1. Фармакокинетика,анықтамасы. Енгізу жолдары. Дәрілік заттардың абсорбциясының негізгі механизмі. Абсорбцияға әсер ететін факторлар. Биотиімділік жайлы жалпы түсінік,анықтамасы. Дз таралуы түрлері
жүктеу/скачать 196,13 Kb.
|
фарма сессия
| 13. Ұйқыны шақыратын заттар.
Ұйықтататын дәрілер ұйықтауды жеңілдетеді, ұйықтаудың тереңдігі мен ұзақтығын арттырады, ұйқысыздықты (инсомниияны) емдеу үшін қолданылады. ЭТАМИНАЛ-НАТРИЙ (ПЕНТОБАРБИТАЛ) Внутрь, ректально, в мышцы, в вену Бессонница, наркоз, купирование судорог 5-6 1) барбитур қышқылының туындылары (фенобарбитал және т. б.)); 2) бензодиазепинді қатардағы препараттар (нитразепам және т. б.)); 3) пиридинді қатардағы препараттар (ивадал); 4) пиразолон қатарының препараттары (имован)); 5) этаноламин туындылары (донормил). Барбитур қышқылының туындылары ұйықтауды жеңілдетеді, ұйқы құрылымын күрт өзгертеді: тез ұйқының ұзақтығы мен фазасын азайтады. Оянғаннан кейін ұйқышылдық, сыну, қозғалыс координациясының бұзылуы байқалады. Ұзақ қолданғанда психикалық және физикалық тәуелділік дамуы мүмкін. Фенобарбитал (Phenobarbitalum) тыныштандыратын, ұйықтататын және айқын тырысуға қарсы әсер етеді. Қолданылуы: ұйқының бұзылуы, эпилепсия, хорея, жүйке жүйесінің жоғары қозуы. Жағымсыз әсерлері: бас ауруы, атаксия, ұзақ қолданғанда үйренуі. Қолдануға болмайтын жағдайлар: бауыр және бүйрек қызметі бұзылған аурулары. Этаминал-натрий (Aethaminalum-natrium). Қолданылуы: ұйқы бұзылуы. Қарсы көрсетілімдер: фенобарбиталдағы сияқты. Бензодиазепин қатарының препараттары. Нитразепам( Nitrazepamum). Ұйықтататын, тыныштандыратын, тырысуға қарсы, бұлшықет-босаңсытып және т. б. әсері бар. Қолданылуы: әртүрлі этиологиядағы ұйқының бұзылуы, невроздар, мазасыздық пен мазасыздық басым психопатиялар. Ұйықтататын дәрілер физиологиялық жақын ұйқы тудырады, оның басталуын тездетеді, тереңдік пен ұзақтығын қалыпқа келтіреді. Олар орталық жүйке жүйесін тежейтін препараттарға жатады, сипаты бойынша наркозға жақын, бірақ белсенді емес, оларды негізінен ішке енгізеді және әсері баяу дамиды. Аз мөлшерде ұйықтататын ұйықтайтын адамдар тыныштандырады, орташаларда ұйықтататын әсер береді, ал үлкендерде - наркоздық және тыныс алу орталығының салдануын тудыруы мүмкін. Ұйықтататын құрал науқастар үшін қауіпсіз болуы, есте сақтауды төмендетпеуі, тыныс алуды тоқтатпауы, үйренуді, физикалық және психикалық тәуелділікті тудырмауы тиіс. Фенобарбитал спазмолитиктермен және тамыр кеңейтетін заттармен біріктіріп гипертониялық ауру, вегетативті невроздар кезінде қолданылады, өйткені гипоталамус бөлімдері вегетативтік функцияларды реттейтін тежейді; эпилепсияға қарсы және тырысуға қарсы құрал ретінде кеңінен қолданылады. Золпидем (ивадал)имидазопиридинтуындысынажатады. АГ ұйықтаткыш жэне тыныштандыргыш әсерлер көрсетеді. Аз дәре: анксиолитикалык, бұлшык етгі босаңсьпу, тырысуға карсы жэне амнести; эсері байқалады. Бензодиазепин рецепторларының бірінші тип тармағыг (В2,-, немесе ^-тип тармагы) таңдамалы байланысады. Үйқы кезсңдері аз эсер етеді. Жылдам жэне толыгымен сіңеді. Биожеткіліктігі шамамен 70%. Қаі і максималды концентрациясы 0,5-2 сағ кейін анықталады. Қысқа уакыт әг етеді; *І/2~2,6 саг. Шамамен 92% кан сары суының белоктарыг байланысады. Бауырдабиотрансформацияғатүседі. Буйрек аркылы 2/3 ж ішек арқылы 1/3 болігі шыгады. Жанама эсерлерінен аллергиялык реакциялар, гипотензия, ко галлгоцинациялар, атаксия, диспепсиялык коріністер, күндізгі уақыттаі ■ ұйқышылдык байкалады. "Берілу" феномені аз дэрежеде жүреді. ¥з қолданганда бейімделу және дэріге тэуелділік дамиды (физикалық жә? психикалык), соидыктан препаратты кысқа мерзімде қабылдаған жөн ■: I аптадан аспауы керек). Барбитураттар бауыр мен бүйректің ауыр аурулары, Порфирия, миастения, ми тамырларының айқын атеросклерозы, миокардит, жүректің ауыр ишемиялық ауруы, тиреотоксикоз, феохромоцитоме, қуықасты безінің аденомасы, жабық бұрышты глаукома, алкоголизм, жеке көтере алмаушылық кезінде қолдануға болмайды. Ауырсыну ұйқысыздығы кезінде олар ауырсынуды күшейтеді. Бензодиазепин туындылары нашақорлық, тыныс алу жеткіліксіздігі, миастения кезінде қарсы. Оларды холестатикалық гепатит, бүйрек жеткіліксіздігі, бас миының органикалық зақымдануы, өкпенің обструктивті аурулары, депрессия, дәрілік тәуелділікке бейімділік кезінде сақтықпен тағайындайды. Бензодиазепин туындылары ұйықтауды жеңілдетеді, түнде ояну санын және түсіндегі қозғалыс белсенділігін төмендетеді, ұйқысын ұзартады. Әсерінің орташа ұзақтығы (ТЕМАЗЕПАМ) және ұзақ әсер ететін (НИТРАЗЕПАМ, ФЛУНИТРАЗЕПАМ) бензодиазепиндерден туындаған ұйқы құрылымында ІІ фазасы баяу ұйқының басым, бірақ ІІІ — IV сатысы және жылдам ұйқы барбитураттарды тағайындағанға қарағанда аз қысқарады. үш генерациядағы ұйықтататын дәрілердің Фармакодинамикасы препараттардың дозасын арттырғанда әсерлердің пайда болу кезектілігімен ерекшеленеді. Шағын дозалардағы барбитураттар ұйықтататын, бөртпеге қарсы, амнестикалық, құрысуға қарсы және Орталық миорелаксидейтін әсерлерді бір мезгілде тудырады. Олар шақыратын ұйқы есірткіге жақын "мәжбүрлі" ретінде сипатталады. Бензодиазепиндер алдымен бөртпеге қарсы және седативті әсер етеді, дозаны жоғарылатқанда ұйықтататын, тырысқаққа қарсы және Орталық миорелаксируеее әсері қосылады. Циклопирролон мен имиджопиридиннің туындылары шағын дозада седативті және ұйықтататын әсерді, дозаның ұлғаюына қарай — бөренеге қарсы және тырысуға қарсы әсерлерді көрсетеді. жүктеу/скачать 196,13 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|