Принциптері
Бухгалтерлік есептің мемориалдық-ордерлік нысаны
жүктеу/скачать 2,61 Mb. Pdf көрінісі
|
Байболтаева-Н.Ә.-Бухгалтерлік-есеп-принциптері
- Бұл бет үшін навигация:
- Журнал-ордерлік нысан
| Бухгалтерлік есептің мемориалдық-ордерлік нысаны
Сурет 6.1 Бухгалтерлік есептің мемориалдық-ордерлік нысаны Отандық тәжірибеде бухгалтерлік есптің мемориалдық-ордерлік нысанын жетілдіру процессін жүзеге асыру негізінде, мемориалдық ордерлерді және тіркеу журналын жасау бірте-бірте жойыла бастады. Яғни, қазіргі кезде топтаушы және жинақтаушы ведомостарға негізделген есеп регистрелерін жасау нәтижесінде бухгалтерлік есептің ақпараттарды қолмен өңдеу процессінде алдыңғы қатарлы есеп нысаны болып табылатын журнал-ордерлік нысан кеңінен қолданылады. Журнал-ордерлік нысан - бастапқы есеп мәліметтерін бухгалтерлік есептің барлық бөлімдері бойынша активтер мен олардың құралу көздерінің және шаруашылық операцияларының синтетикалық, аналитикалық есебін жүргізуді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін есеп регистрлерінде жинақтау және жүйелеу принципіне негізделген. Операцияларды тіркеу шахматтық принципке негізделген және оларды әрбір есепті кезең (ай) бойынша жинақтау арқылы жүргізіледі. Жазулар Бастапқы және жинақтаушы құжаттар Касса кітабы Аналитикалық шоттар картотекасы Áàñ êiòàï Синтетикалық шоттар бойынша айналым ведомосы Аналитикалық шоттар бойынша айналым ведомосы Тіркеу журналы Бухгалтерлік баланс Топтастырып жи- нақтаушы шоттар Мемориалдық ордерлер Бас кітап 143 сызықтық-позициялық әдіспен шоттың кредиттік белгісі бойынша төмендегі схемада көрсетілген реттпен жүреді: құжат – регистр – қаржылық қорытынды есеп нысандары. Журнал-ордерлік нысанның регистрлеріне - журнал-ордерлер, ведомос- тар, Бас кітап жатады. Осы аталғандардың ішінде басты регистр болып журнал-ордерлер саналады, олар жинақтау ведомостары (журнал) мен мемориал ордердің (ордер) қосындысы болып табылатындықтан, бұл регистрдің атын осылайша атау қалыптасқан. Журнал – ордерлерде және олардың ведомостарында шаруашылық операцияларын тиімді топтастыруға мүмкіндік беретін типтік шоттар корреспонденциялары қарастырылған. Бухгалтерлік есепті журнал-ордерлік нысан бойынша ұйымдастыруда шаруашылық операцияларының шоттарда хронологиялық және жүйелі түрде жазылуы бір уақытта бірегей жұмысшы процесс ретінде жүзеге асырылады. Яғни, шаруашылық операцияларын хронологиялық тіркеу журналы жүргізілмейді. Жинақтаушы регистрлерге жазулар кәсіпорынның қаржы- шаруашылық және коммерциялық қызметін басқару үшін, сонымен бірге айлық, тоқсандық және жылдық қорытынды есептерді құру үшін қажетті көрсеткіштер бойынша жазылады. Аналитикалық және синтетикалық есеп шоттарға жазудың бірегей жүйесі арқылы бухгалтерлік регистрлердің екі түрін: журнал-ордерлерді және көмекші ведомостарды пайдалана отырып жүзеге асырылады. Журнал-ордерлерді және көмекші ведомостарды құру шаруашылық операцияларын шоттарға тіркеудің кредиттік белгісіне негізделген. Яғни, бастапқы құжаттардың мәліметтері журнал-ордерлерге тиісті шоттардың кредиті бойынша бір уақытта олармен корреспонденцияланушы шоттардың дебеттік айналымдарын көрсету арқылы жазылады. Ал көмекші ведомостарда жазулар керісінше тиісті шоттардың дебеті бойынша бір уақытта олармен корреспонденцияланушы шоттардың кредиттік айналымдарын көрсете отырып орындалады. Төменде кассадағы нақты ақшаның қозғалысы бейнеленетін журнал-ордер мен көмекші ведомостың нысаны келтірілді. жүктеу/скачать 2,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|