Дәріс мақсаты: емдік тамақтанудың даму тарихын, ерекшеліктерін, алиментарлы аурулардың пайда болу себептерін меңгеру
Жоспар: Емдік тамақтанудың даму тарихы
Тамақтану және алиментарлы аурулар
Негізгі түсініктер: емдік тамақтану, алиментарлы ауру, рацион, үстел, емдәм
Әдебиеттер тізімі:
Кацерикова Н.В. Технология продуктов функционального питания. Учебное пособие. — Кемерово: КемТИПП, 2004. — 146 с.
Юдина С.Б. Технология продуктов функционального питания. М.: ДеЛи принт, 2008. — 280 с.
Емдік тамақтану (диетотерапия) – бұл әртүрлі ауруларда емдеу мақсатымен тамақтануды қолдану.
Емдік тамақтану аурудың патогенетикалық ерекшелігін, негізгі және қосалқы аурулардың жүру ерекшелігін, ауру адамның талғамы мен ұлттық ерекшелігін есепке алып, арнайы диета түрінде тағайындалады. Емдік тамақтану емдеудің жалпы жоспарымен қатаң келісіледі.. Кейбір жағдайда емдік тамақтану емдеудің негізгі әдісі болып табылады, кейбір жағдайда міндетті емдік фон болып табылады. Кейбір жағдайда жеке көрсеткіштерге байланысты, негізгі диетадан басқа тәуліктік режимдерді – қолданады, яғни контрасты күндер – сүт, сүзбе, алма, қарбыз, картоп болады. Сонымен қатар арнайы күндер – калий, магинй күндері тағайындалады.
Адамнын даму тарихынын ең маңызды проблемасы – тамақтану проблемасы. Организмге қажетті қуатты адамдар тамақтын заттарынан алады. Сонымен қатар тағамдық заттар организмнін ұлпаларынын, мүшелерінің негізгі бөлімдерінің жанаруына жұмсалады, және де өсүі мен дене салмағын жоғарлатады. Сондықтан тамақтын құрамы сонын бәрін қамтамасыз ету керек.
Тамақтану – адамнын өмірін және де денсаулығын сақтау үшін керек нәрлі заттардың түсү және сіңу процессі.
Соңғы 10-да арнайы тамақ туралы ғылым белсенді дамып жатыр – нутрициология. Тамақтануға арналған көп жұмыстарда адамнын тағамдық рационында 600 заттар құрау керек - нутриенттер аталады. 96 пайызынын емдік касиеті бар. Функционалды касиеттері тамақта заттардын мөлшері, қандай қатынаста олардын үйлесетіне байланысты болады. Өнімдердін функционалды кабілетін толығырақ қолдану үшін олардын химиялық құрамын, тағамдық, биологиялық және де энергетикалық құндылығын білу керек, және де өнімнін арнайы технологиялық өндеуін білу керек.
