Нью-Йорк алдыңғы қатарда тұр екен. Бұл мәліметтерді оқығанымызда Қазақстанда қанша кинотеатр, театр, кітап дүкендері мен мұражайлар бар деген ой келді. Қателеспесек, Алматыда көпшілікке арналған 21 кинотеатр, 4 ірі театр, бір опера және балет театры бар екен. Жалпы алғанда, елімізде 66 кинотеатр, 52 театр, 72 мұражай (17-сі мемориалды, 6-уы арнайы), саусақпен санарлық опера және балет театрлары (Алматы, Астана, Шымкент) бар. Кітап дүкендері туралы айтпасақ та, жақсы білесіздер. Мәдени кеңістік халықты парасаттылыққа, ұстамдылыққа, кемеңгерлікке тәрбиелейтіні мәлім. Сондай-ақ, шетелде мәдени орындар тек мәдени саланы дамыту үшін емес, экономика мен сауда-саттықты арттыру үшін де қажет. Яғни руханият, мәдени даму экономиканың көлеңкесінде қалмай, керісінше, оның ілгері жылжуына жағдай жасауда. Ішіңізден, осы сендер-ақ қазақты біреумен салыстырып, «Анау олай, мынау былай», – дегендеріңді қашан қоясыңдар десе де әркімнің өз еркі. Бірақ бұл ретте салыстырмау тағы мүмкін емес...
Қазақ музыкасы американдық музыканы еске түсіреді...
– Сіз бірнеше жыл бойы Америкада тұрдыңыз. Халқын жақсы танып-білдіңіз. Олардың мәдени, рухани дүниеге жақындықтары қалай? Театр, опера, балет қойылымдарына жиі барып тұра ма? Мұндай мәдени орындарда олар өзін қалай ұстайды? Көрермендік мәдениеті қандай?
– Америкада кез келген әлеуметтік топтың, мейлі ол жас болсын, кәрі болсын, ұлтына, дініне, діліне қарамастан өзіндік мәдени және рухани қызығушылықтары бар. Америка полиұлтты ел болғандықтан өнерге деген талғамы да әр түрлі болып келеді. Яғни алуан-алуан ағымдар мен мәдени ерекшеліктерге орай бейімделген. Мысалы, менің ең сүйікті композиторым Джордж Гершвиннің шығармашылығы – ғажайып қара нәсілдік джаз, пуэрто-рикандық лирика мен дәстүрлі еврей музыкасының қосындысы. Гершвин нағыз американдық музыканы жазып, Америкаға кеңінен танылды. Ал американдық музыка өз кезегінде көп қырлы квинтэссенция болып табылады.
Мысалы, Леонард Бернстайнның шығармашылығын алайық. Ол американдық бола тұра, адамзат баласына XIX ғасырдың австриялық композиторы Гюстав Малердің өнерін паш етті. Халық арасында баяғыда-ақ ұмытылған Малердің есімін қайта тірілтті.
Негізі, музыканы бірден қабылдау оңай емес. Әсіресе, симфониялық және опералық музыканы түсіну қиын. Америкада да солай. Сондықтан жастар арасында көбінесе рок, поп және реп стиліндегі музыка аса танымал болса, орта буын өкілдері джазды сүйіп тыңдайды. Ал классиканы, әдеттегідей білімді, ауқатты адамдар тыңдауға әуес. Алмаз ШАРМАН,
медицина ғылымдарының
докторы, профессор
Сауалнама
Оқушының аты-жөні:
1.Мен музыканы не үшін тыңдаймын?
|
|
2. Музыка тыңдауға қанша уақыт жұмсайсың?
|
3.Музыка маған қалай әсер етеді?
|
4. Менің достарым қандай музыканы, қашан және не үшін тыңдайды?
|
5.Қазіргі жастар қандай әуендерді тыңдағанды ұнатады?
|
Менің отбасымның музыкалық талғамы қалай ерекшеленеді?
|
7.Музыкада жаһанданудың әсері бар ма?
|
Өтілген күні:
Сыныбы:
Оқушының аты –жөні:
Бөлім: Музыка,өнер және әдебиет
Критерий: О6 Оқылым стратегияларының түрлері Ж12 Пунктуациялық нормалар
Сабақтың мақсаты ОМ1 Оқылым стратегияларының түрлерін анықтау: жан жақты талдап оқу (рөлі) арқылы зерттеу, комментарий жасау, іріктеу
ОМ2 Сөйлем мүшелері, жай сөйлем және құрмалас сөйлем түрлерін ажырата алады, тыныс белгілерін дұрыс қолдана отырып жазады
Оқыту мақсаты
|
Критерийлер
|
Дескрипторлар
|
Жетті
|
Талпынады
|
Қорытынды
|
жетті
|
талпынды
|
ОМ1
|
О6
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ОМ2
|
Ж12
|
|
|
|
|
|
Оқылым тапсырмасы. Мәтін.
Музыка – құдіретті күш. Біз оны айтпай-ақ тыңдау арқылы түсінеміз. Ғалымдардың зерттеуінше ол адамдардың көңіл-күйіне, физикалық қалпына (қан айналымы), мінезіне әсер етеді дейді. Мұнымен келіспеуге болмайды. Классикалық музыканы тыңдау талғам үшін ғана емес, жалпы адам үшін өте пайдалы дейді. Әсіресе жүкті әйелдерге нәресте үшін осындай сазды әуендерді көп тыңдау керек екен. Классикалық музыкаға мен ұлттық әуендерді қосушы едім. Ол да біз үшін классика. Ата-бабаларымыз сан ғасырлар бойы тыңдаған. Сөздері де мағыналы.
Музыканы өзіммен байланыстырсам. Мен орыс не ағылшын тілдеріндегі музыканы тыңдасам оны толық қабылдай алмайды екенмін. Кейбір ырғақтарды ұнатқаныммен, біртүрлі жатсынып тұрамын.Біразы тіпті құлаққа түрпідей тиеді. Ал қазақша әндерді тыңдаған кезімде сөзбен жеткізе алмас сезімдерге бөленіп, толық ыстық ықыласпен қабылдаймын. Маған «Музарт», Қайрат Тунтеков, Қайрат Нұртас, Ғаділбек Жанай, Жігіттер квартеті, Жұбаныш Жексенұлы, гитарамен ән айтатын Нұрмышева және т.б. орындаушылардың әндерін тыңдаған ұнайды. Ол әндердің сапалылығынан ғана емес.Бір жағынан әрбір ән менің өмірімдегі белгілі бір кезеңдермен байланыстыруға болады. Арман.
Тапсырма:
1.Мәтінге тақырып қой.Оны өзің 2-3 сөйлеммен дәлелдеп түсіндіріп өтіңіз.______________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________2. "Классикалық музыканы тыңдау талғам үшін ғана емес, жалпы адам үшін өте пайдалы",- дейді автор.Осы айтылған ой қаншалықты шындықпен жанасады? Ойыңды зерделей отырып жазып көр.___________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________
3.Автор қозғаған ойға нақты комментарий жазыңыз.Айтар ойыңыз құрмалас сөйлеммен жазылуына мән беріңіз.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4.Мәтінде қанша жай және құрмалас сөйлемдер кездеседі?Беріліп отырған сөйлемді құрылысына,жасалуына қарай ажыратып көр.Бастауышы мен баяндауышын тауып астын сызыңыз.
Ал қазақша әндерді тыңдаған кезімде сөзбен жеткізе алмас сезімдерге бөленіп, толық ыстық ықыласпен қабылдаймын.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |