Тәттімбет Қазанғапұлы (1815-1862) қазіргі Қарағанды облысының Қарқаралы ауданында дүниеге келген. Күйші- композитор, домбырашы, шертпе күй мектебінің негізін қалаушылардың бірі. Тәтімбеттің «Былқылдақ», «Сарыжайлау», «Қосбасар» сияқты тамаша күйлері бар.
Тәттімбеттің кең тараған күйі – «Сарыжайлау». Композитор бұл күйін Майдасары жайлауында қоныстанған кезде, күз мезгілінде шығарған. Мұнда табиғаттың әсем суреті бейнеленеді. Күй табиғатты сыршыл қиялшыл, мөлдір сезімге толы.
Мұғалімнің түсіндіргенін зер салып тыңдап түйіп өзіне керек деген мәліметті жұмыс дәптеріне түртіп алу.
Музыка тыңдау:Балбырауын
Ән орындау: «Домбырасыз сән қайда?»
4.Қорытындылау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
7 минут
1.Шертпе күйдің шебері
2. Бүгін біз кімді өттік?
3. Тәттімбетті неге «Шертпе күйдің шебірі» деп атайды?
4. Төкпе күй дегеніміз не?
5. Шертпе күй деген не?
Мұғалімнің түсіндірген жерін түйіп алу және керек жерін жұмыс дәптерлеріне түртіп.
Тәттімбет Қазанғапұлының өмірі мен шығармашылығын оқып танысып келіңдер.
Үйге берілген тапсырманы күнделігіне немесе жұмыс дәптеріне түртіп алу.
6.Бағалау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
Сабаққа жақсы қатысып отырғын оқушыларға бестік баға қою және қатыспаған, үнсіз отырған балаға үштік баға қою.Барлығына тиісті бағаларын журналға және оқушылардың күнделігіне түсіру.
Оқушылар күнделігін апарып бағасын қойдыру керек.
7.Рефлексия
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
2 минут
Стикерлерді таратып беру.
Бүгінгі сабақтан үйренгенің?
Не білгің келеді?
Саған сабақ ұнады ма?
Стикерге өз ойларын жазып мұғалімге тапсыру.
Күні: Тексерілді:
Пәні: Музыка
2 сынып
Сабақтың тақырыбы
Өмірді күймен өрнектеген
Сабақтың мақсаты
Дәулеткерейдің шығармашылығамен танысу
Сабақтың міндеті: Қазақтың ұлттық аспабы домбыраның жалпы құрылысымен таныстыру, халқымыздың музыкалық шығармашылығын насихаттау.
Оқуда
қолданылатын әдіс-
тәсілдер
Сыни тұрғысынан ойлау, тыңдау, талдау, есту арқылы музыкалық қабілеттерін арттыру. Сұрақ-жауап, түсіндіру талдау топтық жұмыс білу, түртіп алу, диалог әдістер.
Оқыту модулі
Өзін-өзі бағалау, басқару және көшбасшылық жас ерекшеліктерін ескеру.
Негізгі дерек
көздері, көрнекіліктер
Видео, магнитофон таспалары, күй сандық, әннің әуені, нотасы жазылған плакаттар буклеттер т.б.
Музыка сабағына қажетті құрал-жабдықтарын үстел үстіне қояды.
Үй тапсырмасын
сұрау.
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
7 минут
Тәттімбет Қазанғапұлының өмірі мен шығармашылығын оқып танысып келіңдер ме канекей олай болса үй тапсырмасын айтыңдаршы.
Оқушылар топ болып ойланып бөлінген сұраққа нақты жауап береді.
3.Жаңа тақырып
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті
20 минут
Дәулеткерей Шығай ұлы (1914-1887) қазіргі Орал облысының Орда ауданында ауқатты отбасында дүниеге келген. Әкесі Шығай да Бөкей ордасының ханы Жәңгір де Дәулеткерейді бала жасынан ел билеуге, төрелік салтанат құруға тәрбиелеген бірақ ол күйшілік өнерді бірінші орынға қояды.
Дәулеткерейдің алғашқы шығармаларының бірі – «Ақжелкең». Бұл күй Ақбала деген өнерді де сұлу қызға арналған.
Мұғалімнің түсіндіргенін зер салып тыңдап түйіп өзіне керек деген мәліметті жұмыс дәптеріне түртіп алу.
. Музыка тыңдау:
«Гүлдерайым»
Ән орындау «Домбырасыз сән қайда?»
4.Қорытындылау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
7 минут
Сурақтар арқылы қорытындылау
Дәулеткерей кім?
«Қосалқа» күйіне билеуге бола ма?
Күйдің ырғағына қандай қимылдар жасауға болады
«Қосалқа» күйін қандай әуен түріне жатады.
Мұғалімнің түсіндірген жерін түйіп алу және керек жерін жұмыс дәптерлеріне түртіп.
5.Үй тапсырмасын
беру
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс әрекеті
3 минут
Өмірді күймен өрнектеген Дәулеткерей Шығай ұлы
Үйге берілген тапсырманы күнделігіне немесе жұмыс дәптеріне түртіп алу.
6.Бағалау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
Сабаққа жақсы қатысып отырғын оқушыларға бестік баға қою және қатыспаған, үнсіз отырған балаға үштік баға қою.Барлығына тиісті бағаларын журналға және оқушылардың күнделігіне түсіру.
Сабақтың міндеті: Қазақ халқының музыкалық шығармашылығына қушылардың сүйіспеншілігін оятып оны құрметтеуге кеңінен насихаттау.
Оқуда
қолданылатын әдіс-
тәсілдер
Сыни тұрғысынан ойлау, тыңдау, талдау, есту арқылы музыкалық қабілеттерін арттыру. Сұрақ-жауап, түсіндіру талдау топтық жұмыс білу, түртіп алу, диалог әдістер.
Оқыту модулі
Өзін-өзі бағалау, басқару және көшбасшылық жас ерекшеліктерін ескеру.
Негізгі дерек
көздері, көрнекіліктер
Видео, магнитофон таспалары, күй сандық, әннің әуені, нотасы жазылған плакаттар буклеттер т.б.
Оқып үйренудің
нәтижесі
оқушыларға ұлттық аспабы домбыраны т.б. аспаптарды жалпы құрлысы жайлы мәлімет беру
Пәнаралық байланыс
Әдебиет, музыка хрестоматиясы.
Оқушыларға
психологиялық
ахуал туғызу.
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
1.Оқушылармен сәлемдесу
2.Оқушыларды түгендеу
3.Оқушылардың назарын
сабаққа аудару
Оқушылар топтасады
Музыка сабағына қажетті құрал-жабдықтарын үстел үстіне қояды.
Үй тапсырмасын
сұрау.
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
7 минут
Өмірді күймен өрнектеген Дәулеткерей Шығай ұлы
Оқушылар топ болып ойланып бөлінген сұраққа нақты жауап береді.
3.Жаңа тақырып
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті
20 минут
Қазанғап Тілепберген ұлы (1854-1921) Ақтобе облысының Шалқар ауданы Ақбауыр деген жерде туып өскен. Жасынан ән-күйге құмар болған. Оның күйлері омірдің мәні мен сәні туралы, бүгінгі мен болашағы туралы толғанады
Қазанғаптың «Құс қайтару», «Шыны аяқ тастар», «Майда қоңыр», «Өттің дүние», «Кекіл» сияқты күйлері бар. Бірде Үсен төре Қазанғапты ителгі құсын аңға салып серуендетіп қайтуға шығыпты. Бір кезде алдарынан аң қашады. Үсен төре де қолындағы құсын жібереді. Құс шүйлігіп барып, аңды іле алмай көтеріліп кетеді. Сол кезде Үсен төре «Қиту,қиту, қайт, қайт!»- деп құстың соңынан шабады. Үсен төре әрі шауып, бері шауып, не істерін білмей, үйіне келіп, қайғырып жатып қалады.
Мұғалімнің түсіндіргенін зер салып тыңдап түйіп өзіне керек деген мәліметті жұмыс дәптеріне түртіп алу.
Майда қоңыр
Ән орындауДомбырасыз сән қайда?
Сергіту сәті нөсер
Үйге берілген тапсырманы күнделігіне немесе жұмыс дәптеріне түртіп алу.
6.Бағалау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
Сабаққа жақсы қатысып отырғын оқушыларға бестік баға қою және қатыспаған, үнсіз отырған балаға үштік баға қою.Барлығына тиісті бағаларын журналға және оқушылардың күнделігіне түсіру.
Оқушылар күнделігін апарып бағасын қойдыру керек.
7.Рефлексия
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
2 минут
Стикерлерді таратып беру.
Бүгінгі сабақтан үйренгенің?
Не білгің келеді?
Стикерге өз ойларын жазып мұғалімге тапсыру.
Күні: Тексерілді:
Пәні: Музыка
2 сынып
Сабақтың тақырыбы
Күй анасы- Дина
Сабақтың мақсаты
Күйшінің өмірі жайлы әңгімелеу
Сабақтың міндеті: оқушылармен әңгімелесу, сұрақ-жауап, өз пікірлерін білдіру.
Оқуда
қолданылатын әдіс-
тәсілдер
Сыни тұрғысынан ойлау, тыңдау, талдау, есту арқылы музыкалық қабілеттерін арттыру. Сұрақ-жауап, түсіндіру талдау топтық жұмыс білу, түртіп алу, диалог әдістер.
Оқыту модулі
Өзін-өзі бағалау, басқару және көшбасшылық жас ерекшеліктерін ескеру.
Негізгі дерек
көздері, көрнекіліктер
Видео, магнитофон таспалары, күй сандық, әннің әуені, нотасы жазылған плакаттар буклеттер т.б.
Оқып үйренудің
нәтижесі
Эстетикалық қызығушылығын арттыру.
Сөздік қорларын молайту, дүние танымын
дамыту.
Пәнаралық байланыс
Әдебиет, музыка хрестоматиясы.
Оқушыларға
психологиялық
ахуал туғызу.
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
1.Оқушылармен сәлемдесу
2.Оқушыларды түгендеу
3.Оқушылардың назарын
сабаққа аудару
Оқушылар топтасады
Музыка сабағына қажетті құрал-жабдықтарын үстел үстіне қояды.
Оқушылар топ болып ойланып бөлінген сұраққа нақты жауап береді.
3.Жаңа тақырып
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті
20 минут
Батыс Қазақстан облысының Жаңақала ауданына қарасты Бекетай құмы деген жерде туып өскен.
Дина жас кезінен «домбырашы қыз» атанған. Қаршадай қыздың даңқын естіп, Құрманғазы күйші арнайы іздеп келген. Ол Динаның домбыра тартысына сүйсініп, болашақта үлкен күйші болар деп, батасын берген. Осыдан кейін динадан көз жазбай, үнемі айналып соғып жүреді. Күй тартысы болатын жерлерге ертіп барады. Домбыра тартудың терең сырларын үйретеді.
Мұғалімнің түсіндіргенін зер салып тыңдап түйіп өзіне керек деген мәліметті жұмыс дәптеріне түртіп алу.
Музыка тыңдау: Динаның күйі «Әсемқоңыр»
Ән орындау: Домбыра сазы
Музыкасын жазған И.Нүсіпбаев
Сөзін жазған Х.Талғаров
4.Қорытындылау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
7 минут
Дина
Күйші деген кім?
Қандай күйші композиторларды білесіңдер?
Динаның күйлерін атап шығыңдар
Динаның күйіне кім сүйсінген?
Мұғалімнің түсіндірген жерін түйіп алу және керек жерін жұмыс дәптерлеріне түртіп.
5.Үй тапсырмасын
беру
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс әрекеті
3 минут
Динаның шығармашылығы
«Домбыра сазы» әнін жаттап келу
Үйге берілген тапсырманы күнделігіне немесе жұмыс дәптеріне түртіп алу.
6.Бағалау
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
3 минут
Сабаққа жақсы қатысып отырғын оқушыларға бестік баға қою және қатыспаған, үнсіз отырған балаға үштік баға қою.Барлығына тиісті бағаларын журналға және оқушылардың күнделігіне түсіру.
