Пайдалынылатын әдебиеттер:
1. Майтанов Б. Монолог құрылымы. –Алматы, 2006.
2.Ман П. Слепотп и прозрение. –СПб., 2002.
3.Нұрғалиев Р. Сырлы сөз. – Алматы, 2000.
4.Нұрғали Р. Толғауы тоқсан қызыл тіл. –Алматы, 2009.
5.Постмодернизм. Энциклопедия. Минск, 2001.
4- лекция Көркем мәтін және оқырман назары
Қарастырылатын мәселелер:
1.Кітаптың сыртқы пішінінің мазмұны;
2.Оқырман назарын аударатын мәселелер;
3.Авторлық реплика және адресат;
Кітапты көркем әдебиеттің өнімі ретінде басып шығару ісі де шығармашылық еңбекпен тығыз байланысты, тіпті бір түрі деуге негіз бар Мұқабаның іші-тысын тақырыпқа сай безендірумен маманданған суретші айналысады.
Оның сыртқы түсін, салынатын суреттерді шығарма мазмұнымен байланыстыру да шығармашылық ізденісті талап етеді.
Туындының атауын қоюдың оны жазудан да қиын екенін айтқан көп қаламгерлер бар. Айтты-айтпады, автор мен редактор да кітап мұқабасындағы атаудың, оның сыртқы көрінісінің оқырман назарын аударуына, оған мәтін туралы көркемдік-эстетикалық ақпарат беруге, оның автордың идеясымен астасып жатуына мудделі.
Осының өзі мәтіннің оқырманына әсер етуге бағытталған функ-циясының алғашқы көрінісі.
Кейде сырты жылтыраған кітаптың ішкі мазмұны солғын болуы да мүмкін. Біздің айтайын дегеніміз-кітаптың сыртқы безендірілуінің қалай болса да оқырманға өзінше әсер ететінін ескерту
Ендеше кітаптың сыртқы өрнектелуі мен мұқабасының безендірілуінің оқырман назарын аударуға және онымен байланыс жасауға бағытталатыны көркем мәтін қызметінің бір түрі екен.
Демек, аударма мәтіндердің атауларының басқа тілдегі оқырмандарға ықпал-әсерінің да түпнұсқасы сәйкес болғанын ескерген абзал. «Жүрегі-айна, көңілі-ояу» ,-Абай айтқандай әрбір адамның қолына алған басылымға ойлана, үңіле қарайтыны түсінікті
Мәтіннің сөздері әр бетте көп жағдайда солдан оңға қарай орналастырылды, яғни сол жақта тұрған сөз оң жақтағыдан бұрын оқылады. Сондықтан мәтіндегі сөйлем мүшелерінің тілдің заңына сәйкес орналасуы сөйлемді дұрыс түсінуге көмектеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |
