Бауыржанова А. З., Асенова Б. К., Тері және былғары өнімдерін өңдеу технологиясы Оқу құралы мазмұНЫ



бет18/88
Дата21.05.2020
өлшемі0,63 Mb.
#70397
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   88
Байланысты:
бауыржановв книга

ІV ТАРАУ

ТЕРІНІ ЖҮННЕН АРЫЛТУ

1. Жүннен арылтудың мақсаты және тәсілдері

Жібіту үрдісінде суланған теріде жүн, қыртыс және тері асты шел қабатының қалдықтары болады. Тері талшықтарының өзара аралықтары өзара талшықтық ақуыздық заттармен толтырылған.

Келесі өңдеу үрдісінде теріні осы қалдықтардан, яғни жүн, қыртыс және тері асты шел қабаты қалдықтарынан тазартып, аралық талшықтық заттардан арылтып, өзең қабатына илегіш ерітінділердің енуі үшін талшықтар шоғырларын бөлу керек және талшықты жұмсартып қопсыту қажет. Теріні жүн мен қыртыстан арылту үрдісі жүннен арылту деп аталады.

Жүннен арылту үрдісі екі сатыдан тұрады:

1. Алдын-ала жүннің және терінің беткі қабатының қыртысының өзеңмен байланысын әлсірету;

2. Жүнді жүн алатын машина арқылы механикалық жолмен алып тастау.

Жүннен арылтудың әртүрлі әдістері бар:

Күлдеу - теріні әк ерітіндісінде өңдеу - қышқылдандырғыш - күкіртті натрий қосу немесе қоспау арқылы.

Жағу - терінің бетіне немесе бахтармасына күкіртті натрийді жағу.

Жүннен арылтудың бұл әдістері, көбінесе жұні мол майда шикізаттардан (ешкі, қой терілер) хромдық, сонымен қатар юфть және аяқ киімнің төменгі бөлігіне арналған былғары өндірісінде қолданылады.

Түк пен өзеңнің байланысын алдын-ала әлсірету үшін химиялық немесе ферментативтік әдістер жүргізіледі. Химиялық әдістермен жүннен арылту кезінде, (шикізаттарды сілтілік реагенттермен өңдеу) терінің астар жағына жағатын қоспаны немесе жүннен арылту мен күлдеудің біріккен әдістерін пайдаланады.

Жүннен арылтудың тағы бір әдісі - жүн түгін біржола жою (еріту). Химиялық әдіс арқылы түктің өзеңмен байланысын әлсірету немес түгел жою кезінде жүннен химиялық реагенттермен әсер ету, түктегі кератиннің дисульфидті байланыстары арқылы жүргізіледі.

Шикізаттарды ферменттер арқылы жүннен арылту негізіне қыртыс пен өзеңнің арасындағы кейбір ақуыздарды (мукоид, альбулин, глобулин) еріту жатады. Сол себепті түк пен өзеңнің байланысы әлсірейді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   88




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет