Керегіңді ал білгенінді қос, дейді. Данышпандар дариясының солмайтынын, шынайы шындықтың тозбайтынын паш етіп, ұсынады
жүктеу/скачать 392,72 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Араб жылқысы.
| Тағы да қазанат жайлы.
Қазанат - қазақтың асыл тұкымдарының бірі саналады. XІХ-ғасырдың жазба деректерінде жылқының мұндай тұқымы арғымақтар мен далалық қазақы жылқыларды будандастыру арқылы алынған екен. Қазанат арғымақтың жүйріктігін, ұшқырлығын, ал дала жабысының төзімділігін, аштыққа, суыққа шыдамдылығын, екеуінің де алыс жолға беріктігін қабылдаған. Қалық ауыз әдебиетінде, эпостық жырларда, ақын-жыраулар поэзиясында қазанаттың осындай ерекше қасиеттері жырланып мадақталады. Бабаларымыз сол аталған ерекше қасиеттеріне байланысты қазанатты арғымақтан жоғары бағалаған.Себебі көшпелі Қазақ тұрмысында. әрі ауа-райының қатал жағдайында жылқы малының ұшқырлығымен бірге оның қандай қиыншылыққа болсын төзімділігі ерекше орын алады. Қазанаттың сырт келбеті де атауына сай. Оның дене бітімінен, тұрқынан жүйріктік те, күш те, төзімділік те бірдей аңғарылып тұрады. Омырауы үлкен, кеудесі кең, салпы ерінді, күпшек санды, тұяғы үлкен, әрі жалпақ, толарсағы жіңішке, шоқтығы биік, құйрық - жалы қысқа болып келеді екен. Шын жүйрікте мінез бітімі де болады. Атты суытқанда артқы екі аяғына кезек салмақ салып, тұяқ ұшын тіреп, тезірек тынығуына мүмкіндік жасайды. Егер құлын кезінен көз тартса, желкесін ноқтаға қидырмай, желіде шырылдатпай еркін жетілуін қадағалайды. Тай, құнан күйінен иесіне үйірсек болуы үшін бас білдіріп те қояды, жаншып мінбейді. Азуын жарып мүшел толғаннан белгі берген соң, бестісінде баптауға керіседі. Шын жүйріктің мен мұндалайтыны кезі-осы. «Бесті аттың бетінен сақта» - деген сөз мәйегі де бар. Жылқы көңіл - күйдің де түлегі. Бір күн бос жүріп, аунап- қунаса, мейлінше сергіп қалады. Араб жылқысы. Қазақ ұлты жылқы жануарларына ерекше құрмет пен қараймыз ғой. Жылқы туралы жазбаларды да құмарта оқимыз. Сондай - ақ жақсы қасиеттері жағынан ауызда жиі айтылатын араб жылқысы туралы да білгенімізді әңгімелейік. Араб жылқысы байырғы жылқы тұқымы болып саналады. Оның шыққан жері Арабия шөлі мен Африканың солтүстік жағалауы болса керек. Жылқының осы түрі хv-ғасырдан бастап бүкіл Еуропаға әйгілі болған. Ол жылқының көптеген жаңа тұқымын шығаруға пайдаланылды. Мәселен, осы күнгі Орлов желгіші, орыс желгіші, таза міиіс жылқысы, венгр жылқысы, т.б.сәйгүліктердің негізі осы араб жылқысынан екен. Араб жылқысы онша ірі емес, тұяғы берік, өте сымбатты. Оның орташа есеппен шоқтығына дейінгі биікгігі 51,9 см, тұрқы 149,3, кеуде орамы 175, жіліншік орамы 19,2 см.Басты ерекшелігі, ұзақ жүріске көнбіс және жүрдек екен. Мысалы, 2400 метрді 2 минут 41секундта, 3200 метрді 3 минут 41 секундта жүріп өткендігін атбегілер есептеген. Тағы бір қасиеті шелге төзімді, күй талғамайды. Оны жылқы тұқымын жақсартушы ретінде пайдаланғанымыз болмаса, біздің елде таза араб жылқысы есірілмейді. Асылдың тұқымы да асыл болады. Каталог: admin -> files files -> Ббк 83. 3 (5 Қаз) Қ 25 Қ25 Қалдыбаев Ә. Көңіл көмбесі files -> Баймаханбет ахмет аяулы соқПАҚ Тараз, 2008 жыл. Менің президентім files -> Аула драмалық шығармалар әрқилы ойлар атланта жоқ, америка сапары files -> Тақталас. Пьесалар, бірқақпайлар. Тараз, «Сенім» баспасы, 2006-256 бет files -> Шағын хикаяттар, әңгімелер, ертегілер, мысалдар files -> Баймаханбет ахмет жас шынар, ТӘкаппар шынар тараз – 2013 жыл files -> Арғынбай бекбосын фәнилік драма (2500 рубаят) files -> Тұрсынхан Жақыпқызы (Сембаевна) Бердалина Өлеңдер мен әңгімелер files -> Елен Әлімжан бауыржанның пырағЫ files -> Үміт битенова көҢіл күнделігі жүктеу/скачать 392,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|