Фразеологизмдердің мәдени түп деректері, шығу тегі

Қазақ фразеологизмдерінің қалыптасуындағы ұлттық-мәдени маңызы бар деректер тілдің кумулятивтік қызмет арқылы осы күнге дейін жеткен. Әр ұлттың мәдени ағымындағы өзгерістердің тілде сақталған. Қазақ ұлтының мәдени өмірінің көрінісі – фразеологиялық қорда қаттаулы. Фразеологизмдердің мәдени түп деректерін тілдің осы қорынан іздеу керек.

• 
  ұлттың дәстүрлі мәдениет үлгілеріндегі дағдылы ұлттық рәсімдердегі айтылатын тіркестері;
  
• 
  мәдени деректер түсінігіндегі мақал-мәтелдер;
  
• 
  образ эталонға айналған тұрақты теңеулер тіркесі;
  
• 
  қазақ тіліндегі сөз-символдар, символдық мәні бар сөздер мен тіркестер;
  
• 
  ұлт дүниетанымындағы діннің рөлі; мораль, этика үлгілерін танытатын тұрақты тіркестер;
  
• 
  ұлттың адамзат тарихында жасаған интеллектуалдық рухани мұрасында қалыптасқан фразеологизмдер қоры;
  
• 
  ұлт тіліндегі өзіндік мән мағынасымен белгіленген сөздер мен тіркестердің фразеологиялық мағына жасаудағы ықпалы;
  
• 
  троп түрлеріндегі бейнелі тіркестердің фразеологизмдерге айналуы;
  
• 
  тарихи фразеологизмдер.
  

• 
  Халықтың киім кию дағдысына қарай тілде қалған атаулар мен анықтамалар бойынша жасалған тұрақты тіркестер.
  
• 
  Адамдарға қатысты қоғамдық салт түрлеріне орай жасалған фразеологизмдер.
  
• 
  Ұлттық этика мен моральға қатысты салттық мәндегі тіркестер.
  
• 
  Жаугершілік заман кезінен сақталған мәдени коннотациялы тіркестер.