Эмбриондық дамудың екінші кезеңінде қалыптасатын ұрық – гаструла, әуелі екі, кейін – үш ұрықтық жапырақшалы қабырғадан, ішіндегі қуысы-гастроцельден және сыртқы ортамен байланыстратын тесігі-бластопор
Эмбриондық дамудың екінші кезеңінде қалыптасатын ұрық – гаструла, әуелі екі, кейін – үш ұрықтық жапырақшалы қабырғадан, ішіндегі қуысы-гастроцельден және сыртқы ортамен байланыстратын тесігі-бластопорадан тұрады.
Жоғары сатыдағы организмдердң денесін құрайтын әр түлі тіндер мен мүшелер осы ұрықтық жапырақшалардан: эктодерма, энтодерма және мезодермадан дамиды.
Гаструланың дамып жетілуі бластуланың құрылысына байланысты. Сондықтан, әртүрлі жануарларда гаструляция процесі түрліше жүреді. Гаструляцияның төрт түрі ажыратылады:
Гаструланың дамып жетілуі бластуланың құрылысына байланысты. Сондықтан, әртүрлі жануарларда гаструляция процесі түрліше жүреді. Гаструляцияның төрт түрі ажыратылады:
Органогенез гаструла сатысынан кейін басталады. Мүшелердің әрқайсысынан бұрынғы белгілі орында, бұрынғы белгілі жасушалар тобынан негізделіп, қалыптасады.Ол 2 кезеңге бөлінеді.1-ші кезең нейруляция. Бұл фазада нерв түтігі және хорда қалыптасады. 2-ші фазада ұрықтың қалған мүшелері пайда болып, олардың өздеріне тән пішіндері мен құрылысының өзара үйлесімділігі қалыптасады. Сонымен бірге оның дамуына тұқым қуалау ақпаратының негізі қаланған ДНҚ молекулалары ғана емес, оны қоршаған ұлпалар, жасушалар, олардың химиялық заттары әсер етеді.
Ғалымдар қазіргі кезде ұрық жапырақшасының қайсысынан қай мүшелер жүйесінің түзілетінін толық анықтады. Ұрық жапырақшаларының теориясын жете тексеруге орыс биологі A. О. Ковалевский орасан зор үлес қосты және осы заманғы ұрық жапырақшалары теориясының заңды түрде негізін қалаушы деп есептеледі.
Сонымен ұрық жапырақшалары былай орналасады: сыртқы қабаты - эктодерма, ортаңғы қабаты - мезодерма, ал ең ішкі қабат - энтодера.
