Жасуша бҥліністерінің кӛріністері.
Жасуша
бҥліністерінің
кӛріністеріне
әртҥрлі
дистрофиялар,
дисплазиялар
дамуы
және
жасушаның
тіршілігін жоғалтуы жатады.
Дистрофиялар – деп жасушаларда зат алмасуларының
бҧзылыстарынан олардың тіршілігі ӛзгеруіне әкелетін
қҧрылымдық және функциялық ӛзгерістерді айтады.
Олар мына
жолдармен дамуы мҥмкін:
●
қалыпты
жағдайларда
жасушаларда
кездеспейтін
ауытқыған заттардың тҥзілуімен (мәселен, нәруыздардың
кҥрделі қанттармен кешендері - амилоидтар тҥзілуі);
● бір қоспалардың басқа қосындыларға артық ауысып
кетуімен (мәселен, кӛмірсуларының майларға, кӛмірсулары
мен майлардың нәруыздарға ауысуы);
● жасуша ішілік қҧрылымдардың немесе заттардың ыдырап
кетуімен
(мәселен,
мембранадағы
нәруыздық-липидтік
кешеннің ыдырауы);
● жасушалар мен жасуша аралық заттарда органикалық
және бейорганикалық қоспалардың сіңбелері пайда болуымен
(мәселен, атеросклероз кезінде артериялардың ішкі қабығы
жасушаларында тӛмен тығыздықты липопротеидтер мен Са
2+
-
иондарының сіңбелері болуы).
Зат алмасуларының бҧзылу тҥрлеріне қарай нәруыздық
(диспротеиноздар),
майлық
(липидоздар),
кӛмірсулық,
пигменттік, минералдық дистрофияларды ажыратады. Олардың
жеке тобына
жинақталу аурулары
жатады.
Дисплазиялар - жасушалардың қҧрылымы, зат алмасулары
мен атқаратын міндеттемелерінің тҧрақты ӛзгерістерімен
қабаттасатын олардың дамуындағы нақтыланудың бҧзылыстары.
Жасушаның нақтылануы оның тектік ақпаратына байланысты.
Жасушалық дисплазия ӛспе ӛсуіне тән қҧбылыс. Бҧл кезде
жасушалардың кӛлемі ҧлғаяды, пішіні ӛзгереді, олардың
ішінде әртҥрлі қоспалар пайда болады. Жасуша ішілік
|
