Syllabus пәннің атауы Психологияны оқыту әдістемесі 6B01101 «Педагогика және психология»
Тақырып: Отандық білім беру жүйесіндегі дамытып оқыту. Сағат саны: 1 Мақсаты
жүктеу/скачать 0,78 Mb.
|
Психологияны окыту адистемеси (1)
СРС-ОЗ-2курс-2014-каз, Сборник стартовых диктантов (1), Дәріс 11, Жексенов Нурберген 6 апта, ФИЗИКА кантекст
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәрістің мазмұны
| Тақырып: Отандық білім беру жүйесіндегі дамытып оқыту.
Сағат саны: 1 Мақсаты: Дамыта оқыту тұжырымдамаларымен, оқыту жүйесіндегі әдістемелік ерекшеліктерімен таныстыру. Дәрістің мазмұны Дамыта отырып, оқыту жүйесіндегі оқыту нәтижелерінің негізгі сипаттамалары. Психологияны оқыту әдістемесі үшін дамыта оқыту тұжырымдамасының маңызы. ЖОО-дағы оқыту күрделі себебі психологиялық зерттеулердің жүйесін қажет етеді. Дамыта оқыту теориясы-бұл оқыту теориясы оған басқа альтернатива жоқ (дамытпайтын оқытудың болуы мүмкін емес). Post Factut «оқыту теориясы» түсінігі отандық психологияда осы күнге дейін дамыта оқыту теориясы түсінігімен алмастырылып келді. Ж.Пиаже бойынша психика бірізділікапен дамиды ол баланың биологиялық дамуына байланысты сондықтан интелектуалды мүмкіндіктері де психика дамуыны сәйкес келеді дейді. Бұл позицияны Л.С.Выготскийдің «артында жүреді» деген тұжырымымен сәйкестендіруге болмайды. Ж.Пиаженің көзқарасын оқыту мен дамуды бір-біріне тәуелсіз қарастырған кездегі «паралельдік» нәтиже деуге болады. Ж.Пиаженің көзқарасынша оқу жетістігі жасқа сай даму деңгейі болмаса іске аспайды. Ал оны сынаушылар, соның ішінде П.Я. Гальпериннің интеллектуалды тапсырмаларды баланың шеше алмауын Ж.Пиаже сол жасқа сай даму деңгейінің жетіспеушілігімен түсіндіреді. Басқа көзқарас Э. Торндайк және оның ізін жалғастырушылар даму мен оқытудың сәйкестендіреді. Оқу да үйрену де психиканың дамуы яғни даму оқытумен теңестіріледі, ал дамыта оқыту теориясында, даму-ол тек жай білім дағдының артуы емес, сонымен қатар сол артуы «арқылы жүретін тұлғаның түгел өзгеру процесі болып табылады. Сонымен, тұлғаның дамуы бірден жүзеге аспайды, ол шынайы жолмен жүретін оқыту әсерінен болатын дамуды айтады. Ал жақсы оқыту дұрыс ұйымдастырылған оқыту және ол үлкен дамытушы әсер береді. Сондықтан ғылыми оқытудың психологиялық теория барысында ең басты әдістің міндеті болып есептеледі. Ресейдегі 1917-жылға дейінгі және одан кейінгі жылдардағы отандық психологияның дамуы жоғары зейін мен жайдары қатынасты қажетсінеді. Кеңестік кезең барлық оқулықтардағы отандық психологтардың есімдерімен байланысты. Революцияға дейінгі кезеңде И.М.Сеченов, И.П.Павлов сияқты физиологтардың, А.Ф.Лазурский сияқты психологтың, Психоневрологиялық институтының психология лабораториясын басқарған В.М.Бехтеревтің көзқарастары толықтай зерттелінді. Ал, қазіргі уақытта жоғары оқу орындарының психологиялық факультеттерінің дәрістік курстары бойынша оқу бағдарламасына кіргізіліп отыр. Осы тақырыпта көптеген мақалалар басылып жатыр. Осы ғылым бойынша сабақ беретін оқытушылар екі теорилық тәртіптің бір ізді жүргізуі керек – жалпы психология және психология тарихы. Кейде тарих ерте беріледі, кейде керісінше, ал кейде қатар беріледі. Егер дәрісте психология тарихы бойынша талқыланған көзқарас қате болып шығып, студенттер оны солай қабылдап алса, онда содан соң ғылымның тарихи даму үрдісін түсінуде шынайы қиыншылықтар пайда болады. Олар қазіргі психологияның категориялы апппаратын игермеу, бүгінгі күнде ашылған психологиялық және тағы басқа механизмдердің функциялану заңдарын білмеу, ғылымның орны туралы тарихи ақпататтарды сыни қабылдау мүмкіндіктерінен айрылу психологияның өрлеуіне теріс әсерін тигізеді. Көне кезде маңызды орында тұрған теория, қазіргі уақытқа келгенде роль оймай қалған жағдай студенттерге түсініксіз болады. Мысалы: олар Декарт пен Сеченовтің рефлекс түсінігінің принциптік ерекшеліктерін байқамайды: ХVІІ-ғасырдағы Р.Декарттың «рефлекторлық доға» теорисымен салыстырғанда, И.М.Сеченовтың рефлекторлықтеориясынң қандай жаңалығы бар екенін білмеулері мүмкін. Егер тарих жалпы психологиядан кейіннемесе қатарлас болса, онда бұл қиыншылық түсіріледі. Басқа бір қиыншылық көне заманда ұмытылып қалған психологиялық ұсыныстарды еске сақтамаудан болады.Дұрыс тарихтың ролін түсінбеу және бағаламау, қазіргіге бағдарлануға және болашақты болжауға, ең бастысы, психологияның қоғамдық-тарихи даму үрдісінің заңдылығын обьективті, шығармашылық меңгеруге, студенттің іс-әрекеттік мотивациясының қалыптасуына, өз бетімен оқуға қызығушылығын арттыруға кедергі келтіреді. Студентке психология тарихы мен жалпы психологияның байланыстылығын, оның салаларын түсінуге көмектесетін әдістемелік құралдардың бірі түрі мәселелік оқу тапсырмаларын қолдануға болады. Студент психология тарихын оқи отырып, жалпы психология мен оның салаларының пайда болуы мен дамуын салыстырады. Бұл студентке тек қазіргі психологияның өткір көкейкестілігін тануғакөмектесіп қоймай, сонымен қоса көне психологияның қоғамдық обьективті идеяларын түсінуге, психиканы түсінудегі адамзаттың алға келе жатырғандығын ұғынуға көмектеседі. Жоғарыда айтылған психология тарихын оқуда және студенттердің меңгеруіне байланысты пайда болатын қиындықтарды көріп, мынадай қорытындыға келуге болады: студенттердің дәрісті тыңдауларынан бастап, өздік жұмыстарды орындаулары , оқу қызметін басқаруы оқытушы үшін арнайы әдістемелік тапсырманы ұсынады. Уақытындағы мәліметтердің жойылуы және оларды тікелей бақылаудың мүмкін емес күші танушы субьектіде «тек бір шансты» қалдырады – тарихты ойлаудың күшімен түсіну. Осыдан оқытушыға да «бір шығыс» қалады – сәйкесінше оқу тапсырмаларын өз бетімен орындауды ұсына отырып, студенттердің ойлау жұмыстарын басқару. Ал, өздік жұмыс пен семинар сабақтарын бағдарламалы оқыту әдісінің көмегімен басқарған жөн: студенттердің оқу материалдарының мазмұны мен логикасына, дәрістер мен берілген әдебиеттерде салынған мәселелік сұрақтар бөлімдерін құрастыру. Семинарда өздік жұмысқа берілген, осы сұрақтар бойынша пікірталас ұйымдастырылуы мүмкін. Өзін-өзі тексеру сұрақтары: Дамыта оқыту теориясын қолдаған ғалымдар? Ж.Пиаже концепциясында дамыта оқыту қалай сипатталған? № 5 дәріс жүктеу/скачать 0,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|