Негіздерімен "Ветеринариялық медицина", "Ветеринариялық санитария" мамандықтары бойынша ауыл шаруашылық жоғары оқу орындарына арналған оқу құралы Алматы, 2013 3



Pdf көрінісі
бет91/128
Дата08.04.2024
өлшемі3,12 Mb.
#200617
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   128
Байланысты:
IНДЕТТАНУ ЖӘНЕ ИНФЕКЦИЯЛЫҚ АУРУЛАР ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ-САНИТАРИЯ НЕГІЗДЕРІМЕН

 
Жылқы тұмауы 
(Influenzae, грипп) – тыныс мүшелерінің қабынуымен,
дене қызуының көтерілуімен, жөтелмен, коньюнктивитпен, танаудан сора-
ның ағуымен ерекшеленетін, жіті өршитін, аса жұғымтал вирустық ауру. 
Ауру қоздырушысы ортомиксовирус тұқымдастығының «А» тобына 
жатады. Соңғы жылдары вирустың жаңа штамдары (Америкалық, Чехосла-
вакиялық, т.б.) анықталуда. 
Жылқы тұмауына қарсы тірі вакциналар қолданылмайды. Қазіргі кезде 
түрлі инактивтелген вакциналар, нұсқауларында көрсетілген схемалары 
бойынша қолданылады 
Ринопневмония 
(вирустық іш тастау) – ДНК-лы герпес вирус қозды-
ратын, тыныс мүшелерінің қабынуымен, буаздықтың екінші жартысында іш 
тастаумен ерекшеленетін, жіті өршитін жылқы ауруы.
 
Жылқының жіті өршитін респираторлы ауруларын ажыратып балау 
деректері төменде көрсетілген.
Е м і. Ринопневмония мен тұмауда симптоматикалық ем қолданылады. 
Індет ошағындағы малға жақсы жағдай тудырып, сапалы азықпен қорек-
тендіреді. Сонымен қатар аутогемотерапия қолданылады. Секундарлы 
инфекцияны дауалау мақсатында антибиотиктер немесе сульфаниламид 
препараттары қолданылады. Соңғыларын ингаляция түрінде қолдану тиімді. 
Ринопневмонияға қарсы қолдануа инактивтелген және тірі вакциналар 
ұсынылған. Францияда үшвалентті (тұмау, ринопневмания және реови-
рустар) инактивтелген «резекван» вакцинасы қолданылады. 


161 
Кл
ин
икал
ы
қ б
елгіле
рі
Жасы
ры
н к
езең
і 1
-1
5 кү
н, 
ден
е темп
ер
ату
рас
ы
тұ
рақты
кө
тер
іл
іп

безгект
ен
ед
і. 
Т
ы
ны
с 
ор
ган
да
ры
ны
ң кат
ар
ал
ьд
ы
қаб
ы
ну
ы
, со
ңғы
б
уа
зды
қ 
кезең
де мал
ды
ң іш 
тастау
ы

баст
ы
ң 
ісі
ну
і б
ай
қал
ад
ы

Жасы
ры
н к
езең
і 6 
кү
н, 
безгект
ен
у б
ар
лы
қ 
мал
да 
бо
лма
йд
ы
, р
ин
ит,
қ
ұр
ғақ 
жө
тел
. Т
ах
ика
рд
ия, 
ар
ит
ми
я, л
ей
ко
ци
то
з,
эри
тр
оц
иттер
ді
ң 
от
ы
ру
реак
ци
яс
ы
өте 
жы
лд
ам.
Безгекте
ну
к
езең
і өт
е 
ұзақ. 
Дем шы
ғар
ған
да ж
ағы
мс
ы
з 
иі
с 
бо
ла
ды
, т
ан
ау
да
н т
ат 
тәр
із
дес а
ғы
нты а
ға
ды

Н
ов
ар
сен
ол
қа
нға 
жі
бер
іл
ге
нд
е тел
ім
ді
әсе
р 
етед
і. 
Эпи
зо
от
ол
оги
ясы
Ө
те ж
ұғ
ы
мтал
, жі
ті
ө
рш
ид
і, 
ін
дет т
үр
ін
де 
бай
қа
лад
ы

А
ур
у қ
озд
ы
ру
ш
ы
сы
ны
ң 
баста
уы

а
ур
у мал
дар

шар
уаш
ы
лы
қт
ағы
б
ар
лы
қ мал
ау
ы
ры
п, 
ж
азыла
ды
. Ө
ршу
і 
мал
ды
ң к
үті
мі
не б
ай
лан
ы
ст
ы

Стре
сс 
фак
то
рл
ар
ы
ны
ң 
әсерін
ен
т
уы
нд
ай
ды
, әсі
ресе 
мал
қатты ж
ау
раға
нд
а. 
И
нфек
ци
я б
аяу
т
ар
ай
ды

А
лд
ы
ме
н ау
ру
ж
ы
лқы
ны
ң 
жан
ы
нд
а т
ұр
ған
мал
ауыр
даы

Қо
зд
ы
ру
ш
ы
сы
Г
ер
пес в
ир
ус
ы
Т
ұмау
в
ир
усы
Ви
ру
с з
ер
ттел
мег
ен
(сек
ун
да
рл
ы
ин
фек
ци
яларм
ен
асқы
на
ды

А
ур
у ата
уы
Ри
но
пн
евм
он
ия
Жы
лқ
ы
т
ұм
ау
ы
Жұ
ғы
мтал
пл
евр
оп
невм
он
ия
 
 


162 
3-тарау
. СИЫР, ҚОЙ, ТҮЙЕ ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫНДА 
ИНФЕКЦИЯЛЫҚ АУРУЛАРМЕН КҮРЕС ШАРАЛАРЫ 
 
Сиыр, қой, түйе шаруашылықтарында (фермаларында) бірнеше түлікке 
ортақ инфекциялық аурулармен (бруцеллез, туберкулез, трихафитоз, топа-
лаң, сарып, аусыл, лептоспироз, листериоз, пастереллез, анаэробты инфек-
циялар, Ауески ауруы, сальмонеллез, т.б.) қатар күйістілерге тән инфекция-
лық ауруларға қарсы күрес шаралары жүргізіледі. Бірнеше түлікке ортақ 
инфекциялық ауруларды балау, дауалау және індет ошағынан арылу 
шаралары арнайы бөлімде көрсетілген.
Күйістілерге тән инфекциялық ауруларға: сиыр мен қойдың кампило-
бактериозы, паратуберкулез, түйенің обасы, қара сүйел (эктима), лейкоз, 
сиыр мен қойдың обасы, сиырдың жұғымтал плевропневмониясы, қарасан, 
сиырдың жұқпалы ринотрахеиті, қойдың хламиоздық іш тастауы, қойдың 
катаральды қызбасы (блютанг, көктүл), сиырдың вирустық диареясы, 
парагрипп-3, аденовирустар, реовирустар, риновирустар қоздыратын сиыр 
аурулары, баяу инфекциялар (энцефалопатия, скрепи, висна-маеди, адено-
матоз), т.б. жатады.
Қазақстанның сиыр және қой, түйе шаруашылықтарында аталған 
аурулардың ішінде кездесетіндері: кампилобактериоз, паратуберкулез, қара 
сүйел, қойдың хламиоздық іш тастауы, сиыр лейкозы, түйе обасы және 
респираторлы вирустық аурулар. Бұл инфекцияларға қарсы күрес шараларын 
жоспарлы түрде орындау қарастырылған.
Күйістілердің инфекциялық ауыруларының ішінде сиыр мен қойдың 
кампилобактериозы, қойдың хламиоздық іш тастауы, қозының қара сүйелі, 
сиырдың лейкозы шаруашылық экономикасына елеулі нұқсан келтіреді.
22-зертханалық сабақ. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   128




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет